De Scootmobiele Eenheid - Leesbevordering in de klas

De Scootmobiele Eenheid Luca vindt het vreselijk op school, daarom besluit ze om ook na de lockdown gewoon thuis te blijven. Voor straf moet ze naar een spijbelklasje. Niet om er iets te leren, maar om proppen te prikken in het park, samen met andere spijbelaars.

Gelukkig zit Dylan er ook bij. Binnen de kortste keren tovert hij de spijbelklas om tot een rommelige, maar gezellige vriendenclub. Zelfs de zwervers uit het park doen mee, mét scootmobiel.

Luca probeert niet te denken aan volgende week, als ze weer naar school moet. Dat wil ze echt niet meer, nooit meer. Maar ze zal wel moeten. Toch?

Themaboek voor de Maand van de Filosofie 2022, met het thema: intieme vreemden.

Recensie

Niemand van ons zei iets. We waren met z’n vieren: een barbie, een sportjongen, een arrogante jongen en ik. (blz. 7)

De spijbelaars in dit boek vormen een bijzonder groepje. De eerste dag in het spijbelklasje – of nou ja, groepje groen – kijken ze de kat uit de boom en ondergaan ze zwijgend hun straf: vragenformulieren invullen en vuil prikken in het park. Dat verandert als er op de tweede dag een vijfde jongen bijkomt: Dylan. Dylan kan geen seconde stil zitten en was de eerste dag ‘gewoon vergeten’. Hij is heerlijk charmant en praat met iedereen en zo ontdooit het klasje en leer je de kinderen als lezer ook wat beter kennen. Dan blijkt natuurlijk dat ze allemaal hun eigen, goede redenen hebben om te spijbelen…

Mirjam Oldenhave heeft een heel fijn leesbaar verhaal geschreven, speciaal voor de Maand van de Filosofie 2022. Het boek heeft zoals ieder jaar een klein formaat en bevat slechts 100 bladzijden, maar is voor het eerst uitgegeven in hardcover – ontzettend fijn voor de schoolbibliotheek! Net zoals in de serie Mees Kees maakte Rick de Haas de illustraties bij het verhaal van Oldenhave, en de tekst is afgedrukt in een vrij groot lettertype – ook vergelijkbaar met Mees Kees. Daardoor krijg je de indruk dat dit boek voor wat jongere kinderen is dan de voorgaande kinderboeken voor de Maand van de Filosofie, ook al zitten de hoofdpersonen al op de middelbare school.

De vlotte schrijfstijl maakt dit verhaal inderdaad al geschikt voor kinderen vanaf een jaar of negen en de boodschap die het verhaal meegeeft is ook voor hen al relevant: dit boek laat namelijk zien hoe ontzettend veel verschillende mensen er zijn en laat daarbij iedereen in zijn waarde. Niet alleen de kinderen in het spijbelklasje zijn heel verschillend, ook de volwassenen waarmee ze te maken krijgen.

Ik had gemerkt dat er twee soorten mensen zijn. De ene helft zegt: Eigen schuld, je hebt het er zelf naar gemaakt met dat gespijbel van je. Zo iemand is mijn moeder en dat lange aanspreekpunt van daarnet ook.
De andere helft zegt: Ik vind het rot voor je, maar je moet nu even doorbijten, niks aan te doen. Mijn vader bijvoorbeeld, en Astrid dus ook. (blz. 13)

Luca’s ouders zijn gescheiden en als Luca ’s avonds met haar vader napraat over de dag – mooi verbeeld door Rick de Haas – blijkt wel dat hij net zo mensenschuw is als zij. Luca is een meisje dat zich heerlijk voelde tijdens de lockdown – een interessante, actuele verwijzing in het verhaal – omdat ze zich niet steeds hoefde af te vragen hoe ze zich moest gedragen. Ze wordt in het verhaal goed begrepen door Zazza – iemand die ze te midden van een groepje zwervers ontmoet in het park. Luca weet niet of Zazza nou een meisje of een jongen is, maar dat doet er niet toe. Schijnbaar achteloos laat Oldenhave een ongelooflijke diversiteit aan karakters voorbijkomen, zonder dat het aanvoelt als een clichéverhaal. Misschien juist omdat ieder personage in het verhaal toch verrast.

Het boek sluit daarmee perfect aan bij het thema intieme vreemden: er zijn in dit boek heel veel personages waar zowel de hoofdpersonen als de lezer zich mee kan identificeren of een band mee kan voelen. Het verhaal laat zien dat iedereen anders is en dat dat helemaal niet betekent dat dat verkeerd is. Dat de hoofdpersonen daarnaast ook heel gericht naar oplossingen zoeken, voor zowel het probleem van Luca als het oprichten van een clubhuis voor ‘de Scootmobiele Eenheid’, maakt dat dit verhaal ontzettend goed past bij de kenmerkende, enthousiaste wil van kinderen om de wereld mooier te maken. Dit zal dan ook een boek zijn dat ze met plezier zullen lezen, en door de toegankelijke vormgeving en schrijfstijl geldt dat óók voor kinderen in de bovenbouw of onderbouw VO die minder graag lezen.

Lestips

Bij het kinderboeken van de Maand van de Filosofie worden altijd lessuggesties geschreven. Deze kun je volgens het boek vinden op de website naarschoolmetquerido.nl, maar helaas zijn ze daar op dit moment nog niet te vinden. Dat komt waarschijnlijk zeer binnenkort!

Tot die tijd kun je het boek natuurlijk al voorlezen en zelf met de kinderen in gesprek gaan. Net zoals dat Luca de dag nabespreekt met haar vader, kun jij als leerkracht de hoofdstukken met de klas nabespreken. Gebruik daarvoor eenvoudige, open vragen als ‘Wat viel je op?’.

Of probeer kinderen te laten bedenken hoe dit boek aansluit bij het thema ‘Intieme vreemden’. Wat zou daar überhaupt mee bedoeld worden?

Je kunt hiervoor – voor jezelf – gebruik maken van de website van de Maand van de Filosofie, waarin het thema wordt uitgelegd. Mooi is dat je het thema twee kanten op kunt uitleggen:

Het gaat over vreemden die intiem aan kunnen voelen, zoals Luca en Zazza in het verhaal, maar ook over intieme relaties (zoals met je familie), die vreemd kunnen voelen, zoals bij Luca en haar moeder die haar niet begrijpt. Heel knap hoe Mirjam Oldenhave dat allebei in het verhaal heeft weten te verwerken! Dit boek levert dus een heel mooie ingang op om over dit thema te filosoferen.

Wil je het boek alleen promoten, dan zou ik de achterkant voorlezen en dan het volgende fragment, waarin Luca vertelt waarom ze gespijbeld heeft en je gangmaker Dylan ook meteen een beetje leert kennen.