Elke dag broerdag

door Tineke Honingh

Noa heeft vier broers: een hele broer, een halve broer een gewone stiefbroer en een stieftweelingbroer. Ook al zijn ze maar een paar dagen per week met z’n vijven, ze horen elke minuut bij elkaar. Maar dan valt er een brief op de mat en lijkt hun laatste broerdag te zijn aangebroken. Noa legt zich er niet bij neer en roept een broeralarm uit. Samen verzinnen ze een plan dat hun band flink op de proef zal stellen.

Recensie

Noa woont in een samengesteld gezin. Het is maar goed dat er aan het begin van het boek een stamboom getekend is, want het is niet gemakkelijk om meteen te onthouden hoe de verhoudingen in elkaar zitten. Wat in ieder geval direct opvalt, is de hartverwarmende band die er tussen de broers bestaat. Het is gewoon bijna jaloersmakend! Ze zijn allemaal heel anders, maar heel liefdevol naar elkaar toe. Noa en Kees zijn even oud – ze zijn zelfs op dezelfde dag geboren en noemen zichzelf daarom een stieftweeling – en hebben duidelijk de sterkste band. Het is niet gek dat Noa in paniek raakt als er een paarse envelop van een advocatenkantoor op de mat valt, want hij is doodsbang dat de broers uit elkaar zullen worden gehaald.

Het is mooi hoe Tineke Honingh gedurende het verhaal steeds meer loslaat over de familiebanden en de complexe situatie waarin de jongens zich bevinden. Ook wordt duidelijk waar de angst van Noa en zijn broers vandaan komt. Dat de angst om elkaar kwijt te raken heel reëel is, maakt het ook heel logisch dat ze een ‘broeralarm’ uitroepen. In het overleg dat volgt, maken ze een plan waaruit ‘een serieuze wegloopactie’ volgt. De jongens trekken gezamenlijk het bos in, om hun ouders te laten voelen dat ze bij elkaar willen blijven. Tegelijkertijd gaan ze ook op weg naar iemand die hen zou kunnen helpen, maar de tocht verloopt niet zoals verwacht…

Daarmee is dit een heel bijzonder verhaal, want niet alleen is het een spannend survivalverhaal, psychologisch is het ook een heel sterk. Uit het verhaal komt heel sterk naar voren met wat voor dilemma’s kinderen van gescheiden ouders te maken kunnen krijgen en hoe verwarrend het kan zijn om in twee gezinnen op te groeien. De broers delen heel wat kindertrauma’s met elkaar, waardoor hun onderlinge band flink wat barstjes begint te vertonen.

‘Jij hoeft nooit tegen lege bedden aan te kijken, Kees. Tegen lege stoelen. Jij bent overal waar je bent compleet. (…)
‘Meen je dat nou?’ vroeg Kees. ‘Jij hoeft nóóit met een tas te zeulen, jij woont in één huis, waar ook de rest van je gezin woont. Oké, misschien niet de hele tijd, maar je hebt geen twee bedden! En ook geen twee kasten met kleren. Je hoeft nooit te bedenken welke spullen je waar nodig hebt, want die van jou liggen altijd op de Holleweg. Ik ben NOOIT compleet!’ (blz. 117)

Het boek leest ondanks de serieuze problematiek heerlijk weg. Het is lekker vlot en heel soepel geschreven, met veel dialogen. De hoofdstukken zijn kort en hebben steeds een mooie spanningsopbouw, waardoor het boek zeer geschikt is om voor te lezen. Tegelijkertijd is dit ook een heel fijn boek om zelf te lezen, dat met zijn bijzondere, levensechte personages heel wat emoties bij de lezer zal oproepen.

Lestips

Op de achterflap van het boek staat al een mooi citaat uit het boek (terug te vinden op blz. 39). Toch is het wellicht ook goed om al iets meer van het avontuurlijke karakter van dit boek weg te geven: dat zal zeker een aantal kinderen aanzetten om het boek te gaan lezen! Je kunt hiervoor een stukje uit het hoofdstuk ‘Een serieuze wegloopactie’ voorlezen:

Ik liep voor iedereen (…) het bos in. (blz. 64)

Natuur / survival

Natuurliefhebbers of kinderen die op scouting zitten, zullen zich meteen met Noa en Kees kunnen identificeren. Zij rennen namelijk vóór het ontbijt eerst het bos tegenover hun huis in, om even de frisse lucht op te snuiven.

De lucht rook naar lente: fris, zoetig, groen. (blz. 11)

Mooi is ook hoe Honingh hier een vergelijking maakt met het verhaal van Narnia. Zonder dit te benoemen overigens – leuk om de kinderen te vragen of ze weten welke film (en welk boek dus) hier wordt bedoeld (‘Welke film?’ ‘Die ene met die kast, weet je nog?, blz. 12):

‘Als ik de weg oversteek en het bos in loop, ben ik in een andere wereld.’ (blz. 12)

Leuk is ook het survivalaspect in het verhaal: zo leren de jongens elkaar om vuur te maken (blz. 99 t/m 102).

Echtscheiding

Afgezien van het survivalavontuur, draait dit boek voor een groot deel om gesprekken over voogdij, omgangsregelingen en het leven in een samengesteld gezin. Kinderen die in een soortgelijke situatie zitten, zullen zich misschien wel herkennen in een van de personages. Kinderen die hier helemaal niet mee te maken hebben, zullen zich door dit verhaal beter kunnen inleven in andere kinderen – hoe dan ook een heel mooi verhaal om voor te lezen in de klas dus.

Op zich is het een boek dat vrijwel alle kinderen in de bovenbouw prima zelf zullen kunnen lezen (toegankelijk taalgebruik, korte hoofdstukken, niet te dik), maar door het boek voor te lezen zorg je ervoor dat elk kind met het verhaal in aanraking komt en heb je de kans het verhaal klassikaal na te bespreken. Vanwege de mooie thema’s is dat zeker een aanrader!

Uitgeverij Van Holkema & Warendorf, 2019