Groeten van Leo

door Martine Letterie

Leo Meijer is zeven jaar. Op zijn jas zit een gele ster. Dan komen er twee mannen aan de deur. Leo moet mee en zijn ouders ook. Meteen! Hij kan nog net zijn tekenspullen inpakken…

Leo leeft nog twee jaar, in kamp Westerbork. Dit is het verhaal over zijn leven, met foto’s en zijn eigen tekeningen en briefjes. Het verhaal van Leo Meijer staat voor dat van velen. Hij is een van de 18.000 joodse kinderen die in de Tweede Wereldoorlog uit Nederland zijn weggevoerd en vermoord.

Recensie

‘Martine Letterie schreef dit verhaal speciaal voor kinderen die nog te jong zijn voor het verhaal van Anne Frank’, staat te lezen op de achterkant van dit boek. Dit heeft zij o.a. gedaan door de hoofdpersoon erg jong te maken: Leo is zeven jaar en begrijpt veel zaken niet goed. Daardoor wordt ook niet alles verteld. Dat maakt het verhaal echter niet minder ingrijpend. Vooral de onzekerheid en de angst zijn duidelijk voelbaar in met name de eerste hoofdstukken. Wat gaat er gebeuren?

Naarmate het verhaal vordert, wordt het verhaal meer beschrijvend: het vertelt over de gebeurtenissen in kamp Westerbork, maar met minder emotie dan in het begin. De echt heftige gebeurtenissen – zoals de deportatie van Leo’s oma – worden wel genoemd, maar er wordt verder niet al teveel op in gegaan. Het is knap dat op deze manier de gruwelen van de oorlog genoemd worden, zonder direct nachtmerries te veroorzaken bij jonge kinderen. Het boek krijgt hierdoor echter wel meer een informatief karakter. Dit wordt versterkt door de foto’s met onderschriften in het verhaal. In de bibliotheek is het boek – waarschijnlijk daardoor – ook te vinden bij de informatieve boeken. Het boek leest echter als een verhaal, met veel dialogen en inkijkjes in Leo’s gedachten.

Dit boek is niet alleen makkelijker leesbaar dan het verhaal van Anne Frank, maar heeft dus ook een compleet andere insteek. Het is een onmisbaar boek voor op de basisschool, dat op zeer duidelijke wijze vertelt over de jodenvervolging en Kamp Westerbork.

Lestips

Martine Letterie schreef dit boek in opdracht van Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Het vertelt dan ook de geschiedenis van het kamp, door de ogen van de joodse Leo. Het is een perfect boek om kinderen over Kamp Westerbork te vertellen. Je kunt het natuurlijk voorlezen – wat de mogelijkheid geeft om direct met de kinderen over de gebeurtenissen te praten – maar het is ook een boek dat erg geschikt is om door kinderen zelf te lezen. Het is niet te moeilijk, niet te heftig en wel heel informatief en realistisch.

Je kunt om het boek te presenteren, simpelweg de eerste bladzijden voorlezen:

De bel gaat. (…) ‘Kom, we gaan.’ (blz. 5 t/m 8)

Het is vanzelfsprekend ook mogelijk om Kamp Westerbork met de klas te bezoeken. Klik hier voor meer informatie over de mogelijke programma’s. Op de website van Herinneringscentrum Kamp Westerbork vind je tevens aanvullend lesmateriaal, filmpjes en beeldmateriaal.

Onderstaande afleveringen van de serie 13 in de oorlog sluiten goed aan bij het verhaal van Leo:

Uitgeverij Leopold, 2013