Mijn vader woont in het tuinhuis

door Jacques Vriens

De vader van Lara en Joeri zegt plompverloren tijdens het zondagse toetje: ‘We gaan scheiden.’ De tweeling reageert heel verschillend. Lara probeert het te begrijpen, maar Joeri is woedend.
Om de beurt vertellen ze over hun onzekerheid, verdriet, boosheid en angst. Ze willen niet kiezen, maar waar gaan ze straks wonen? Hoe moet het dan met hun verjaardag? En wie krijgt de poes?

De scheiding lijkt steeds meer een vechtscheiding te worden, al doet iedereen zijn best dat te voorkomen. De emoties lopen hoog op, ook tussen Joeri en Lara. Hun thuis is hun thuis niet meer.
Gelukkig mogen ze alles op school even vergeten. Ze zitten in groep 8 en dat is een bijzonder jaar. Toch levert hun middelbare schoolkeuze ook weer extra strijd op. En dan zijn Joeri en Lara het zat. Ze besluiten het heft in eigen handen te nemen!

Recensie

In de klas van de tweeling Joeri en Lara zitten ontzettend veel kinderen met gescheiden ouders. Maar dat ook hún ouders nu gaan scheiden, komt als donderslag bij heldere hemel. Lara schaamt zich er zelfs voor, maar Joeri is woedend: ‘Het zijn shitouders!’ Hun ouders lijken ook te hebben onderschat hoe heftig een scheiding is: de ‘vriendschappelijke’ scheiding verandert namelijk langzaam in een vechtscheiding… met alle gevolgen van dien.

Afwisselend lees je het verhaal vanuit Lara’s of Joeri’s perspectief. Alle hoofdstukken hebben een citaat uit dat hoofdstuk als titel. Zo weet je ook meteen wie het hoofdstuk vertelt, Joeri of Lara. Maar eigenlijk is dat niet eens nodig, want – heel knap – ze hebben beide duidelijk hun eigen stem: je kunt goed ‘horen’ wie er vertelt. Dat levert ook een grappige leeservaring op, want soms overlappen hun verhalen elkaar. Als ze bijvoorbeeld voor het eerst in het nieuwe huisje – B&B Het tuinhuis – van hun vader gaan kijken, lees je dat Lara het huisje klein vindt, maar wel heel gezellig. Joeri denkt er iets anders over…

Op zondag waren we voor het eerst bij pap. Wat een stom klein huisje had hij, met de krapste badkamer van de hele wereld. Als je er op de wc zat, moest je je benen in je nek leggen. Net als in de auto van mijn moeder.
Ik heb het huisje opgemeten. Van de voordeur naar de badkamer was het vijf stappen. En van het aanrecht links naar het raam rechts ongeveer acht stappen.
En Lara maar jubelen dat het er zo gezellig was. (blz. 62)

Jacques Vriens beschrijft met talloze herkenbare voorbeelden hoeveel impact een scheiding op kinderen heeft – niet alleen door het verhaal over de scheiding van de ouders van de tweeling, maar door allerlei voorbeelden – ook van kinderen uit hun klas. Daarbij kun je allerlei typische Jacques-Vriens-elementen verwachten: een eigenwijze, pedagogisch fantastische leerkracht die van aanpakken weet en het niet zo nauw neemt met de schoolregels; mondige scholieren; stevige vriendschappen; maar ook het nodige gedoe, zoals een heftige ruzie tussen Joeri en klasgenoot Sven.

Zoals in veel boeken van Vriens speelt een belangrijk deel van het verhaal zich op school af. Daardoor zal elk kind uit de bovenbouw situaties in dit boek herkennen: lootjes trekken voor Sinterklaas, het organiseren van een actie-avond en het houden van een boekbespreking. Ook het schooladvies in groep 8 speelt een belangrijke rol in het verhaal, want daarover krijgen de ouders van Lara en Joeri flinke ruzie. Daarmee laat Vriens nog even duidelijk zijn visie doorklinken, dat een vmbo-advies net zoveel waard kan zijn als een hoger advies.

Bijzonder is wel dat Vriens de ouders in het verhaal laat ruziën over een tattoo voor Lara. Lara wil net als haar vriendin Daantje een tattoo met hun letters d en l, omdat ze beste vriendinnen zijn. Het nemen van een tattoo lijkt me niet bepaald een idee dat je aan lezers op de basisschool wilt promoten, maar opvallend genoeg speelt de discussie over de tattoo een behoorlijke rol in het boek. Afgezien daarvan zijn de dilemma’s heel herkenbaar en laat Vriens in dit boek duidelijk doorklinken hoe belangrijk het is dat kinderen voor zichzelf durven opkomen tijdens een scheiding. Het is zonder twijfel een heel fijn leesbaar en toegankelijk boek voor kinderen die met een echtscheiding te maken krijgen.

Lestips

Het boek is niet zo dik – 142 bladzijden – en daardoor heel toegankelijk voor veel kinderen. Je kunt het promoten door het voorlezen van het volgende fragment:

Zondagavond hadden pap (…) jullie eigenlijk scheiden?’ (blz. 6 t/m 9)

Vertel ook zeker dat Joeri en Lara in dit boek afwisselend aan het woord komen – dat maakt dit boek namelijk extra boeiend!

En misschien nog wel een beter idee: laat Jacques Vriens zelf voorlezen uit het boek!

Echtscheidingen

Jacques Vriens verwijst in het nawoord naar de website www.villapinedo.nl en het is een goed idee om deze website even samen met je klas te bekijken. Kinderen kunnen er tips vinden of hun hart luchten. Op het YouTube kanaal vind je bovendien veel filmpjes. Misschien ken je de tv-commercial ook wel?

Lessen bij het boek

Er is daarnaast een uitgebreide lesbrief bij het boek geschreven! Je kunt hem downloaden via de website van de uitgeverij.

Met behulp van de lessen in de lesbrief leren kinderen hoe ze een visueel verslag kunnen maken van het boek. Ook krijg je een leidraad om met de kinderen te praten over emoties. Er wordt ook verwezen naar bovenstaand filmpje!
Daarnaast leren kinderen hoe ze een goede boekpromotie kunnen maken en staat er een ontzettend leuke les in over de schrijfstijl van Jacques Vriens, met extra nadruk op bijzondere woorden.

Ook kunnen je leerlingen lekker creatief aan de slag: laat ze zelf een tuinhuisje knutselen!

Verder zijn er ook mooie, interessante lessen over kinderrechten en karaktereigenschappen.

Echt de moeite waard om deze lesbrief te gebruiken dus!

Van Holkema & Warendorf, 2020