Heel de wereld wordt wakker

door Diverse auteurs, Jaap Robben, Sebastiaan Van Doninck

Poëzie is onmisbaar. Poëzie verrast je en laat je anders tegen de wereld aankijken. En dat begint al als je jong bent. Daarom stelde dichter en schrijver Jaap Robben deze bloemlezing samen: de 333 mooiste Nederlandse en Vlaamse gedichten voor kinderen, geschreven tussen 1990 en nu.

In elk van de vier delen in deze bundel stap je een nieuwe fase van de kindertijd binnen. Terwijl je groeit, groeien de gedichten met je mee. Zo kun je dit boek je leven lang met je meenemen, steeds weer even openslaan, en elke keer iets nieuws ontdekken.

De volledige bundel is geïllustreerd door Sebastiaan Van Doninck.

Recensie

Het is nogal wat, zo’n uitspraak: de 333 mooiste gedichten van de afgelopen 33 jaar. Wat zijn nou de mooiste of beste gedichten? Dat is toch persoonlijk? Maar Jaap Robben legt het in het voorwoord van deze prachtige bloemlezing heel mooi uit:

Soms voelt poëzie als een soort gebruiksaanwijzing bij jezelf. Dan lees je een paar regels, enkele woorden, en die beschrijven dan zó precies een gevoel dat je nog niet van jezelf begrepen had. Sommige gedichten laten je jezelf ietsje beter snappen. (blz. 7)

Nog steeds vrij persoonlijk, denk je misschien. Maar Robben geeft meer redenen: een goed gedicht is een gedicht met een bepaalde betovering; het is een gedicht dat je kan laten knikken – bijna onzichtbaar. Omdat je denkt: ‘Ja, ja, die dichter heeft gelijk.’

Sommige gedichten horen bij de beste, omdat ze iets groots met je doen dat niemand aan je buitenkant kan zien.
(blz. 7)

Zelfs deze uitleg klinkt al poëtisch! Als je nog niet van gedichten hield, dan ga je er op deze manier vanzelf van houden. Of je wordt er in ieder geval nieuwsgierig naar. Wat zullen de gedichten in deze bundel met jou gaan doen?

De bloemlezing is verdeeld in 4 delen, waarbij het eerste deel (je leerde lezen, letter | woord | gedicht) het meest toegankelijk is en het laatste deel (woorden die elke afstand kleiner kunnen maken) meer van de lezer vraagt. Al bladerend kun je zelf ontdekken wat het beste bij jou past – en dat is dus onafhankelijk van leeftijd. De gedichten zijn duidelijk zeer zorgvuldig gekozen en op een overwogen, mooie manier bij elkaar geplaatst. Vaak is er wel een overeenkomst in onderwerp te vinden.

Bijna elk gedicht heeft zijn eigen pagina en illustratie. Wát een werk heeft illustrator Sebastiaan Van Doninck hieraan gehad! Zijn beelden zijn net zo overdacht als de keuze van Jaap Robben. De illustraties verbinden de gedichten op vloeiende wijze met elkaar. Zijn tekeningen zijn herkenbaar en toch kunstig.
Prachtig kleurgebruik zorgt ervoor dat deze bloemlezing sprankelt van begin tot einde.

Achter in het boek staat nóg een uitgebreide verantwoording voor de keuze van de gedichten. Topdichters Bette Westera en Bart Moeyaert hebben ook nog meegelezen met de selectie en zij selecteerden de gedichten van Jaap Robben zelf die in deze bloemlezing zijn opgenomen. Met dit boek heb je dan ook echt een ware poëzieschat in handen. Wat een rijkdom om hieruit te kunnen putten. Een onmisbaar boek voor elke schoolbibliotheek.

Lestips

Zoals Jaap Robben een gedicht voorleest uit dit boek, zo kun jij dat als leerkracht natuurlijk ook regelmatig (elke dag!) even doen. Gewoon even tussendoor – om over na te denken, over te praten of om gewoon even over te lachen. Misschien wil je er een hele les omheen bouwen – trek dan bijvoorbeeld dat andere onmisbare boek Poëzie hardop van Hans en Monique Hagen eens uit de kast.

Maar verder is het ook een boek om in de klas te zetten, om kinderen er zelf lekker in te laten struinen. Zo kunnen ze ontdekken wat ze mooi vinden en wie weet ontdekken ze ook nog iets over zichzelf!

Poëzie

In onderstaand filmpje legt Jaap Robben (nog eens) uit hoe hij de gedichten voor deze bloemlezing heeft gekozen.

Uitgeverij Gottmer, 2022