Alles is anders

door Corine Naranji

Zahra woont sinds enkele weken met haar familie in een asielzoekerscentrum in Nederland. Haar broertje wordt geopereerd aan een ernstige hartafwijking. De operatie slaagt en dat maakt Zahra heel blij. Toch is het wennen in het nieuwe land. Alles is er anders dan in het vluchtelingendorp in Irak waar Zahra met haar familie tien jaar woonde.

Zahra gaat naar school en sluit vriendschap met Liza. Hilde, een ander meisje uit haar klas, begint haar vanaf de eerste dag te pesten. Zahra begrijpt er niets van en durft er met niemand over te praten. Het leven in Nederland is behoorlijk wennen…

Recensie

Dit verhaal is het vervolg op het boek Zahra, waarin je leest over het leven van Zahra in Irak en haar vertrek naar Nederland. Alles is anders is prima zelfstandig te lezen, maar kennis van het eerste boek zorgt ervoor dat je je nóg beter in Zahra kunt verplaatsen.

Corine Naranji weet heel goed over te brengen hoe moeilijk het moet zijn om te wennen in een land dat zo anders is dan waar je vandaan komt. Zahra kent natuurlijk de taal niet – ontzettend frustrerend om niet te kunnen zeggen wat je wilt – maar ook kent ze onze gebruiken niet. Alles is anders; alles is vreemd. De cultuurshock is duidelijk voelbaar en dit boek is dan ook uitermate geschikt om kinderen bewust te maken van de moeilijkheden die asielzoekers ervaren. Ook wordt heel duidelijk gemaakt dat bijna alle vluchtelingen geen ‘gelukszoekers’ zijn, maar het liefst terug zouden willen naar hun eigen land.

Het verhaal gaat ook over pesten. Zara wordt slachtoffer van pestgedrag, maar al snel blijkt dat de pester zelf ook veel gepest is. Ook hierin laat de schrijfster goed de ‘andere kant’ van het verhaal zien. Tenslotte moet Zahra ook nog afscheid nemen van haar nieuwe vriendin Liza, omdat diens ouders gaan scheiden. Zonder echt dramatisch te worden, laat dit boek zien dat jonge kinderen al heel wat tegenslagen te verwerken kunnen krijgen. Het verhaal spreekt het inlevingsvermogen van kinderen enorm aan en is daardoor echt een aanrader.

Lestips

Doordat dit verhaal vanuit het perspectief van Zahra wordt verteld en ook vooral over meisjes gaat, zal het boek meisjes wellicht meer aanspreken dan jongens. Toch is dit een interessant boek om voor te lezen in de klas, omdat het kinderen nieuwe inzichten kan brengen. Het verhaal leent zich uitstekend om verschillende, belangrijke thema’s te bespreken: de vluchtelingenpolitiek, het bestaan van asielzoekerscentra, pesten, afscheid nemen, aanpassen aan een andere cultuur etc.

Asielzoekers / vluchtelingen

Je kunt er ook voor kiezen om slechts fragmenten uit het boek te gebruiken. In het volgende fragment gaat Zahra voor het eerst naar een Nederlandse school. In het fragment wordt duidelijk gemaakt hoeveel verschillen er zijn tussen de school in Nederland en in Irak (waar Zahra vandaan komt), maar ook hoe moeilijk het is om te wennen doordat Zahra de taal niet spreekt.

Zahra heeft gedoucht (…) raar gevoel vanbinnen. (blz. 13 t/m 18)

Een ander fragment gaat over het dubbele gevoel van heimwee en blij zijn met het nieuwe leven in Nederland.

‘We gaan verhuizen (…) niet geloofd hebben. (blz. 74 t/m 77)

Tenslotte vertelt het volgende fragment over de rijkdom van Nederland die wordt ervaren door de asielzoekers en het dubbele gevoel dat hierbij hoort: vergeleken met de Nederlanders zijn ze arm; vergeleken met waar ze vandaan komen, zijn ze rijk.

Het begint Zahra (…) rode trui aan… (blz. 82 t/m 88)

Om te laten zien hoe het leven er in een asielzoekerscentrum uitziet, kun je een aflevering van Het Klokhuis kijken. De aflevering komt wel al uit 2010.

Multiculturele samenleving / vriendschap

In dit verhaal sluit Zahra vriendschap met de Nederlandse Liza. Ondanks de taalproblemen en cultuurverschillen worden de meisjes goede vriendinnen. Toch moeten ze weer afscheid nemen.

Op SchoolTV.nl is een mooi programma te zien over multiculturele vriendschappen en afscheid nemen: Wij blijven vrienden. In ‘Wij Blijven Vrienden’ wordt een gezicht gegeven aan de kinderen die net buiten het kinderpardon vallen én aan hun beste vriendjes.

Omgaan met pesten

In een les over omgaan met pesten kun je het volgende fragment goed als (verkeerd) voorbeeld nemen. Hierin neemt Zahra wraak op de pester, maar dat loopt flink uit de hand.

Zahra kijkt de (…) alleen maar huilen. (blz. 52 t/m 55)

Later blijkt er echter nog een ander verhaal bij te horen – het volgende fragment gaat over het feit dat Hilde, de pester, zelf veel gepest is. Het zet Zahra flink aan het denken; de kinderen in de klas wellicht ook. Het is goed om hier met de klas over te spreken: hoe kan het dat kinderen die zelf gepest zijn, ook gaan pesten? Zij weten toch hoe het is? Waarom doen ze het dan toch?

In de pauze (…) ze over nadenken. (blz. 56 t/m 58)

Lees ook:

Uitgeverij Clavis, 2006

Het boek is alleen nog tweedehands te verkrijgen.