Zeb.

door Gideon Samson, Joren Joshua

We hebben een nieuwe bij ons in de klas. Een zebra. Ze heet Ariane en ze is er nu een week.

Dit is het verhaal van een klas. Het verhaal van Imara, Ravi, Jayden, Katinka, Noepy, Max, Ziva, Lev, Annabelle, Meral, Wies, Ozzie en de rest. En van Ariane natuurlijk. Al noemt juf Cato haar Zeb. Wist je al dat Ariane een zebra is? Het is verder niet echt belangrijk, maar dan weet je het gewoon.

Recensie

Je zult nooit weten wat er gebeurt in de hoofden van anderen.
– Etgar Keret

Met bovenstaand citaat begint dit ontzettend creatieve boek van Gideon Samson en hoe toepasselijk dat is, merk je snel als je dit verhaal gaat lezen. Het is werkelijk fantastisch hoe Samson de meest absurde en ongeloofwaardige verhalen heeft bedacht, maar deze vertelt alsof ze de normaalste zaak van de wereld zijn. Dat je grapjes kunt kopen in een winkel bijvoorbeeld. Dat je een spreekbeurt houdt over Bruno (‘Mijn vader kende er toevallig een, dus dat kwam mooi uit’ – blz. 60). Dat een som ineens een heel andere uitkomst heeft. Of dat het huilen wordt afgeschaft.

Op de vierde woensdag van oktober werd het huilen afgeschaft.
Mijn moeder vond het belachelijk – ze had ook tegen gestemd – maar de meeste stemmen gelden, dus het was nou eenmaal zo. (blz. 31)

©2018, Leopold, illustratie van Joren Joshua uit Zeb.

De elf verhalen in dit boek zijn vanuit de ik- (of wij-)persoon geschreven; steeds is iemand anders aan het woord. De verhalen staan in principe los van elkaar, maar ze hebben een verbintenis met elkaar omdat de verschillende vertellers in dezelfde klas zitten en elkaar dus kennen. Wat alle verhalen duidelijk overeenkomstig hebben, is dat Samson je steeds weer weet te verrassen. De meest absurde ideeën worden heel serieus besproken en dat is ontzettend humoristisch en verfrissend. Denk je dat je snapt hoe het verhaal verder gaat, nee hoor – komt hij weer met een bijzondere twist!

‘Een leeuw?’ herhaalt mama. ‘Bedoel je dat jij een leeuw voor je verjaardag wil?’
‘Ja.’ Ik knik. ‘Heel graag zelfs.’
Ze kijkt alsof ze het geen goed idee vindt. Dacht ik al wel.
Van mama mag ook nooit wat.
(blz. 45)

De verhalen zijn heel soepel geschreven en lezen daardoor heel gemakkelijk. Ze worden regelmatig onderbroken door (meestal) paginagrote, strakke illustraties van Joren Joshua. Hoe belangrijk de illustraties voor dit boek zijn, wordt ook al duidelijk gemaakt op de cover en op het titelblad: schrijver en illustrator worden gelijkwaardig genoemd. De illustraties met oranje steunkleur knallen van de bladzijden af en maken dit boek extra aantrekkelijk. Er is daarnaast veel aandacht besteed aan de vormgeving van het boek: mooi, stevig en glad papier en net een beetje groter dan de meeste fictieboeken.

Dit boek laat je hersenen echt ‘knetteren’, omdat het zo haaks staat op wat je gewend bent. Een uniek en enorm prikkelend boek!

Lestips

Wat een leuk en origineel voorleesboek! Gideon Samson schrijft zo soepel dat het heerlijk (voor)leest. Veel dialoog en lekker gek. Sommige kinderen zullen misschien wat moeite hebben om mee te gaan in de absurdistische fantasie, maar het is wel heel goed om ze hier eens mee in aanraking te brengen! Dit boek stimuleert enorm om buiten de normale kaders te denken.

Houd bij het voorlezen de volgorde van de verhalen aan (in het laatste verhaal komen veel personages weer samen); voor het promoten van het boek kun je prima een willekeurig verhaal uitkiezen. Lees het eerst gewoon lekker zelf en kies je favoriete verhaal uit. Het hele boek beslaat inclusief (vele) illustraties slechts 90 bladzijden.

Het eerste hoofdstuk kun je hier lezen (klik op Leesfragment).

Rekenen / filosoferen

In het verhaal van Maximiliaan (H.4) wordt het getal vier uitgebreid ter discussie gesteld. Erg grappig als tussendoortje tijdens een rekenles. Maar ook leuk als introductie voor een filosofisch gesprek over taal en abstractie. Want wat betekent een cijfer eigenlijk? Wie heeft dat getal bedacht? En waarom heet het getal vier en niet vijf?

Spreekbeurt

Veel kinderen moeten een spreekbeurt houden, maar een goed onderwerp kiezen is best lastig. Het is erg leuk om het verhaal van Lev voor te lezen als absurd voorbeeld van een onderwerp (een mens). De kinderen moeten hier waarschijnlijk hard om lachen – ze zullen wel snappen dat dit heel raar is. Maar het verhaal kan wel een mooie insteek voor een gesprek zijn over waar een goed onderwerp aan moet voldoen.

Uitgeverij Leopold, 2018