Meesters en juffen krijgen kinderen aan het lezen

Koos Meinderts

Woensdag 19 mei jl. heb ik geluisterd en gekeken naar de Annie M.G. Schmidtlezing van Koos Meinderts, die hij (online) voorlas vanuit het Kinderboekenmuseum. Voorafgaand aan de lezing luisterde ik al even naar een radiointerview, dat Wilfried de Jonge op NPO Radio 1 met Meinderts hield (hier terug te luisteren vanaf 39:58). Daarin zei hij al iets over lezen waardoor ik enorm uitkeek naar de lezing, want het is altijd fijn om iemand iets te horen zeggen waar je het zó ontzettend mee eens bent:

Ik vind dat elk kind de mogelijkheid moet krijgen om te zeggen: ik vind er niks aan. Maar dan moet je wel de kans krijgen om te ervaren wát je er niks aan vindt.

Het is denk ik precies wat iemand een goede leesbevorderaar maakt: je dringt het lezen niet op, maar je laat zien hoe mooi, fijn, spannend of interessant het kan zijn. Je helpt een kind te ontdekken wat hij of zij leuk vindt en je geeft het kind de mogelijkheid om er een eigen mening over te vormen. Natuurlijk mag je lezen niet leuk vinden, maar dan moet je het wel eerst (op allerlei manieren) hebben geprobeerd.

Annie M.G. Schmidtlezing 2021

Ook de lezing was een verhaal naar mijn hart, met een boodschap die ik ook altijd verkondig:

Bevlogen meesters en juffen maken het verschil.
Zij krijgen kinderen aan het lezen!

Zo is dat! Knoop dat in je oren! Meinderts vertelde over zowel een leraar op de basisschool als over een docente op de middelbare school die zijn leeshonger – bij hem als ‘leefkind’ – hebben aangewakkerd. Hij benadrukte het belang van voorlezen en citeerde daarbij het mooie wensgedicht van Bart Moeyaert: Voorlezen doet lezen. Hij voegde daar nog een eigen regel aan toe:

“Wens jezelf een juf of meester die van lezen houdt.”

Ook vond ik het mooi hoe Meinderts benadrukte hoe belangrijk goed leesonderwijs op de basisschool is: zonder goed leesonderwijs hadden boeken voor hem op slot gezeten.

Liefde voor de literatuur begint met leesvaardigheid.

Het was een lezing vol van dit soort mooie citaten en gedichten. Zo droeg Koos Meinderts ook nog zijn gedicht Als ik lees voor, dat al jaren op een poster van Stichting Lezen (met illustraties van Meinderts’ vrouw Annette Fienieg) in mijn huis hangt!

Als ik lees

Ook het mooie gedicht waarmee Meinderts afsloot herkende ik meteen: Het vergeten verhaal.

De wondereik en andere sprookjesJe kunt het vinden in het boek De wondereik en andere sprookjes, met zes verhalen die Meinderts samen met Harrie Jekkers schreef.

Verder ging Meinderts in op de bemoeienis van volwassenen met wat schrijvers schrijven en kinderen lezen – iets waar hij niet blij mee is. Volgens hem moeten we kinderen de ruimte geven en vooral niet klein houden. Genoeg stof om over na te denken, dus!

Het was een heel fijne en inspirerende lezing! En mocht je hem nou gemist hebben… tot 2 juni 2021 is de lezing nog terug te luisteren. Kaartjes zijn te koop via de website van het Kinderboekenmuseum.