De val van Scribopolis - boek 1 - Leesbevordering in de klas

De val van Scribopolis 1 De gevaarlijke schrijver Mabarak zoekt het geheim van de Aquila’s. Met dit geheim kunnen boekfiguren in en uit de boekenwereld. Mabarak wil het gebruiken om wraak te nemen op Scribopolis, de stad die hem verstoten heeft.

Odessa, zijn dochter, wil het geheim vernietigen en daarmee Scribopolis redden. Maar de Aquila’s houden zich schuil in Dracula, het gevaarlijkste boek ooit. Om te slagen zal Odessa in dit boek moeten afdalen en bovendien haar schaamte, haar angst en haar waarheid moeten overwinnen.

Ondertussen woedt in Odessa een innerlijke strijd. Zal ze worden zoals haar adoptievader Shakespeare, naar wie ze opkijkt? Of zoals Mabarak, wiens bloed ze door haar aderen voelt stromen? Niemand is wie hij lijkt… Bovendien dreigt een nog veel groter gevaar, dat Odessa’s wereld op zijn kop zal zetten.

Dit is het eerste deel (boek 1) van het slotluik in de reeks De kleine Odessa. Het levende boek en Het geheim van Lode A. zijn de eerste twee boeken van deze trilogie. Het is absoluut noodzakelijk om de boeken in de juiste volgorde te lezen om het verhaal te kunnen volgen en te begrijpen.

Recensie

Vier jaar na verschijnen van het wervelende tweede deel (Het geheim van Lode A.) is daar dan eindelijk het vervolg: De val van Scribopolis. Voor degenen bij wie het verhaal al een beetje was weggezakt, vat de auteur de eerste twee delen nog even snel samen (in 3 pagina’s!). Wie dit voorwoord leest zonder kennis van de eerste delen, kan zich nauwelijks voorstellen dat dit een geloofwaardig en boeiend verhaal is: gele kanaries die een geheim bewaken? Bolhoedmannen die de boekenwereld bedreigen? Lode A. – een sigarenrokend vogeltje?

Maar De kleine Odessa is werkelijk een fantastisch en ingenieus verhaal over de boekenwereld. Een verhaal dat in de eerste twee delen toewerkt naar een ongelofelijk spannende climax, vol intriges, geheimen, gevaar en complexiteit. Het is dan ook weer even inkomen in het derde deel, als de spanning in eerste instantie volkomen uitblijft en we vooral lezen over Odessa’s innerlijke worsteling en twijfels. Het duurt een aantal hoofdstukken voordat de spanning langzaam terugkeert. Maar vanaf dat moment word je weer als vanouds het verhaal ingezogen. Steeds meer geheimen, verraad en wendingen zorgen ervoor dat dit verhaal zich in je hoofd vastzet en je maar moeilijk loslaat. Van Olmen prikkelt je op allerlei manieren: met verwijzingen naar klassieke verhalen en schrijvers, maar ook met boeiende personages, humor, spanning, bedrog en een verhaal dat ongelofelijk knap in elkaar zit.

Alles draait in dit verhaal om het ontfutselen van het geheim van de Aquila’s, waar zowel Mabarak als Odessa alles voor over hebben. Zo ontstaat een soort wedstrijd, waarin ze elkaar proberen af te troeven om de juiste ingrediënten voor een medaillon bij elkaar te verzamelen. En dan wordt Odessa’s wereld volkomen op zijn kop gezet als blijkt dat niemand is wie hij lijkt te zijn. Wie kan ze nog vertrouwen?

