Paddenstoel & co

door Geert-Jan Roebers, Wendy Panders

Hoe een schimmelig netwerk het leven op aarde overeind houdt

Dit boek neemt je mee op een reis door de spannende wereld van paddenstoelen. Of eigenlijk: door het schimmige schimmelrijk. Want als je van de hoed en de rand wilt weten, moet je daar beginnen. Ze hebben misschien een slechte naam, maar doen ook veel goeds voor de wereld. Sterker nog: zonder schimmels zouden wij niet bestaan…

Van gifmengers en zombiemakers tot ondergrondse netwerken groter dan een stad en knollen duurder dan goud: schimmels blijven je verbazen. Onze ontdekkingsreis begint onder de grond. Duik je mee?

Recensie

Niet alleen schimmels, maar ook Geert-Jan Roebers blijft met zijn fantastische natuurboeken verbazen. Het is weer geweldig hoe hij een onderwerp dat een beetje ‘schimmig’ en ‘muf’ is, zó tot leven kan brengen. Want ook al vindt bijna iedereen paddenstoelen zoeken geweldig, dit boek gaat ook over schimmels op de boterham, schimmeldraden onder de grond en ja, zelfs voetschimmel (getsie). Niet bepaald de leukste dingen om over te lezen. Maar toch wel in dit boek! En dat komt ook door Wendy Panders, die met haar heldere, kleurrijke illustraties niet alleen informatie geeft, maar ook heel veel humor aan dit boek toevoegt.

De makers snappen waarom kinderen dit boek zullen pakken: omdat ze meer willen weten over paddenstoelen. Daar begint dit boek dan ook mee. Maar Paddenstoel & Co is geen paddenstoelengids, al staat er wel een aantal prachtige foto’s in en kom je op de eerste bladzijden direct allerlei fantastische soorten tegen.

Op paddenstoelen raak je nooit uitgekeken. Ze hebben bizarre vormen. En het standaardmodel met steel en sombrero is eigenlijk ook wel bijzonder. Hun namen zijn vaak nog vreemder. Het bijgeloof uit de middeleeuwen klinkt er nog in door. Sommige zijn sprookjesachtig en suikerlief, andere zijn geschikt als originele belediging. (blz. 10)

Aan het einde van het eerste hoofdstuk vertelt Roebers pas waar dit boek eigenlijk over gaat: schimmel. Maar in plaats van simpelweg vertellen over het bizar grote schimmelnetwerk onder onze voeten, laat hij eerst je verbeeldingskracht tot leven komen. Zo wordt het ontdekken van zwamvlokken en hyfen ineens een spannend avontuur!

Om de schimmelige onderwereld te ontdekken gaan we eerst wat doen. Hou je vast. We staan bij een groepje bospaddenstoelen en beginnen te krimpen. Je voet er niks van, maar je ziet het aan de omgeving: alles wordt groter en groter. Snippertjes dood hout worden splinterige balken. De zandkorrels in de bodem worden keien en uiteindelijk rotsblokken waartussen we wegzakken. En daartussen zien we nu eindelijk waar het over gaat. (blz. 19)

Het boek blijft interessant tot de laatste bladzijde. Je leert wat schimmels zijn (dat is ingewikkelder dan je denkt…), je leest over het nut van schimmels en over hun relatie met planten, dieren en mensen. Het boek staat vol bizarre weetjes, zoals over een schimmel die ín mieren groeit (lees: het dagboek van een houtmier, blz. 70) of dat sojasaus eigenlijk gemaakt is van beschimmelde sojabonen (wat?!). Tot slot krijg je nog heel veel praktische tips, waaronder een superhandige ‘Blufcursus paddenstoelen’ en een kijkdoos-knutselopdracht. Het allerbelangrijkste is echter dat je na het lezen van dit boek weet dat schimmels geen ‘suffe muffe watten’ zijn, maar ‘handige regelaars, sluwe schurken en harde werkers’. Dan kijk je voortaan toch anders naar dat herfstbos!

Lestips

Met dit boek maak je je lessen over paddenstoelen en schimmels wel echt een heel stuk boeiender en aantrekkelijker dan de meeste lesboeken zullen doen! Je kunt hier zoveel leuke teksten en informatie uithalen! Perfect dus voor het verlevendigen van je lessen!

©2023, Gottmer illustratie van Wendy Panders uit Paddenstoel & Co

Maar het boek is mede door de vele (grappige) illustraties en mooie foto’s ook erg leuk om zelfstandig te laten lezen. Hoofdstuk 1 trekt kinderen op een heel natuurlijke manier het boek in. Dit zou je dan ook heel goed gezamenlijk kunnen lezen om het boek te promoten in de klas. Er zullen zeker kinderen zijn die na afloop van het eerste hoofdstuk (zelf) verder willen lezen. Je kunt hiervoor heel mooi het inkijkexemplaar gebruiken op de website van de uitgever: het complete eerste hoofdstuk kun je dan op het digibord laten zien.

Paddenstoelen zoeken

In de herfst ga je met behulp van dit boek natuurlijk op paddenstoelenexcursie! Daarvoor geef je je leerlingen eerst de Blufcursus paddenstoelen. Ook deze kun je downloaden op de website van de uitgeverij – handig, want zo kun je iedere leerling gemakkelijk een kopietje geven.

Verzamel ook een aantal foto’s van paddenstoelen (of maak ze zelf als je toch in je vrije tijd het bos in gaat) en laat de kinderen in de klas checken of ze aan de hand van de cursus weten welke paddenstoelen het zijn. Bluffen ze zich eruit?

Tijdens een buitenles is het leuk om zoveel mogelijk soorten te verzamelen. Volgens dit boek zijn er in Vlaanderen meer dan 4000 soorten. En in Nederland maar liefst 6000! En je hoeft er echt niet voor naar het bos; er staan ook paddenstoelen in de stad. Misschien zelfs wel tussen de bosjes rondom het schoolplein. Zoeken maar!

Gottmer, 2023