Ronja de roversdochter

door Astrid Lindgren

Ronja groeit op in een roversfamilie. Hun burcht staat in een bos vol gevaarlijke aardmannen en vogelheksen. De burcht ligt aan een diepe kloof, met aan de andere kant de burcht van een rivaliserende roversfamilie. Op een dag ontmoet Ronja Birk – de zoon van de andere roversfamilie. In tegenstelling tot hun vaders raken zij bevriend en verklaren zich zelfs broer en zus. Omdat hun families dan niets meer met hen te maken willen hebben, vluchten ze weg – het bos in. Ze beleven een heerlijke zomer, maar het leven in het bos is niet zonder gevaren… En hoe moeten ze de winter overleven?

Vertaald door Rita Törnqvist-Verschuur.

Recensie

Dit klassieke verhaal uit oorspronkelijk 1982 heeft alle ingrediënten voor een prachtig kinderboek. Het boek is afwisselend spannend, fantasievol en ontroerend. Astrid Lindgren weet als geen ander een wereld te creëren vol mystieke wezens, mooie natuur en spannende gebeurtenissen.

Al vanaf het eerste hoofdstuk word je ondergedompeld in de betoverende wereld van dit boek:

In Ronja’s geboortenacht woedde er een onweer boven de bergen. Het was zo’n verschrikkelijk onweer dat alle nachtgeesten die in de burcht van Mattis huisden, angstig in hun holen en spleten kropen. Alleen de vogelheksen voelden zich in hun element en vlogen krijsend om de roversburcht op de berg van Mattis heen. (blz. 5)

Het onweer splijt de burcht van Mattis in tweeën en er ontstaat een gapende kloof. Die kloof is waar Ronja en Birk elkaar voor het eerst ontmoeten. Een prachtig symbool voor de rivaliteit tussen hun families. Maar Birk en Ronja maken andere keuzes dan hun vaders. Dat leidt tot een groot familiedrama, waarbij Ronja’s vader haar niet eens meer erkent als dochter. Ronja loopt weg en kiest ervoor om samen met Birk in het bos te gaan leven. Maar dat is niet makkelijk, met om hen heen vogelheksen, trollen en aardmannen. En als de winter komt, wordt het pas echt moeilijk…

De liefde van Ronja en Birk voor elkaar weet uiteindelijk de roversfamilies tot elkaar te brengen, wat in dit verhaal totaal niet zoetsappig of clichématig verteld wordt. Het is zo mooi om te lezen hoe de hoofdpersonen over hun vooroordelen heen durven te stappen. En welk kind droomt er niet van om te leven in de natuur, in volledige vrijheid? Dit is zo’n boek om helemaal in die droom op te gaan. Al met al dus een prachtig boek, dat voor zowel jongens als meisjes geschikt is.

Lestip

Een prachtig voorleesboek! Aansluitend zou je ook nog de film kunnen kijken, die weliswaar wat verouderd is (en dus zonder moderne special effects), maar net zo de moeite waard is als het boek. De mooie Zweedse natuur komt hier goed in naar voren. Je kunt je goed voorstellen dat er écht aardmannen en vogelheksen zouden leven! De film is daarom ook erg geschikt om te bekijken in een les over Zweden of Scandinavië.

Mocht je geen tijd hebben om het hele boek voor te lezen, dan kun je natuurlijk ook het boek presenteren. Het volgende fragment geeft een goed beeld van het verhaal.

… in de dagen (…) ze lachte stilletjes. (blz. 24 t/m 30)

Geef een boek cadeau

Vanaf 9 februari 2018 ligt dit prachtige boek (tijdelijk: op=op) voor slechts EUR 2,- in de boekhandel. Het boek is namelijk het actieboek 2018 van de campagne Geef een boek cadeau.

Waarom? Omdat ook boekhandels lezen willen stimuleren en kinderen en ouders die weinig geld hebben op deze manier de mogelijkheid willen geven om goede boeken in huis te halen. Elk jaar wordt er dus een kwaliteitsboek (vaak een klassieker) geselecteerd. Meer informatie vind je op de bijbehorende website. En wat ook fantastisch is: de oorspronkelijke, sprookjesachtige cover is (in tegenstelling tot voorgaande jaren) behouden gebleven!

Boek met nieuwe cover

Er bestaat sinds mei 2018 ook een versie van Ronja de Roversdochter die wél een nieuwe cover heeft. Dat niet alleen: het hele boek is compleet gerestyled. Strakke anime-illustraties in kleur sieren het boek. De tekst is gedrukt in een groter lettertype en de regels zijn korter. Maar… de tekst is hetzelfde gebleven! Net als in de oorspronkelijke versie is het boek vertaald door Rita Törnqvist-Verschuur.

De illustraties zijn van Katsuya Kondo van de beroemde Japanse animatiestudio Ghibli. Deze studio maakte van het boek een animatieserie en de illustraties uit dit boek komen daar dus uit. Je zou daardoor verwachten dat het boek vol staat met kleurige prenten, maar dat is zeker niet zo! Er staan zelfs een stuk minder illustraties in dan in het origineel!

Welke versie je mooier vindt, is natuurlijk een kwestie van smaak. De illustraties van Ilon Wikland zijn dromeriger en stellen de natuur meer centraal. De illustraties van Katsuya Kondo geven meer emoties weer en benadrukken de relatie tussen Ronja en Birk. Hoe dan ook, het verhaal blijft in beide versies net zo krachtig!

Links: illustratie van Ilon Wikland (©1982)
Rechts: illustratie van Katsuya Kondo (©2018)

Uitgeverij Ploegsma, 2011