Formidabele fabels - Leesbevordering in de klas

Formidabele fabels Acht fabels van Aesopus, op rijm verteld in de woorden van Elli Woollard en vertaald door Jesse Goossens:

De twee reizigers en de beer
De haas en de schildpad
De jongen die ‘Wolf!’ riep
De ezel in de leeuwenhuid
De hond en zijn weerspiegeling
De baviaan en de vos
De pauw en de kraanvogel
De stadsmuis en de veldmuis

Met paginagrote tekeningen van Elli Woollard.

Recensie

De fabels van Aesopus zijn échte klassiekers: ze zijn al meer dan 2500 jaar oud! In het voorwoord van dit kleurrijke prentenboek staat iets verteld over het ontstaan van deze fabels én wordt uitgelegd wat fabels eigenlijk zijn. Er staat ook dat dit boek bedoeld is om ervoor te zorgen ‘dat een nieuwe generatie kinderen met deze verhalen kan opgroeien.’ Een mooi streven, want deze fabels zijn tijdloos en zullen jong en oud (blijven) aanspreken.

Het boek bevat een explosie aan kleuren: paginagrote tekeningen illustreren de korte teksten. Bij sommige fabels vormen de illustraties een kader om de tekst heen; bij andere lopen tekst en tekening door elkaar heen.

De tekst is op rijm geschreven en leest heel fijn weg! Hoewel je het boek al prima aan kleuters kunt voorlezen, zijn de verhalen niet kinderachtig. Dat komt onder andere door de vlotte spreektaal die is gebruikt. Prima zelfstandig te lezen door oudere kinderen dus!

Haas raasde tussen de bomen door.
‘Die gaat lekker!’ zeiden de wolven in koor.
Haas sprong over de bramen en kon de finish al ruiken,
terwijl Schildpad verstrikt raakte in de braamstruiken.

Wat mooi gedaan is, is dat er af en toe een pauze in de tekst is ingebouwd doordat het laatste woord van een zin pas op de volgende bladzijde is afgedrukt. Doordat de tekst rijmt, is het voor kinderen heel gemakkelijk om hier zelf de tekst in te vullen – erg leuk met jonge kinderen!

Maar het aantrekkelijkste aan dit boek zijn toch de fabels zelf, die ondanks de dikke moraal zeer humoristisch verteld zijn. De tekeningen van Marta Altés zijn daarbij heerlijk expressief en brengen de verhalen nog eens extra goed tot leven. Daarmee is dit boek inderdaad een uitstekende keuze om kinderen met de fabels van Aesopus te laten kennismaken!

Lestips

Als boekpromotie kun je eenvoudigweg een van de fabels uitkiezen en voorlezen; er zullen vast kinderen zijn die de rest ook willen lezen!

Maar vanzelfsprekend is het ook ontzettend leuk om de fabels allemaal voor te lezen en vervolgens kort na te bespreken: wat is de les uit het verhaal; wat wil dit verhaal ons leren?
Je kunt daardoor dit boek prima koppelen aan sociaal-emotionele lessen. Lessen die aan bod komen:

De twee reizigers en de beer: Wat is vriendschap?
De haas en de schildpad: Hoogmoed komt voor de val – een dubbele les dus! Wat betekent dit spreekwoord?
NB de les uit deze fabel is dus niet: wie sterk is moet slim zijn!
De jongen die ‘Wolf!’ riep: Eerlijkheid duurt het langst (weer een spreekwoord-kans!)
De ezel in de leeuwenhuid: over ijdelheid en arrogantie
De hond en zijn weerspiegeling: samen delen
De pauw en de kraanvogel: iedereen heeft zijn eigen kwaliteiten

Leuk is ook dat de fabels beginnen met een kort gedichtje waarin de lezer al een vraag wordt gesteld.

Zo stelt De stadsmuis en de veldmuis de vraag: Wat is beter? Een huis in de stad, | of een schamel hutje in een boerengat?
En ook een heel interessante discussiemogelijkheid: Als jij mocht kiezen, wie werd dan de baas: | een saaie slimmerd of een vrolijke dwaas? – Lees vervolgens De baviaan en de vos en je hebt een prachtige les over leiderschap!

Taal

Je kunt ook interessante taallessen geven met dit boek. Hierboven noemde ik al twee spreekwoorden, maar het boek staat ook vol bijzondere woorden en uitdrukkingen, die de kinderen waarschijnlijk niet kennen. Wat denk je bijv. van een woord als sedertdien of uitdrukkingen als het welletjes vinden, op wraak zinnen of de haren te berge rijzen? Mooie woordenschatlessen dus!

Fabels

Tenslotte is dit boek perfect om te gebruiken in projecten over fabels en volksverhalen: je kunt laten zien hoe lang deze verhalen al verteld worden en bespreken met de kinderen hoe het zou kunnen dat deze verhalen nog steeds zo krachtig zijn. Hoe kan het dat de verhalen niet ouderwets klinken, terwijl ze toch al zo lang bestaan?

Het is leuk om andere versies van deze fabels erbij te zoeken, om te laten zien hoe dezelfde fabel op verschillende manieren verteld kan worden. Het mooie is: de moraal blijft altijd gelijk!

Uitgeverij Lemniscaat, 2020