19|91

door Tom Rijpert

Geen enkel geheim blijft voor altijd begraven…

In de zomer van 1991 verdwijnt een jongen van een zomerkamp op het eiland Terschelling. Maandenlang wordt er gezocht, maar met de jaren verdwijnt de hoop hem ooit nog terug te vinden.

Elf jaar later, in de zomer van 2002, wordt Basha Berkel naar datzelfde rotkamp gestuurd. In de bus van de boot naar het kamp hoort ze fluisteren over een verdwenen jongen en bij het kampvuur beginnen de eerste spookverhalen. Wanneer ze die avond met haar zaklamp langs de balk boven haar stapelbed schijnt, vindt Basha mysterieuze tekens in het hout gekrast.

Samen met kampgenoot Tibbe begint ze een onderzoek, maar ze hebben geen idee welk duister geheim ze daarmee aan het licht brengen…

Impressie

‘Shit!’ fluisterde ik en ik hield mezelf zo snel mogelijk staande tegen een boomstam. Mijn zweethand gleed langs het mos op de stam naar beneden en mijn hart bonkte door mijn hele lijf. Tibbe stond bevroren op zijn plek, hijgend en met zijn armen nog in een renhouding. Voorbij de takken boven ons hoofd was de lucht inmiddels diepblauw geworden. Tussen de donkere bomen door konden we nog maar een paar meter voor ons uitzien. (blz. 87)

Het omslag van Paco Vink is al hypnotiserend spannend, maar het mysterieuze verhaal van Tom Rijpert zuigt je echt helemaal op. Dit boek vol spiegeldata, spiegelkinderen en spiegelcodes is ZO spannend, dat je het in één ruk uit wilt lezen. Je MOET weten waarom en hoe Pepijn in 1991 verdwenen is en hoe en waarom ook Basha in 2002 gaat verdwijnen. Want dat dat gebeurt, lees je al meteen in de raadselachtige proloog. Basha vertelt in dit boek over een kamp op Terschelling, waar 11 jaar eerder een 11-jarige jongen verdween. Nu is zij 11… En nadat ze geheimzinnige tekens boven haar bed vindt, gaat ze samen met Tibbe op onderzoek uit.

Tom Rijpert speelt op fantastische wijze met het whodunnit-genre, vol ‘red herrings’ en plot twists, en geeft er tenslotte nog een eigen griezelige twist aan. De realistische setting, op het eiland Terschelling, met de Brandaris als belangrijke ijkpunt, maakt het verhaal extra spannend. In het verhaal wordt op intrigerende wijze gespeeld met plaats en tijd en naar het einde toe wordt het even zelfs best wel gruwelijk… Zoals Basha je al waarschuwt aan het begin van het boek: het is extreem ongeloofwaardig, maar absoluut waargebeurd…

Niet voor niets een 11+ boek! Goed om te beseffen als een kind in je klas dit boek gaat lezen: het is lastig om je hoofd bij de lesstof te houden als dit boek nog niet uit is; je blijft een soort van hangen in dit verhaal! Alsof het boek ook de lezer gevangenhoudt …

Tips voor boekpromotie

Lees om dit boek te promoten de proloog voor én de tekst op bladzijde 8. Zeker weten dat er dan kinderen zijn die dit boek willen lezen! En terecht! Wát een spannend boek.

Licht, donker, weg (…) Daar komt het. (blz. 5 t/m 8)

Meer lestips

Het genre detective

Tibbe is fan van de boeken over Hercule Poirot, van Agatha Christie. Hij legt aan Basha uit wat de vijf basisregels zijn van ieder goed mysterie, of voor een echt goede detective. Ontzettend leuk om dit te lezen en om kinderen uitleg te geven over dit genre! Je vindt de vijf regels op blz. 68 t/m 70. Hij legt bovendien uit wat een red herring is:

Een clue die er alleen maar is om de lezers af te leiden. (blz. 66)

Alleen zijn

Basha is een einzelgänger, maar niet omdat ze daarvoor kiest. Ze zit regelmatig alleen, voelt zich vaak geen onderdeel van de groep. Het is mooi hoe Tom Rijpert deze gevoelens van eenzaamheid heeft verwerkt in het verhaal. Opvallend is ook dat Basha het liefst met haar ouders op Terschelling zou zijn geweest. In de meeste kinderboeken zijn kinderen graag zelfstandig en zonder hun ouders, maar in dit boek praat Basha openlijk zeer liefdevol over haar ouders:

Als dit een familievakantie was geweest, was het perfect. (…) Maar ik was alleen. (blz. 25)

Haar vriendschap met Tibbe is wel oprecht, al is ze zich er ook wel bewust van dat ze misschien geen vriendschap met hem zou hebben gesloten als ze niet op kamp was geweest. Een mooi onderwerp van gesprek in de klas, als je het over vriendschap hebt. Wanneer is iemand een goede vriend? Wat betekent vriendschap?

Ik weet niet of we buiten het kamp om vrienden waren geworden, maar hier was hij de beste vriend die ik kon hebben. (blz. 137)

Tibbe is heel anders dan Basha. Ook hij is een einzelgänger, maar daar lijkt hij niet mee te zitten.

Tibbe trok zich van niemand wat aan. Wat moest dat heerlijk zijn. (blz. 80)

Angsten

Basha en Tibbe zijn heel verschillend. Hét grote verschil tussen hen is volgens Basha hoe ze reageren op situaties en waar ze bang voor zijn. Wat een prachtig inzicht! Daar kun je het heel goed over hebben in de klas: waar ben je bang voor en waarom? Hoe werkt angst?

Dat was hét grote verschil tussen Tibbe en mij. Hij kon alleen maar reageren op wat er was. De feiten. Ik was bang voor wat er níét was, maar wat er wel zou kunnen zijn. (blz. 247)

Pelckmans, 2025