Het dikke alfabetboek

door Frank Landsbergen

Maak een reis door de taal en het alfabet. Ontdek alles over hiërogliefen, braille, toetsenborden, emoji en nog veel meer!

* Hoe komt de letter i aan zijn puntje?
* Wat heeft een ossenkop te maken met ons alfabet?
* Waarom gebruikt het Japans drie verschillende alfabetten?
* Kun je een boodschap versturen met vlaggen?
* Hoe kun je chatten met buitenaardse wezens?

Recensie

Wat een ossenkop met het alfabet te maken heeft, had je al kunnen lezen in het boek A is van os van Bette Westera en Autobahn. Deel 1 uit dit dikke boek over het alfabet (en nog véél meer!) lijkt in dat opzicht op dat boek. Maar de grote kracht van dit boek zit niet eens zozeer in de ongelooflijke hoeveelheid interessante informatie, maar vooral in de manier waarop Frank Landsbergen erover vertelt. Hij schrijft lekker vlot, maakt nieuwsgierig en sluit heel goed aan bij de belevingswereld van kinderen.

Zijn grappige tekeningen (hij is niet alleen gepromoveerd in de taalkunde, maar ook illustrator) voegen ook veel toe! Bovendien stelt hij vragen die je jezelf waarschijnlijk nooit hebt gesteld, maar waarvan je – nu je ze hebt gehoord – wél het antwoord wilt weten! Want inderdaad… waarom staat er eigenlijk een puntje op de i?!

Om het boek in één keer achter elkaar te lezen, is misschien wat veel… Maar het hoeft natuurlijk ook niet, want het boek is heel overzichtelijk opgedeeld in 5 delen: over het ontstaan van het alfabet; over klanken en letters; over andere alfabetten dan dat van ons (denk aan: Hebreeuws, Chinees, Japans of zelfs het Cherokee of het Ogham (Wel eens van gehoord? Precies.); over alfabetten, maar dan anders (dus: morse, geheimschrift, braille of emoji) en tenslotte is er nog een deel over schrijven en typen, waarin je bijvoorbeeld leert hoe je Chinees kunt typen met wubi. Ja, ik had ook geen idee. Gelukkig legt Landsbergen alles heel gedetailleerd en helder uit.

Kortom, na het lezen van dit boek ben je wel echt een alfabet-expert! En het is niet alleen leuk voor taalfanaten, want wedden dat iedereen uit je klas wel een beetje Koreaans (het beste alfabet ter wereld, blijkbaar) wil leren? Of voor de grap Burmees wil schrijven, met onze eigen letters? Bovendien staat het boek vol met leuke weetjes en kun je er leuke vragen uithalen voor geschiedenis (Wat heeft Napoleon te maken met hiërogliefen? Nou… heel veel!). Echt een fantastisch boek voor in de klas dus, waar je heel wat leuke lessen mee kunt geven!

Lestips

Ook al is dit boek echt geschreven voor kinderen en slaat Frank Landsbergen precies de juiste toon aan; het boek komt waarschijnlijk nog beter tot zijn recht als je het voorleest. Kinderen zullen misschien wel even een drempel over moeten om het zelf te gaan lezen: het is dik, er staat superveel informatie in en het voelt misschien dan toch een beetje als een schoolboek.

Maar, als je er een leuk fragment uit pikt en daar een fantastische les mee geeft, is de kans groot dat kinderen nog wel meer willen weten en dat ze het boek wellicht ook zelf uit de kast trekken. Ik zou het dan ook vooral in de klas zetten en niet in de schoolbibliotheek – dit is zo’n boek dat je er steeds even bij wilt kunnen pakken en niet per se van A tot Z uit wilt lezen.

En wat zijn hier veel leuke dingen mee te doen!! Ik ga niet alles opnoemen (ondoenlijk), maar hieronder vind je een paar korte suggesties:

• Bespreek het spijkerschrift en geef een les over rebussen (blz. 17-20)
• Leer kinderen hoe ze met taal buitenlanders kunnen ontmaskeren (blz. 64)
• Geef een fonetisch dictee. Dat is moeilijker dan je denkt… (blz. 77)
• Laat kinderen woorden vergelijken uit verschillende talen (blz. 92-95)
• Probeer Hebreeuws te begrijpen (MOEILIJK!) (blz. 99-103)
• Gebruik het Burmese schriftsysteem met onze letters (blz. 114/115)
• Leer Chinees schrijven (blz. 120-122)
• Ontcijfer Japans en schrijf je naam in het katakana (blz. 124-130)
• Probeer zinnen te maken met vlagsignalen (blz. 158-159)
• Leer morse/braille/gebarentaal (deel 4)
• Verzin, net als kinderboekenschrijfster Beatrix Potter, je eigen geheimschrift voor in je dagboek (blz. 174)
• Ga kalligraferen of handletteren met de klas (blz. 202-205)
• Zet de cover groot op het digibord en voer de zoekopdracht op blz. 243 uit.

Lees ook:

Uitgeverij Lannoo, 2021