De speurders van morgen: De overval

door Jeroen van Berckum

Wat zou jij doen als je wist dat er morgen een bankoverval zou plaatsvinden? Zou je dan je eigen leven op het spel zetten om dat van een ander te redden?

Jonas moet zich die vraag snel gaan stellen, want zijn opa heeft een tijdmachine gebouwd en leeft nu per ongeluk één dag verder in de toekomst. De berichtjes die Jonas van hem ontvangt, voorspellen weinig goeds…

Eerste deel in de serie De speurders van morgen.

Recensie

©2022, Clavis, illustratie van Marianne van der Walle uit De overval

Het eerste deel van de serie De speurders van morgen borduurt verder op de welbekende vraag: wat als je het verleden kon veranderen? Zou Jonas’ vader dan niet zijn verdwenen? De opa van Jonas heeft er daarom zijn levenswerk van gemaakt om een tijdcapsule te ontwikkelen waarmee hij door de tijd kan reizen. Maar dan gooit Maartje, een betweterig klasgenootje van Jonas, alles overhoop: door haar bemoeienis belandt opa niet in het verleden, maar … in de toekomst!

Dat levert misschien nog wel een interessanter concept op: wat als je de toekomst kunt veranderen? Dat je kunt voorkomen dat er iets ergs gebeurt, omdat je weet dat het staat te gebeuren? Jonas, de ik-persoon in dit verhaal, voelt een enorme verantwoordelijkheid als hij via zijn opa hoort dat er een bankoverval gaat plaatsvinden waarbij zelfs gewonden vallen. En hoe vervelend Jonas Maartje ook vindt… zij is de enige die hem kan helpen, want zij heeft gezien wat er met zijn opa is gebeurd…

Er volgt een ontzettend spannend en boeiend verhaal. Niet alleen omdat Jonas en Maartje een bankoverval moeten zien te voorkomen, ook door de dynamiek tussen Maartje en Jonas. Ze zijn namelijk nogal verschillend. Maartjes familie is rijk en ze vindt Jonas maar een armoedzaaier. Ze is bot en heel erg bezig met Insta en uiterlijk vertoon. Tegelijkertijd komt Jonas erachter dat er meer achter dat arrogante masker schuilt. Eigenlijk is ze superstoer en Jonas is vooral heel erg bang. Daar is hij echter ook weer zo open en eerlijk over, dat je als lezer beseft dat dat ook helemaal oké is.

Met wijd opengesperde ogen haalde Maartje een van de pistolen uit de tas. Ik legde een hand tegen mijn ribben, alsof ik mijn krankzinnige hartslag zo tot bedaren kon brengen. Het liefst wilde ik luid schreeuwend de kamer uit rennen.
Maartje daarentegen leek ijzig kalm. Ze bekeek het wapen van alle kanten, net als een inspecteur dat zou doen. ‘Dit is nep’, fluisterde ze al snel.
‘Hoe weet je dat?’
Ze reageerde niet. (blz. 52)

©2022, Clavis, illustratie van Marianne van der Walle uit De overval

In 21 korte hoofdstukken vol ijzersterke cliffhangers werkt Jeroen van Berckum toe naar een spannende ontknoping én zet hij het volgende deel alvast in: opa vertelt dat er een inbraak gaat plaatsvinden in een museum. Ondertussen is er ook nog Ludovic, die de tijdgenerator van Jonas wil stelen. Én dan is er nog een ander apparaatje, dat… Ha. Dat mogen kinderen zelf in dit vlotte avontuur gaan ontdekken! Als ze dit boek eenmaal beginnen te lezen, zullen ze nog maar moeilijk met deze serie kunnen stoppen!

Maartje keek op naar mij. Er verscheen een ondeugende grijns op haar gezicht. ‘Dit kan nog leuk worden. Heel erg leuk…’ (blz. 114)

Lestips

Dit fijne, compacte boek is zeker de moeite waard om te promoten in de klas! Lees eerst de tekst op de achterkant voor en vertel dan dat Jonas samen met zijn klasgenoot Maartje gaat proberen de bankoverval te voorkomen. Maar dat wordt wel héél spannend…

Met het volgende fragment krijg je kinderen vast gemotiveerd om het boek te gaan lezen:

‘Maartje sloop als (…) ze keken naar mij. (blz. 46 t/m 48)

Arm en rijk / Goed en slecht

Het verschil tussen Jonas en Maartje is nogal groot als het gaat om hun manier van leven en de hoeveelheid geld die ze hebben. Toch laat het verhaal je ongemerkt nadenken of geld wel echt gelukkig maakt.

Anderzijds beseft Maartje dat geld ook zorgt voor onrechtvaardigheid en ongelijke kansen en dat dat leidt tot bepaalde keuzes:

‘Soms moet je iets verkeerds doen om “het goede” te bereiken.’ (blz. 59)

Is dit zo? Jonas vind het moeilijk! Hoe belangrijk zijn regels als ze levens in gevaar brengen? Je kunt alleen al met het gesprek tussen Jonas en Maartje op blz. 58/59 een ontzettend interessante filosofische les geven over ethiek.

Clavis, 2022