Zilveren Penselen in 2018

Een aantal weken geleden maakte Stichting CPNB bekend dat er – in reactie op de petitie Geef Penselen dezelfde status als Griffels – vanaf 2018 meer Zilveren Penselen zullen worden uitgereikt. Tot nu toe werden er twee Zilveren Penselen en twee Zilveren Paletten (voor buitenlandse illustratoren) uitgereikt. Eén van die winnaars won dan respectievelijk het Gouden Penseel of het Gulden Palet.

Vanaf volgend jaar wordt de uitreiking van de Penselen echter gelijkgetrokken met de uitreiking van de Griffels: er worden dan maximaal twee Zilveren Penselen per categorie uitgereikt, waarvan één Nederlandse illustrator dan de Gouden Penseel ontvangt. Er wordt voor de Zilveren Penselen geen onderscheid meer gemaakt tussen Nederlandse en buitenlandse illustratoren (maar het boek moet wel in het Nederlands zijn uitgegeven).

Goed nieuws natuurlijk! De invloed van beeld is immers verschrikkelijk groot. Een fantastisch geschreven boek kan minder mooi worden als de illustraties niet kloppen en anderzijds kunnen illustraties een minder goed geschreven boek toch betoverend maken. Illustratoren verdienen dus zeker net zoveel aanzien als schrijvers. Meer prijzen betekent dat er meer illustratoren in het zonnetje worden gezet! Meer prijzen, meer kansen!

Toch is niet iedereen direct enthousiast. Meer prijzen kan namelijk de waarde van de prijs ook naar beneden halen. Stel je maar eens voor, wat heb je liever: in je eentje de tweede plaats of een gedeelde tweede plaats met nog 6 anderen? Een tweede ‘probleem’ is dat er meer in hokjes moet worden gedacht. De Zilveren Penselen worden namelijk uitgereikt in vier categorieën:

• Peuterboeken (0-3 jaar)
• Kleuterboeken (3-6 jaar)
• Fictie voor 6-12 jarigen
• Informatief

Hokjesdenken! Wie doet er mee?

Dat gaat ongetwijfeld discussie opleveren voor de jury! Want sommige boeken zijn nu eenmaal moeilijk in een bepaalde categorie te plaatsen. Dat geldt natuurlijk ook al bij de Griffels, maar bij prentenboeken wordt het nog een tikje lastiger. Wat denk je bijvoorbeeld van deze boeken:

Arabische sprookjes
Geertje Aalders
auteur: Rodaan Al Galidi

De prachtige knipkunst van Geertje Aalders leverde sowieso al een nominatie op voor Het Mooiste Boekomslag 2017 (Libris), maar zal ongetwijfeld ook in aanmerking gaan komen voor een Zilveren Penseel. Maar ja… een mooi geïllustreerd sprookjesboek… valt dat onder kleuterboeken? Of onder fictie voor 6-12 jarigen? Of eigenlijk toch onder informatief? Het zijn immers volksverhalen en sprookjes worden bij de bibliotheek ook niet als fictie beschouwd.

Paul Poiret – Dromen van de Oriënt
Enzo Pérès-Labourdette

Wat denk je van dit boek? Geschikt voor alle leeftijden (volgens de NUR), dus moet het boek dan meedoen in de categorie kleuterboeken (want, prachtig, kleurrijk prentenboek)? De tekst is echter voor kleuters te ingewikkeld. Maar de prenten zijn dat weer niet! Of hoort dit boek gewoon bij informatief? Het is immers een biografie!

Dag poes!
Mies van Hout
auteurs: Bette Westera, Hans en Monique Hagen, Koos Meinderts en Sjoerd Kuyper

Op het eerste gezicht: kleuterboek! Maar wacht eens.. het gaat wel over een poes. En het is poëzie. Dus misschien dan toch informatief? En eigenlijk zijn de versjes juist ook voor oudere kinderen wel erg leuk. Zij zullen de humor nog veel beter snappen. Dus dan misschien toch maar fictie voor 6-12 jarigen? Oh nee, het is geen fictie, maar poëzie. Aargh!

Dat laten we dus maar aan de jury over… Eigenlijk is het voor de lezer ook helemaal niet belangrijk in welke categorie een boek geplaatst wordt: het moet je aanspreken en je kunt vaak prima zelf beoordelen of je het boek zou willen lezen of niet. Het moge inmiddels in ieder geval duidelijk zijn dat een boek met mooie prenten niet per definitie voor kleuters is.

Klik hier voor een overzicht van mooie prentenboeken voor oudere kinderen!