Leven in vrijheid

In Nederland herdenken we op 4 mei onze oorlogsslachtoffers; op 5 mei vieren we onze vrijheid.

Automatisch denken we bij 4 en 5 mei aan de Tweede Wereldoorlog. Niet zo gek, want op 5 mei 1945 kwam de Duitse bezetting tot een einde en Dodenherdenking (of: Nationale Herdenking) was van oorsprong ook bedoeld om de slachtoffers van WO II te herdenken.

Sinds een aantal jaar komt het Nationaal Comité 4 en 5 mei speciaal voor de bovenbouw van de basisschool met een fantastisch boek: het Denkboek.

Hierin wordt uitgebreid aandacht besteed aan WO II, maar ook aan mensen die nu niet in vrijheid leven. En dat zijn er helaas nogal wat. Niet voor niets zijn vluchtelingen regelmatig in het nieuws. Ze komen momenteel vooral uit Noord-Afrika en het Midden-Oosten, maar ook in Afrika en Zuid-Amerika hebben mensen te maken met (oorlogs)geweld. Waar ze ook vandaan komen en wat de reden ook is dat mensen huis en haard verlaten, op zoek naar een betere toekomst; vluchten is nooit leuk. Vluchten is verdrietig. Traumatiserend. Gevaarlijk. Onzeker. Maar ook een kans op een betere toekomst. Een toekomst in vrijheid.

Wil je het hier met kinderen over hebben, dan zijn er goede kinderboeken om dit onderwerp ter sprake te brengen. Hieronder geef ik je graag een paar tips van boeken die recentelijk verschenen zijn.

Op de vlucht
Pimm van Hest & Aron Dijkstra

Met poëtische zinnen en indrukwekkende beelden neemt Op de vlucht kinderen en hun ouders mee van het beangstigende uitzichtloze naar een hoopvolle toekomst. De makers willen kinderen hierdoor aan het nadenken zetten en hebben zelfs een scholenactie opgezet. ‘Wat zou jij willen zeggen tegen een kind dat op de vlucht is?’ De mooiste wensen, gedichten, steunbetuigingen of tekeningen worden gebundeld en verspreid onder asielzoekerscentra en nieuwkomersscholen, zoals de school van juf Kiet.

Meedoen met de scholenactie kan tot 2 juni a.s. Meer informatie vind je op de website van de uitgever. Het boek kun je alvast (gedeeltelijk) bekijken in dit filmpje.

Morgen is een ander land
Michael De Cock & Trui Chielens

Zó’n mooie prentenvertelling kom je niet vaak tegen, zeker niet voor deze leeftijdscategorie (vanaf 8 jaar). Dit prachtige, dromerige boek vertelt in weinig woorden het verhaal van een meisje op de vlucht voor oorlogsgeweld. In de donkere laadbak van een vrachtwagen gaat zij een onzekere toekomst tegemoet. Mooi en zeer ontroerend. Heel geschikt om voor te lezen in de bovenbouw.

Toegang geweigerd
Danny De Vos

Dit indrukwekkende verhaal over vluchtelingen in Griekenland zal kinderen ook wel aan het denken zetten! De 14-jarige Nick besluit tijdens zijn luxe vakantie een dagje te ruilen met bootvluchteling Zaïd, maar komt zelf terecht in de vluchtelingenstroom… Een spannend verhaal dat veel vooroordelen zal ontkrachten!

De vlucht van Omid
Lysette van Geel

Superactueel, want het boek moet zelfs nog verschijnen (15 mei a.s.)! De 10-jarige Omid vlucht van Iran naar Nederland. Hij hoopt dat daar zijn leverziekte behandeld kan worden. Zal hij deze gevaarlijke reis tot een goed einde brengen? Het boek is geschreven door een presentatrice van het Jeugdjournaal.

Een helse tocht
Peter Vervloed

Jammer dat dit boek is uitgegeven als een soort ‘schoolboekje’ (met AVI en CLIB-niveaus), want het verhaal is verpletterend. Mooi verteld en heel indrukwekkend. Rashid en zijn familie vluchten uit Iran, omdat de vader van Rashid als journalist vervolgd wordt. Hun tocht naar Australië is daadwerkelijk verschrikkelijk en zo levensecht verteld, dat je nieuwsberichten over vluchtelingen heel anders zal gaan bekijken.

Het verhaal van Rachel
Andy Glynne

Ook een interessant verhaal, want dit keer vlucht de hoofdpersoon niet vanwege oorlogsgeweld, maar om geloofsredenen: haar christelijke geloof wordt in haar land niet getolereerd. Haar familie vraagt asiel aan, maar dat wordt geweigerd. Ze moeten terug! Een onzekere tijd breekt aan…

Dit boek komt uit de serie Op de vlucht en was oorspronkelijk een animatieserie van de BBC (bekroond met een BAFTA-award). De afleveringen zijn via de BBC-website moeilijk te openen, maar hier vind je nog een aflevering (wel in het Engels…).

Het verhaal van Hamid
Andy Glynne

Dit verhaal komt – zoals je ziet – uit dezelfde serie en gaat over een jongen uit Afrika die naar Engeland vlucht. Vooral het einde zet je aan het denken: hij vertelt dat als hij niet praat over wat er gebeurd is, het net lijkt of het er niet is. Een probleem van veel vluchtelingenkinderen, denk ik…
Helaas is het boek alleen nog maar tweedehands te krijgen; of in de bibliotheek natuurlijk.

Wil je meer boeken (voor)lezen over vluchtelingen? Kijk eens in deze lijst voor meer titels.

Boeken over de Tweede Wereldoorlog vind je hier en hier.