Van honingbij tot hagelslag

door Joël Broekaert, Marieke van Ditshuizen

Over al het lekkers dat van planten komt

Het is iets waar we bijna niet bij stilstaan, met supermarkten vol kant-en-klaar producten. Maar een groot gedeelte van ons voedsel kun je zó van een boom of struik plukken. Ook producten die wij dagelijks gebruiken, zoals chocola, kaneel en vanille, komen oorspronkelijk uit de natuur. Wist je bijvoorbeeld dat kaneel eigenlijk een stukje hout is en dat er zonder planten geen snoepjes zouden zijn?

Van honingbij tot hagelslag laat zien wat de oorsprong van ons dagelijks voedsel is: de plant. Van zaadje tot kiem, via stengel en blad naar een bloeiende en vruchtdragende plant. Maar ook de wortels, knollen en bollen worden niet vergeten en de cyclus is weer rond als we daarna de grond induiken voor de schimmels.

Recensie

©2021 Ploegsma, illustratie van Marieke van Ditshuizen uit Van honingbij tot hagelslag

Je hebt van die boeken die je eigenlijk niet stil voor jezelf kunt lezen. Dit is zo’n boek. Op elke bladzijde staan zoveel leuke en interessante weetjes, dat je ze wilt blijven roepen. ‘Moet je nou horen! Wist jíj dit?!’ En dat over iets heel ‘gewoons’ als het eten dat je elke dag eet… Wie had gedacht dat een boek over planten zó interessant kon zijn!

Chocolade komt uit een boom. Niet dat het hagelslag regent als je aan de takken van de cacaoboom trekt. Was het maar zo’n feest. Maar chocolade wordt gemaakt van cacaobonen, dat zijn de zaden van de cacaopeul en die groeit dus aan de cacaoboom. Er is wel heel wat voor nodig voordat je daar hagelslag van kan maken. (blz. 114)

Joël Broekaert kan dan ook wel heel erg smeuïg over eten vertellen. Het is zijn vak: hij is culinair journalist en restaurantrecensent. Maar hij kan dus ook prima voor kinderen schrijven en doet dat met zoveel enthousiasme dat je na het lezen van dit boek een nieuwe fascinatie voor eten zult hebben.

Wist jij bijvoorbeeld dat pinda’s helemaal geen noten zijn? Dat citroenen door de mens zijn bedacht? Of dat kappertjes eigenlijk kleine bloemknopjes zijn? Dat echte wasabi gemaakt wordt door een wortel over ruwe, gedroogde haaienhuid te wrijven? Of dat honing eigenlijk gewoon bijenkots is?

©2021 Ploegsma, illustratie van Marieke van Ditshuizen uit Van honingbij tot hagelslag

Jazeker, dat ga je nooit meer vergeten. En dat geldt dus veel heel veel informatie in dit boek. De manier waarop het verteld wordt, is niet alleen verrassend, maar ook heel beeldend. En over beeld gesproken: de illustraties maken van dit boek een waar kunstwerk. Alle illustraties zijn gemaakt met slechts de drie primaire (druk)kleuren: knalroze, citroengeel en felblauw. Door die kleuren in laagjes over elkaar heen te leggen, werden de kleuren gemengd en dat levert waanzinnige kleurenexplosies op!

Leuk is ook dat illustrator Marieke van Ditshuizen zelf initiatief heeft genomen om dit boek te maken: ze vond het zo bijzonder om te zien hoeveel planten en bomen er zijn, waar ons dagelijks voedsel vandaan komt, dat ze er een boek over wilde maken. En dat heeft geleid tot dit ongelooflijk boeiende en informatieve boek; van zaadje tot stengel, van bloem naar vrucht en van overblijfselen naar schimmel. Een waar ontdekkingsfeest, in woord en beeld.

Lestips

©2021 Ploegsma, illustratie van Marieke van Ditshuizen uit Van honingbij tot hagelslag

Er zijn best veel informatieve boeken over hoe voedsel wordt gemaakt, maar dit boek is wel echt uniek. Niet alleen door de illustraties, maar ook door de enthousiaste manier waarop erover verteld wordt. Absoluut een must-have dus, als je een les of project over planten of voeding op het lesprogramma hebt staan.

Het mooiste is natuurlijk om dit boek in te zetten als lesmateriaal: lees fragmenten voor over bloemen, zaden, noten, stengels, wortels… wat dan ook! Er is zoveel interessants te ontdekken!

Maar ook als je het niet over deze onderwerpen hebt, is het een boeiend boek om te promoten in de klas. Dan zou ik kiezen voor het smaakmakende stukje over honing (‘Honing is bijenkots’), want dat smaakt daarna ongetwijfeld naar meer! (blz. 70-73)

Kleuren mengen

De spread op blz. 60/61 is een echte bloemenzee aan kleuren. Hoe leuk is het om deze aan kinderen te laten zien en te vertellen dat die print met slechts 3 kleuren is gemaakt.

Vraag de kinderen eens om te bedenken welke kleuren dat zijn!

Als de kinderen iets weten van kleurenleer, zullen ze ongetwijfeld met de primaire kleuren aankomen: rood, blauw en geel, maar bij drukinkt werkt dat dus anders! Dat is natuurlijk ontzettend leuk om te bespreken.

Vervolgens kun je, al bladerend door het boek, laten zien wat een variatie aan kleuren je zo kunt maken. De spread op blz. 116/117 is wat dat betreft mooi om te zien!

Achterin het boek staat uitgelegd hoe Marieke van Ditshuizen te werk is gegaan en wordt de vraag gesteld: Zie je de drie verschillende kleuren?

Uitgeverij Ploegsma, 2021