De schat in het heelal

door Lucy Hawking, Stephen Hawking

George en Annie zijn buurkinderen en beste vrienden. Als Annies vader Erik echter een baan aangeboden krijgt bij het Global Space Agency, als onderzoeker naar de planeet Mars, verhuist Annie tot George’ verdriet naar Amerika. Dan ontvangt Annie een buitenaardse boodschap via de superintelligente computer Kosmos. George gaat direct naar haar toe! Met behulp van Kosmos reizen George en Annie naar Mars. Ze vinden een volgende geheimzinnige boodschap bij de robot die door Erik naar de rode planeet is gestuurd. Dat is het begin van een spannende zoektocht. Wie laat die boodschappen achter? Is er dan toch meer leven in het heelal? De toekomst van de Aarde staat op het spel…

Dit is het tweede deel in de serie over George in de ruimte. Eerder verscheen dit boek bij Uitgeverij Pimento (2009). In navolging van de vernieuwde Engelstalige versie, is deze serie in een nieuw jasje gestoken door Uitgeverij Kluitman.
De schat in het heelal maakte oorspronkelijk deel uit van een trilogie (deel 1: De geheime sleutel naar het heelal en deel 3: De knal in het heelal), maar begin 2017 verschijnt deel 4 (De onbreekbare code) en deel 5 (George and the blue moon) is reeds in het Engels verschenen.

Recensie

Kinderen die geïnteresseerd zijn in het heelal, zullen smullen van deze serie over George in de ruimte! In begrijpelijke taal wordt er ontzettend veel informatie gegeven over allerlei aspecten van sterrenkunde en ruimtevaart. De serie is hier ook overduidelijk voor bedoeld: het geven van informatie over het heelal. George en Annie beleven ook in dit deel weer een spannend avontuur in de ruimte, maar het verhaal begint erg rustig en wat uitleggerig. Kinderen die wat minder geïnteresseerd zijn in deze wonderlijke wereld zullen wellicht aan het begin van dit boek afhaken.

Eigenlijk jammer, want als het avontuur eenmaal goed op gang komt, is het verhaal weer net zo spannend als deel 1 (De geheime sleutel naar het heelal). Daarbij gaat dit boek over een heel interessant onderwerp: is er leven mogelijk buiten onze planeet?

De opbouw van het boek is vergelijkbaar met het eerste deel: het verhaal over George wordt afgewisseld met informatieve pagina’s over uiteenlopende onderwerpen (zie lestips). Achterin het boek staat een handige index! Ook bevat het boek twee sets prachtige kleurenfoto’s op stevig, glimmend papier. In het verhaal leest George daarnaast regelmatig uit de ‘Reisgids voor de ruimte’: een reisgids die door verschillende wetenschappers (uit het verhaal) is samengesteld. De informatie in deze reisgids is behoorlijk ingewikkeld (bijv. over Einsteins relativiteitstheorie)! Hoewel in heldere taal uitgelegd, blijft het moeilijk te bevatten hoe bepaalde theorieën in elkaar zitten. Doordat dit boek voor een groot gedeelte uit informatie bestaat, is dit vooral een boek voor kinderen die méér willen weten over het heelal.

Het verschil met de oorspronkelijke versie van dit boek zit hem vooral in de vormgeving. De nieuwe, realistische illustraties van Daniëlle Futselaar geven het boek een wat minder speels uiterlijk, maar passen goed bij het verhaal. Ook de taal van Kosmos en Annie is aangepast naar de huidige tijd.

‘Wajooo! riep Kosmos uit. (blz. 93)

Het boek sluit overduidelijk af met Steven Hawkings eigen visie op de wetenschap.

Het doel van de wetenschap is om deze wetten te ontdekken en uit te vinden wat ze betekenen. Het is de spannendste jacht op een schat ooit. (blz. 218).

Een inspirerend einde voor een nieuwe generatie onderzoekers!

Lestips

Een spannend fragment voor boekpromotie:

‘Daar!’ zei Annie. (…) had kunnen dromen. (blz. 134 t/m 139)

Project over het heelal

In een project over het heelal móet je dit boek gewoonweg gebruiken. Weliswaar zijn de theorieën in het boek voor veel kinderen veel te ingewikkeld om zelf te lezen; je kunt er als leerkracht ontzettend interessante lesstof uit halen. Zelf vond ik bijvoorbeeld de informatie over de geschiedenis van opvattingen over het heelal (blz. 46) erg interessant om te gebruiken. Het is fijn dat je je als leerkracht niet door ingewikkelde boeken over sterrenkunde hoeft te worstelen, om toch te zorgen voor diepgang in je lessen.

Onderwerpen in het boek

Zoals gezegd, staat achterin het boek een index van de ruimtelijke info in het boek (o.a. Venus, Titan, Alpha Centauri, 55 Cancri, robots in de ruimte, ruimte-uitvindingen en de verplaatsing van licht en geluid door de ruimte). Daarmee wordt het belangrijkste onderwerp van het boek echter niet genoemd: het doel van ruimtevaart.

Zoals hierboven al beschreven, wordt in de ‘Reisgids van de ruimte’ ook nog veel informatie gegeven: over tijdreizen, contact met buitenaardse wezens (wetenschappelijk gezien), de Goldilock-zone, het vinden van (exo)planeten, de oorsprong van intelligent leven en – heel belangrijk – de vraag: waarom gaan we eigenlijk de ruimte in?

Het avontuur van George en Annie geeft daarnaast ook nog veel informatie. O.a. over de planeet Mars, de lancering van een space shuttle, de opleiding tot astronaut en de landing van een robot op een verre planeet.

Mars

Het volgende fragment over Mars kun je prima gebruiken als lesstof – er wordt een goede omschrijving van de planeet gegeven en natuurlijk maakt het direct nieuwsgierig naar het verhaal.

De deur zwaaide (…) op had gezet. (blz. 120 t/m 123)

Wil je nog meer informatie over Mars geven, dan kun je die vinden op blz. 123 t/m 129. Dit is echter behoorlijk droge, wetenschappelijke theorie en kan misschien beter even worden samengevat.

Stijging zeespiegel

In het boek wordt ook een klein uitstapje gemaakt naar een belangrijk milieu-aspect: de stijging van de zeespiegel. De ouders van George zijn namelijk milieu-activisten en doen hier onderzoek naar. Het onderwerp lijkt misschien vreemd in een boek over de ruimte, maar heeft alles te maken met het belangrijkste onderwerp van het boek: het doel van ruimtevaart. Immers, men is op zoek naar planeten waar leven mogelijk is, omdat leven op aarde door opwarming van de aarde onmogelijk zou kunnen worden (en in de héél verre toekomst zeker onmogelijk wordt).

Hier vind je een duidelijk uitleg over oorzaken en gevolgen van de stijging van de zeespiegel:

Terence en Daisy (…) veranderingen werden onderzocht. (blz. 141-142)

Lees ook:

Uitgeverij Kluitman, 2016