Alle genoemde personages worden aan het einde van het boek nog eens opgesomd in een katern van maar liefst 32 pagina’s. Bijzonder in het verhaal is dat hoofdpersoon Odessa geen perfecte heldin is: haar tekortkomingen (zoals eerzucht en naïviteit) brengen haar flink in de problemen… Dat maakt haar zowel menselijk als een herkenbaar personage voor kinderen vanaf een jaar of elf. Voor hen is dit verhaal echter wel behoorlijk pittig. Behalve de complexiteit, vereist het begrijpen van dit verhaal ook een flinke woordenschat. Veel verwijzingen zullen volwassenen bovendien bekender voorkomen dan kinderen – denk aan liedjes van Bob Dylan, een boek als Trots en vooroordeel en zelfs een verwijzing naar (het boek van) Game of Thrones. Ten slotte is dit verhaal ook een tikje gruwelijker dan de voorgaande delen, door de rol van Dracula en zijn liefde voor bloed…

Het boek, dat opgedeeld is in 5 delen (en 413 pagina’s beslaat), eindigt met een veelbelovende epiloog en een verwijzing naar het volgende – en laatste – boek: De val van Scribopolis – Boek 2: zal het Odessa lukken om haar geliefde stad te redden? Hoe loopt het af met haar twee vaders? Wat staat er allemaal nog te gebeuren…?! Je hebt werkelijk geen idee…

Eén ding is echter zeker: dit is een unieke en waanzinnige serie, die elke boekenfanaat volledig in zijn greep zal houden en een fantastische leeservaring zal bezorgen!

Lestips

Dit is geen boek om ‘los’ te promoten, want het boek is echt onlosmakelijk verbonden met de eerdere delen. Deze delen moet je er dus zeker bij laten zien/vermelden. Het is wel een beetje de vraag of er kinderen in je klas zijn die dit boek ‘aankunnen’. Zulke dikke, complexe pillen zijn immers niet voor iedereen geschikt. Mocht je echter wel een aantal talige hoogvliegers in je klas hebben zitten, dan zou ik deze serie zeker aanraden!

De Kinderboekenweek 2017 is een goede aanleiding om een fragment uit dit boek voor te lezen. Het is namelijk behoorlijk griezelig… Ook buiten de Kinderboekenweek kun je dit fragment natuurlijk voorlezen om de serie te presenteren. In dit fragment brengt Odessa samen met haar vriendin Nina een bezoek aan Dracula.

Aan het andere (…) zijn ogen doofde. (blz. 90 t/m 97)

Als je de klas meer wilt vertellen over het boek Dracula, kun je het volgende fragment gebruiken:

Luister. Dracula speelt (…) Dracula’s kasteel zich. (blz. 38 t/m 43)

Let wel: Dracula is een behoorlijk gruwelijk boek en bedoeld voor 12 jaar en ouder…

Filosoferen over boeken en schrijvers

In dit boek staat een prachtig citaat over hoe schrijvers over boeken denken (aldus Peter van Olmen dan):

Wij schrijvers willen dat zo veel mogelijk mensen onze boeken lezen. Zodat onze gedachten voortleven in de hoofden van andere mensen, over tijd en ruimte heen. Onze boeken zijn poorten waarmee we lezers toelaten tot onze geest. Maar het zijn ook poorten waarmee wij schrijvers binnendringen in de geesten van onze lezers, en daar voortleven. (blz. 341)

Als er één boek is, waar dit citaat op slaat, dan is het wel dit boek! Want voortleven in mijn geest doet het!

Maar afgezien daarvan, is dit natuurlijk een erg mooie uitspraak (die je misschien wel even moet versimpelen voor sommige kinderen…) om het te hebben over boeken. Herkennen kinderen dit? Geldt dit voor alle boeken? Of geldt dit alleen voor de zogenaamde ‘Griffelboeken’? Gaan verhalen altijd over ‘gedachten’ van schrijvers? Is elk verhaal tevens een gedachte? Kun je door het lezen van een verhaal in het hoofd van de schrijver kijken?

Een boeiend gesprek over boeken zal het resultaat zijn! En praten over boeken kan een grote bijdrage leveren tot het vergroten van leesplezier. Het zal kinderen in ieder geval wellicht anders naar boeken doen kijken.