Denk jij dat je best veel weet over de Tweede Wereldoorlog? Dan moet je dit boek toch lezen. Er valt zoveel te vertellen dat zelfs in dit dikke boek niet alles staat. Maar wat er bijvoorbeeld wel in staat is: waarom je ’s avonds per ongeluk in een gracht kon vallen, wat mensen aten terwijl er eigenlijk niets te eten was en waarom veel mensen geloofden dat Hitler een goede leider was. Het gaat over vechten en vrede, over moord en overleven. Over Nederland en hoe de oorlog ons land raakte.
Winnaar Zilveren Griffel 2020.
Recensie
Er zijn heel veel verhalen geschreven over de Tweede Wereldoorlog, maar non-fictie over deze oorlog is er voor kinderen niet zoveel. Op zich best begrijpelijk, want hoe vertel je aan kinderen over alle vreselijke dingen die er tijdens die oorlog zijn gebeurd? Het viertal van Patsboem! educatief dat dit boek geschreven heeft, heeft hier bewust keuzes in gemaakt: de Holocaust en de kampen in Nederlands-Indië komen expres slechts kort aan bod, omdat sommige dingen zó erg zijn dat de auteurs vonden dat het beter is om er pas over te lezen als je iets ouder bent.
Toch krijg je van dit boek nog steeds een heel goed beeld van deze oorlog. Het begint met een algemeen hoofdstuk, met informatie ‘die je eerst moet lezen’, maar is vervolgens opgezet als een soort encyclopedie. Kinderen kunnen informatie opzoeken over de hoofdrolspelers van WO II, de gevechten, techniek die gebruikt werd, over symbolen, overleven en zoals gezegd ook over de Holocaust (zij het dus beperkt). Het boek eindigt met een hoofdstuk over nu: over herdenken en het vieren van de bevrijding; over de Verenigde Naties en de belangrijke vraag: Kan er een derde wereldoorlog komen? De auteurs hebben zich goed verplaatst in de denkwijze van kinderen en precies de juiste toon gevonden om hen aan te spreken.
Opvallend zijn daarbij het hoofdstuk over dieren in de Tweede Wereldoorlog (denk aan de gebeurtenissen in de dierentuinen, maar ook aan de huisdieren van Hitler) en het hoofdstuk over ‘vriend of vijand’, waarbij wordt verteld over de verschillende keuzes die mensen maakten in de oorlog. De informatie wordt heel objectief gebracht, maar het hoofdstuk sluit af met een interessante denkvraag, waardoor kinderen worden gestimuleerd zélf een mening te vormen over wat ze lezen.
Sowieso eindigt elk hoofdstuk met een zeer boeiende denkvraag, waardoor alle voorgaande informatie ineens veel meer betekenis krijgt. Hoewel het boek dus bladerend gelezen kan worden, waarbij je alleen de stukjes informatie leest waar je naar op zoek bent, is het zeker de moeite waard om het boek in zijn geheel (of per hoofdstuk) te lezen en tussendoor goed na te denken over de vragen die gesteld worden.
Wat het boek daarnaast heel aantrekkelijk maakt, is de grote hoeveelheid beeldmateriaal. Het boek is naast leesboek ook een kijkboek, met ongelooflijk veel foto’s uit de Tweede Wereldoorlog, aangevuld met getekende kaartjes en sfeervolle illustraties van Irene de Goede. De tekst is geschreven in korte tekstblokjes en wordt onderbroken door kadertjes met ervaringen van mensen ‘die erbij waren’ en extra weetjes – ‘Wat anderen niet weten en jij nu wel’.
Het zal elke leerkracht duidelijk zijn dat dit boek perfect te gebruiken is voor het maken van werkstukken of presentaties over de Tweede Wereldoorlog. Er is zoveel gedetailleerde informatie in te vinden, dat je er zelf waarschijnlijk ook nog wat van leert!
Lestips
Dit boek is echt heel goed bruikbaar in de klas; of het nou is om er zelf informatie uit te halen voor je lessen, om kinderen zelf te laten lezen over de Tweede Wereldoorlog of als bronmateriaal voor werkstukken en presentaties.
Maar er zijn ook werkbladen gemaakt om een bepaald onderwerp dieper uit te lichten!
De insteek van deze lessen zijn steeds hetzelfde: kinderen kijken naar een historische foto uit het boek. Ze doen dit doen volgens de Visible Thinking-methode. Hierbij stel je drie vragen bij een foto of schilderij: Wat zie je? Wat denk je dat je ziet? Wat vraag je je af over wat je ziet? – net als bij kunstbeschouwing dus eigenlijk!
Ieder werkblad bestaat uit een beeld, een werkblad en een handleiding en het lesmateriaal is zowel individueel als klassikaal te gebruiken. Je kunt het materiaal gratis downloaden!
Voordat je het boek gaat gebruiken is het daarnaast slim om de verantwoording te lezen, waardoor je weet welke keuzes de auteurs hebben gemaakt en waarom.
Uitgeverij Gottmer, 2019
Bekijk bij bol:
Onderwerpen: 2019, Bevrijding, Hitler, Joden, Jodenvervolging, Keuzes, Symbolen, Tijd van wereldoorlogen, Tip van Lucas, Vluchtelingen & vrijheid, WO II
Geïllustreerd door Irene Goede
