Woutertje Pieterse Prijs 2018

OF: HOEVEEL INVLOED EEN LEERKRACHT KAN HEBBEN

Vandaag – 5 april 2018  – is de winnaar van de Woutertje Pieterse Prijs bekend gemaakt:

Lampje van Annet Schaap

Een terechte winnaar, want Lampje is prachtig. Het was tevens een verrassende winnaar, want de concurrentie was sterk en met de criteria van de jury – durf en kwaliteit – maakte De zweetvoetenman van Annet Huizing en Margot Westermann ook een grote kans. In dit boek durfden de makers het namelijk aan om ons rechtssysteem uit te leggen, wat nog zeer goed gelukt is ook!

Maar ook Onder mijn matras de erwt van Ted van Lieshout was een goede kanshebber: een zeer persoonlijke poëziebundel waarin Van Lieshout de frustraties van een opgroeiend meisje (en eigenlijk zichzelf) verwoordt in scherpe gedichten.

En dan was er nog het zeer interessante en confronterende boek Wij waren hier eerst, van Joukje Akveld. In dit boek beschrijft Akveld op journalistieke wijze haar reis door Zuid-Afrika, waar ze o.a. meerdere dierenopvangcentra bezocht. Ze vertelt de lezer over het conflict tussen mens en dier, waarbij ze duidelijk haar zorg uitspreekt over het voortbestaan van sommige diersoorten.

Tot slot was ook het boek En toen, Sheherazade, en toen? een serieuze concurrent: een verzameling sprookjes van Duizend-en-één-nacht, herverteld door Imme Dros en geïllustreerd door Annemarie van Haeringen. Geen gemakkelijke opgave, want de originele sprookjes zijn enorm vrouwonvriendelijk. Maar het bijzondere aan het boek is, dat iemand met verhalen vertellen haar eigen leven redt en het mooiste… – zo zegt Dros er zelf over – de vrouw wint.

Over alle genomineerde boeken is een filmpje gemaakt, waarin de makers vertellen over de totstandkoming van hun boek. Dit maakt de boeken nóg interessanter!

Durf te doen

Het waren dus enorm sterke titels, die genomineerd waren voor de Woutertje Pieterse Prijs 2018. Vijf unieke boeken, die allemaal vernieuwend waren binnen het kinderboekenaanbod. Boeken, zoals ze nog niet eerder verschenen zijn. Hoewel… Lampje viel op doordat het boek juist iets bekends heeft. Het roept nostalgische gevoelens op. Nieuw, maar toch vertrouwd. Zoals ik zelf in mijn recensie schreef:

Lampje is een boek dat doet denken aan de kinderboeken van vroeger: romantisch, tot de verbeelding sprekend, sprookjesachtig en heel mooi!

Tegelijkertijd is Lampje ook een mooi voorbeeld van durf: doordat het geschreven is door iemand waarvan niemand het had verwacht: door een illustrator! Zoals de jury zei:

Voor een illustrator die net als haar hoofdpersoon eindelijk heeft durven toegeven aan haar diepe verlangen te willen schrijven, en nu ineens ook schrijver is.

Maar ook doordat Lampje – de hoofdpersoon – meer blijkt te kunnen dan zij voor mogelijk had gehouden. Zo kunnen kinderen zich spiegelen aan Lampje en wie weet wat dat voor gevolgen heeft. Of zoals ik in mijn recensie schreef:

Wat dat betreft is Annet Schaap zelf een goed voorbeeld van het thema van het boek: geloof in jezelf en doe waarvan jij denkt dat het goed voor je is!

Het volledige jurycommentaar is te lezen op de website van de Woutertje Pieterse Prijs.

En nu die leerkracht…

Maar wat heeft dit nu te maken met de invloed van een leerkracht? Heel erg veel, bleek.
Annet Schaap hield na de bekendmaking van de winnaar namelijk een ontroerende speech. Zij vertelde hierin hoeveel moeite het heeft gekost om tot schrijven te komen. Wat is het geval: op haar basisschool heeft een juf ooit iets tegen haar gezegd, wat haar het gevoel heeft gegeven dat zij zichzelf niet mocht laten zien. Dit heeft haar al die jaren belemmerd om tot het schrijven van een boek te komen.

Het is heel verdrietig (en confronterend) om te horen dat één opmerking een leven zo kan tekenen, maar natuurlijk kun je dit ook omdraaien. Een opmerking waarin je je vertrouwen naar een kind uitspreekt, kan misschien net zoveel betekenen. Het voorlezen van een verhaal als Lampje maakt misschien ook net het verschil. Wat we hier vooral van kunnen leren: het doet er echt toe wat je uitdraagt als leerkracht.

En daarom is het zo mooi dat de Woutertje Pieterse Prijs zulke bijzondere boeken onder de aandacht brengt. De genomineerde boeken dragen allemaal iets bij aan de ontwikkeling van het kind. Of het nu op het maatschappelijk vlak is of op persoonlijk gebied… de genomineerde boeken vertellen een belangrijke boodschap. En jij, als leerkracht, kan die overbrengen.
Doen dus.