De eekhoorn legt een ei en andere fabels - Leesbevordering in de klas

De eekhoorn legt een ei In deze verhalenbundel komt een bonte stoet bosdieren voorbij, die allemaal zo hun eigen lesje leren…

* De haas heeft heel veel vrienden op Fabelbabbel, maar waar zijn ze als hij ziek wordt?
* Hebben de mieren het gedaan?
* Kunnen kraaien zingen?
* En is het waar wat ze zeggen: heeft de eekhoorn écht een ei gelegd?

Deze verzameling fabels vertelt je verhalen over echte vrienden, anders zijn, vrijheid, ijdelheid, roddel en achterklap – en madeliefjes.

Recensie

Hoewel dit boek aangeraden wordt voor 6 jaar en ouder, is het misschien nog wel leuker om (voor) te lezen in de bovenbouwklas! Sommige fabels zijn – heel losjes – gebaseerd op de klassieke fabels van Aesopus, maar Janneke Schotveld schreef ook nieuwe fabels. Juist díe fabels zijn geweldig voor oudere kinderen, omdat zij er veel meer in zullen herkennen dan jonge kinderen.

Zo heb je het verhaal ‘De vele vrienden van de haas’, waarin haas supertrots is op zijn vele vrienden op Fabelbabbel.

‘Tien vind-ik-leuks binnen twee minuten!’ riep de haas blij.
‘Nou, dan ga ik maar weer naar beneden,’ zei de mol. (blz. 9)

Je snapt het al: hij laat zijn echte vrienden in de steek en online vrienden maken geen wortelsoep als je ziek bent… Heel verrassend is dat misschien niet, maar door de vlotte en ontzettend humoristische schrijfstijl van Janneke Schotveld leest het verhaal heerlijk weg. Zelfs de oude bekende fabels krijgen een fris tintje door de originele woordkeuzes. (‘De haas rende en rende, met de oren plat in zijn nek voor extra aerodynamica’ uit: De schildpad en de haas doen een wedstrijdje).

Net als in haar boek Het kattenmannetje en andere sprookjes haalt Schotveld ook uit naar de politiek. In het verhaal ‘De mieren hebben het gedaan’ zorgt een nieuwe bewoner – een specht met een witte kuif – voor aardig wat opschudding als hij inspeelt op de onvrede van de bosbewoners.

‘Willen jullie meer of minder mieren?’ riep de specht vanaf zijn tak. (blz. 39)

Doordat ze verder in het midden laat wat er precies gebeurt, laat ze heel veel ruimte voor eigen invulling. De vele sprekende en kleurrijke illustraties van Noëlle Smit vertellen ook nog eens hun eigen verhaal, en brengen de verhalen daarmee nog beter tot leven. Zo kan ieder kind op zijn eigen niveau iets uit deze verhalen halen. Want ja, zoals fabels doen, leert elk verhaal in deze bundel je een wijze les – niet alleen over online vrienden of kwaadsprekerij, maar ook over nepnieuws, vertrouwen, vooroordelen of egoïsme. Het zijn dan ook niet alleen vermakelijke korte voorleesverhalen voor tussendoor; dit boek geeft je heel veel stof voor een interessant klassengesprek. Júist in de bovenbouw!

Lestips

Wat een fantastische voorleesverhalen!

Je kunt een verhaal uitkiezen waarvan jij denkt dat het mooi past bij iets dat speelt in de klas, of in de actualiteit en zo op subtiele wijze iets bespreekbaar maken. Het eerste verhaal – De vele vrienden van de haas – kun je al in zijn geheel lezen in het inkijkexemplaar en gaat overduidelijk over mediawijsheid en (digitaal) samenleven.

Thema’s die verder nog aan bod komen:

IJdelheid en opscheppen (De mug en de wolf / De vos, de kraai en een blokje kaas / De blaaskaak)
Verantwoordelijk gedrag (Gregorius de krekel)
Eigenheid en jezelf durven zijn (De spreeuw met de pauwenveren / Het knapste duifje van de koerklas)
Ieder heeft zijn eigen talent (Waar een kleine bromvlieg groots in kan zijn / Een stelletje vreemde vrienden)
Dierenleed en vegetariër worden (De kok die (bijna) zijn kat slachtte)
Vooroordelen (Het bosmuisje en het everzwijn / De schildpad en de haas)
Groepsdynamiek en roddelen (De mieren hebben het gedaan)
Vrijheid (De wolf en de hond)
Eerlijkheid, vertrouwen en nepnieuws (De eekhoorn legt een ei)

Je ziet: sommige thema’s in dit boek, zul je ook herkennen in de geweldige sprookjesboeken van Janneke Schotveld.

Maar je kunt ook de verhaalsoort ‘fabel’ mooi bespreken aan de hand van dit boek. Want wat is een fabel eigenlijk? (zie ook blz. 70). Welke boodschap kun je uit een bepaald verhaal halen? Wat is de moraal? Kun je deze in één zin beschrijven? Waarom zou deze juist in de vorm van een verhaal zijn gegoten? Werkt het, vind je?

Om bijv. het verhaal De eekhoorn legt een ei te bespreken, zou je ook eerst naar de illustratie op blz. 49 kunnen kijken. Hoe ziet de eekhoorn eruit?
Eens kijken of hij een lesje gaat leren in het verhaal…

Lees het verhaal vervolgens voor en bespreek de moraal en de les die kinderen hier persoonlijk uit kunt leren.

Van Goor, 2021