Over de grens

door Irène Storm

Het leven van de Spaans-Nederlandse Luuk staat op z’n kop als zijn moeder na een vakantie in Nederland ineens niet meer terug naar huis wil. Hij en zijn zusje moeten zelfs naar een Nederlandse school! Luuk mist zijn Spaanse vader, zijn hond Pepper en zijn leven in Spanje. Terwijl zijn ouders druk zijn met ruziemaken, loopt Pepper bovendien gevaar! Zijn beste vriend heeft gezien hoe ze is opgepakt door een perrera – en daar worden honden doodgemaakt! Te midden van alle chaos weet Luuk maar één ding heel zeker: hij moet en zal Pepper redden. En dat ze meer dan duizend kilometer ver weg is, houdt hem niet tegen. Zonder dat iemand het weet, gaat hij terug naar Spanje.

Recensie

Al op de eerste bladzijde wordt duidelijk dat dit boek geschreven is om kinderontvoeringen onder de aandacht te brengen: het is oorspronkelijk geschreven voor het tienjarig bestaan van het Centrum Internationale Kinderontvoering (Centrum IKO). Een boek dat aan moet sluiten bij een organisatie of jubileum wil nog wel eens wat gekunsteld overkomen, maar gelukkig… daarvan is bij dit boek totaal geen sprake! Over de grens is prettig en helder geschreven, vol oprechte emoties en heel realistisch.

Bijzonder is dat er voor dit boek over kinderontvoeringen gekozen is voor een jongen die vanuit Spanje door zijn moeder naar Nederland wordt ‘ontvoerd’. Door nieuwsberichten denk je bij kinderontvoeringen toch snel aan lege stoelen in klaslokalen, waarbij kinderen juist vanuit Nederland zijn verdwenen. Vaak is het onduidelijk waar die kinderen gebleven zijn en is het bijna onmogelijk om ze weer terug naar Nederland te krijgen. Het is logisch dat je dan spreekt over een ontvoering.

Maar in dit boek speelt zich wel degelijk ook een serieus drama af: Luuks (Nederlandse) moeder is ongelukkig in Spanje en wil met de kinderen in Nederland blijven. De Spaanse vader wil echter in Spanje blijven wonen en ook de kinderen hebben daar hun leven opgebouwd. Iedereen weet van elkaar waar hij is; Luuks vader zoekt hen zelfs regelmatig in Nederland op… maar de kinderen verblijven tegen zijn zin in Nederland. Spreek je dan ook van een ontvoering?

‘Kom op, zeg! Ik heb de kinderen amper gezien de afgelopen weken. Ik wil gewoon een dagje met hen naar het pretpark, dat snap je toch wel?
‘En dan neem je hen zeker stiekem mee naar Spanje! Ik laat je echt niet met de kinderen alleen.’
Luuk wist niet dat papa’s zongebruinde gezicht zo rood kon worden. De spieren in zijn nek staan strak.
‘Ho eens even, jíj bent degene die míjn kinderen heeft ontvoerd, niet andersom!’ Luuk staart hem verbaasd aan. Ontvoerd? Mama kan haar eigen kinderen toch niet ontvoeren?
(blz. 44/45)

De emoties in het verhaal lopen hoog op en zijn zoals gezegd heel oprecht omschreven. Het verhaal maakt heel duidelijk hoe complex en verdrietig de gezinssituatie van Luuk is. En dan is er ook nog Pepper! Als Luuk hoort dat zijn hond zit opgesloten in een perrera – een asiel voor zwerfhonden – besluit hij naar Spanje te gaan om haar te redden. De titel van het boek krijgt daarmee een dubbele betekenis, want niet alleen heeft Luuks moeder de kinderen mee over de grens genomen; Luuk moet nu ook weer over de grens terug zien te komen! Het verhaal neemt daarmee een avontuurlijke wending, want hoe reis je als kind alleen helemaal van Nederland naar Spanje?!

Niet alleen is dit boek dus een heel mooie manier om meer te leren over kinderontvoeringen – ‘Wist je dat er bijna dagelijks een kind ontvoerd wordt naar het buitenland door één van de eigen ouders?’ blz. 112 – maar ook een spannend avontuur over een jongen, alleen op reis. Bovenal is het echter een heel mooi en aangrijpend verhaal over mensen die gelukkig proberen te zijn en daardoor moeilijke keuzes moeten maken. En dat in slechts 111 bladzijden. Een zeer aansprekend, spannend en interessant verhaal voor kinderen in de bovenbouw!

Lestips

Met enige regelmaat komen kinderontvoeringen in het nieuws. Meestal gaat het dan over kinderen die mee zijn genomen naar landen waar ze maar weer moeilijk vandaan kunnen komen, zoals Iran of Syrië. Toevallig (of niet?) was er afgelopen zomer echter ook een item in het Jeugdjournaal over een jongen die door zijn moeder van Nederland naar Spanje was ontvoerd (precies andersom dus). Het is goed dat er aandacht aan dit onderwerp wordt besteed, want zoals in het boek te lezen is, komt dit dus echt heel veel voor!

Zowel kinderen die houden van realistische, waargebeurde verhalen als kinderen die houden van spannende avonturen komen met dit boek wel aan hun trekken! Daarnaast is het ook nog eens heel geschikt voor zowel jongens als meisjes. Het boek is niet zo dik en bestaat uit korte hoofdstukken… dat maakt dit dus ook zeker een interessant voorleesboek! Het enige minpunt is, dat het boek wat traag op gang komt. Het verhaal begint pas echt interessant te worden vanaf pagina 24, als duidelijk wordt dat de vader van Luuk niet wist dat de kinderen langer in Nederland zouden blijven… Dat is dan ook een goed boekpromotiefragment:

‘Twee pakken, Tess!’ (…) straat uit rijden. (blz. 24 t/m 27)

Om te voorkomen dat kinderen afhaken tijdens het voorlezen van de eerste hoofdstukken, zou ik van tevoren dus zeker eerst de achterflap voorlezen. Zo weet je klas waar het verhaal naartoe gaat. Je kunt ook bovengenoemd filmpje van het Jeugdjournaal laten zien als introductie van het boek. Zo wordt direct duidelijk dat dit verhaal niet zomaar uit de lucht gegrepen is.

Clavis Uitgeverij, 2018