Sleutels

door Annemarie Jongbloed

Op een vreemde plek in de bibliotheek vinden Julia en Manus een sleutel. Waar is die sleutel van? En heeft die iets te maken met de diefstallen die de laatste tijd in de bieb gebeuren? Samen gaan ze op onderzoek uit. Ze ontdekken dat Maryam, de dochter van de directeur van de bieb, een geheim heeft. Maar ook Manus doet vreemd… Kan Julia hem eigenlijk wel vertrouwen?

Recensie

Nadat Julia en Manus uit de yogales zijn weggestuurd, sluipen ze een paar traptreden op en komen terecht in een donkere bibliotheek. Daar vinden ze een mysterieuze sleutel.
Het zou het begin kunnen zijn van een magisch verhaal, maar van magie is in dit boek juist helemaal geen sprake! Sterker nog: het verhaal speelt zich af in een echt bestaande bibliotheek: de oude bibliotheek van Haarlem. Annemarie Jongbloed laat daarmee zien dat het echte leven (bijna) net zo spannend kan zijn als een geheimzinnig fantasy-verhaal.

De titel van het boek en de speelse cover, getekend door Wendy Panders, laten al mooi zien waar het boek over gaat: met verschillende sleutels gaan Julia en Manus op zoek naar de dader van allerlei diefstallen in de bibliotheek. Ze krijgen daarbij hulp van Maryam, de dochter van de directrice van de bibliotheek, en meneer Moundi. Maar zijn meneer Moundi en Manus eigenlijk wel te vertrouwen?

Vooral het personage van Julia komt goed uit de verf. Niet geheel toevallig overigens, want zij is de ik-persoon van het verhaal en de lezer kan dus ook haar gedachten volgen. Dat zijn er nogal wat, want Julia is een echte piekeraar (ze zit niet voor niets op yoga).

Zou Manus ook zo vroeg gaan? Liet hij daarom die sleutel aan mij zien vlak voor we de theekamer in gingen? Misschien denkt hij dat het de sleutel van de voordeur van de bieb is. Dan kan hij al voor openingstijd naar binnen. Stel je voor dat hij betrapt wordt… Ben ik dan eigenlijk medeplichtig? Ik was erbij toen hij de sleutel pikte… Ben je ook een dief als je niets zegt? Straks komen we nog in de problemen omdat we een sleutel hebben gestolen. (blz. 16)

Er zitten op subtiele wijze aardig wat sociaal-emotionele lessen in het verhaal verwerkt. Zo beseffen Manus en Julia dat ze iemand niet zomaar zonder bewijs mogen beschuldigen en zet Maryam vraagtekens bij Julia’s zogenaamde vriendschap met twee klasgenootjes.

Jongbloed doorbreekt bovendien, zonder dat het er dik bovenop ligt, een aantal clichés: de directeur van de bibliotheek is een moslima, Julia heeft twee moeders en Manus wordt opgevoed door zijn vader. Het is daardoor dus niet alleen een geheimzinnig verhaal vol diefstal en inbraken, maar ook een verhaal over ‘het echte leven’: over vriendschap, vertrouwen en jezelf kunnen zijn. Geen superspannend misdaadverhaal vol spectaculaire actie, maar wel een fijn speurverhaal, dat je zomaar echt zou kunnen overkomen…

Lestips

Om het boek te promoten kun je een stukje voorlezen uit het eerste hoofdstuk. In dit fragment wordt een geheimzinnige sleutel gevonden. Julia, de ik-figuur, is op yogales, maar het gaat niet helemaal goed…

‘Zet je handen (…)  hij naar binnen. (blz. 13)

Om nog even de nadruk te leggen op het laatste stuk, kun je nog vragen: Wat zal Manus voor Julia’s ogen hebben gehouden?

Creatief schrijven

Wat erg leuk is van dit boek, is dat het zich afspeelt in een echte bibliotheek: die in het centrum van Haarlem. In het nawoord kun je er meer over lezen. Natuurlijk superleuk voor kinderen die in (de buurt van) Haarlem wonen: zij kunnen met eigen ogen zien waar het verhaal zich afspeelt.

Tegelijk kan het kinderen ook inspireren voor een leuke schrijfopdracht: ga naar je eigen bibliotheek, loop en kijk rond en verzin een spannend verhaal dat zich afspeelt tussen de boeken!

Vriendschap

Julia twijfelt of ze een aantal klasgenoten uit zal nodigen voor haar kinderfeestje. Wat zouden jouw leerlingen adviseren, en waarom? (En belangrijk: kunnen ze dit vertalen naar hun eigen leven?) En bedoelt Maryam met haar laatste opmerking? Wat vertelt dit fragment ons over Julia?

Een stem onderbreekt (…) maar,’ zegt Maryam. (blz. 82/83)

Uitgeverij Ploegsma, 2020