Beleef het verhaal van Hans en Grietje alsof je er zelf bij bent. In dit bijzondere prentenboek lijkt het net of je zelf door het donkere bos loopt, op weg naar het huisje van de heks. Een klassiek verteld sprookje in een heel bijzonder boek!
Tekstbewerking door Ineke Ris.
Recensie
Het verhaal van Hans en Grietje van de Gebroeders Grimm is al in allerlei varianten verschenen. Maar dit is wel een heel bijzondere versie: wat een fantastisch mooi boek. Mooie doorkijkjes, transparante bladen en prachtige knipkunst maken dit een boek om van te watertanden. Zelfs de binding is bijzonder: de mooie bladen liggen tussen de dikke kartonnen kaft en zijn met een touwtje aan elkaar gebonden (een zogenaamde Japanse binding)
Maar vooral de transparante bladen en de zwart-witte knipkunst zorgen ervoor dat dit een heel bijzonder boek is. Bladzijde na bladzijde kom je – net als Hans en Grietje – dichterbij het huisje van de heks. Het zorgt ervoor dat de spanning van het sprookje veel beter overkomt dan in een ander sprookjesboek. Dat maakt dit prentenboek ook heel geschikt voor oudere kinderen. Want hoewel het sprookje vrij simpel en op een klassieke manier is verteld, vertellen de prenten ook een verhaal: een duister en serieus verhaal. Het legt de nadruk op de betekenis van het sprookje: dat twee kinderen eenzaam en alleen worden achtergelaten in het bos en vervolgens in een erg gevaarlijke situatie terechtkomen. Daar is eigenlijk niets kinderachtigs aan!
Behalve dat de prenten het verhaal dus eigenlijk versterken, laat dit boek ook zó ontzettend mooi zien wat er allemaal mogelijk is met beeldende kunst. Want een kunstvorm is het – dit boek. Het laat kinderen zien hoe prachtig en betoverend boeken kunnen zijn. Wauw.
Lestips
Wat een pláátje van een boek om te laten zien in de klas. Het boek is vrij kwetsbaar, door de doorkijkjes en transparante bladen en het is dan ook af te raden om het ‘gewoon’ in de schoolbieb te zetten. Dit boek verdient ook meer: een uitgelicht plekje op de boekenkast. Kinderen moeten ervaren dat het een feestje en iets bijzonders is om een boek als dit te bekijken.
Blader het eens door als je voor de klas staat; laat de betovering van het boek zien. Zet het vervolgens op een standaard op een mooi plekje in de klas en laat kinderen er individueel ook in kijken.
Sprookjes
Dat sprookjes niet kinderachtig zijn, wordt tegenwoordig al steeds duidelijker – met films als Hansel & Gretel: Witch Hunters (16+) of de serie Once upon a time krijg je zelfs volwassenen bang.
Maar dat sprookjesbóeken ook niet kinderachtig hoeven te zijn, kun je duidelijk maken met dit boek.
Je zou er een leuke schrijfopdracht aan kunnen koppelen: hoe kun je het sprookje Hans & Grietje qua tekst spannender maken? Bespreek dit eerst eens met de klas en kijk eens of ze er dan een extra spannend griezelsprookje van kunnen maken. Leuk voor de Kinderboekenweek!
Crea
Er zijn talloze creatieve opdrachten te bedenken met dit boek als inspiratie. Hieronder twee suggesties:
- Maak heksen-silhouetten
* Neem de vrouw op het oranje vel als voorbeeld. Dit is de stiefmoeder van Hans en Grietje, maar zou ook prima een heks kunnen zijn. Vertel dat dit een ‘silhouet’ is.
* Kennen de kinderen meer voorbeelden van silhouetten? (Jip en Janneke…)
* Waar moet je op letten als je een silhouet tekent?
* Laat de kinderen een aantal schetsen maken van een heks. Ze moeten hun figuur als silhouet kunnen uitknippen en deze moet dan nog steeds herkenbaar zijn als heks.
* Geef de kinderen een zwart vel en laat ze hierop (zo groot mogelijk) hun heks tekenen. Ze knippen deze vervolgens uit.
* Versier de klas met de uitgeknipte heksen!
- Teken een geheimzinnig bos
Voor deze opdracht heb je transparantpapier nodig; dit kun je als blocnote kopen (meestal 50 vellen per blok).
* Geef de kinderen een transparant vel op A5-formaat en laat ze hierop een bos tekenen. Dit kan het beste met zwarte stift of fineliner, maar met grijs potlood kan het ook prima (vlekt wel, dus mouwen opstropen!)
* Het bos moet voldoende ruimte geven om er nog iets doorheen te kunnen zien. Laat vooral een voorbeeld uit het boek Hans en Grietje zien!
* Vervolgens tekenen de kinderen op een ander vel papier iets bijzonders dat te zien is in hun bos. Hiervoor hebben ze dus een papiertje op A5-formaat nodig (wit of kleur). Laat de kinderen hier hun creativiteit gebruiken: wat zou er te zien kunnen zijn in hun bos? Het mag natuurlijk iets sprookjesachtigs zijn, maar het kan ook een dier zijn of… iets heel anders?
* Niet de vellen aan elkaar. Als je dit aan de bovenkant van het papier doet, kun je de vellen mooi naast elkaar in de klas hangen; zo hebben jullie je eigen geheimzinnige bos gecreëerd!
Wist je trouwens dat de papierknipkunst cultureel erfgoed is en op de Unesco Nationale Inventaris Immaterieel Erfgoed staat? Lees er hier meer over.
Uitgeverij De Vier Windstreken, 2012
Bekijk bij bol:
Onderwerpen: 2012, Creatief, Creatief schrijven, Heksen, Kinderboekenweek 2017, Klassieker, Knipkunst, Prentenboek, Sprookjes, Stellen, Tekenen, Volksverhalen
Geïllustreerd door Sybille Schenker
Als ik het sprookje van Hans en Grietje voor een deel mocht herschrijven dan zou ik de beide kinderen door de stiefmoeder laten verkopen aan de heks (waarbij de eerste niet veel plezier aan het judasloon zal beleven) hoewel de laatste, die nogal ver- en bijziend is, nauwelijks kan toveren maar zichzelf wel hiermee aardig heeft verrijkt en over de fysieke kracht van een veertigjarige vrouw beschikt. Alleen zou Grietje haar, in plaats van in een oven, in een ketel met toverdrank kunnen gooien dat als een soort van verdwijnmiddel werkt.
Het peperkoekhuisje doet me bovendien erg sterk denken aan Luilekkerland uit Pinokkio, waarin stoute kinderen aanvankelijk ook “gratis” mogen snoepen, eten en pret maken, met als verschil dat de desbetreffende kinderen wel Luilekkerland weer uitgaan maar dan als ezels!
Door de heersende toverkracht in dat toverland veranderden zij daar ook in en toen kwamen de ondeugende jongens er, net als Hans en Grietje, door schade en schande achter dat er altijd wel een addertje onder het gras zit met “gratis” verwennen en niets is wat het lijkt!
Beste Jules, je laat mooi zien hoe je de schrijfopdracht zou kunnen invullen. Al denk ik niet dat dit de woorden van een basisschoolkind zijn 🙂 Leuk dat je verband legt met een ander sprookje – een goede manier om het over ‘de moraal van het verhaal’ te hebben.