De verborgen dromen van Dalí - Leesbevordering in de klas

De verborgen dromen van Dalí Storm en zijn beste vrienden Jimi, Juul en Lara vormen samen de Blockbusters: een geheime club die altijd op ontdekking is. Storms moeder is restaurator van schilderijen en in ‘de bunker’, haar atelier aan huis, onderzoekt zij wereldberoemde meesterwerken.

De Blockbusters gaan op vakantie naar Spanje en logeren met de ouders van Storm in de woonplaats van de kunstenaar Dalí. Maar Storm zit vooral veel op zijn telefoon. Hij is boos omdat een pestkop een foto heeft gepost waarop het lijkt alsof hij met een meisje zoent. En dat is niet waar! Hij heeft verkering met Juul en zij is de enige die hij wel zou willen zoenen (maar hoe pakt hij dat aan?). De Blockbusters bedenken een plan om de pesters terug te pakken en worden daarbij geholpen door Dalí. Ondertussen gebeuren er vreemde dingen in het Spaanse vissersdorp. Wat hebben die met elkaar en met het schilderij van Dalí te maken? En waar komt die oude dorpsheks toch vandaan?

Dit is het derde deel in de serie Blockbusters en is los te lezen van de andere delen (Het Picasso mysterie en Het geheim van Monet). Het boek is verschenen in samenwerking met Museum Boijmans Van Beuningen ter gelegenheid van de tentoonstelling ‘Gek van surrealisme’.

Recensie

Een bizar dromenbal als tuinfeest, rotsen die lijken te leven, een dorpsheks die op de gekste plaatsen opduikt… Zomaar wat ingrediënten uit dit nieuwste deel van de serie Blockbusters, dat volledig in het teken staat van de kunstenaar Dalí. Dalí is natuurlijk onlosmakelijk verbonden met het surrealisme. Sterker nog, hij beweerde: ‘Het surrealisme, dat ben ik.’ Dit citaat kun je lezen in de extra informatie achterin het boek, maar net als in de voorgaande delen is ook het hele verhaal doorspekt met wetenswaardigheden over kunst.

De kunststroming surrealisme vormt ook echt de rode draad in dit boek: alles in het verhaal heeft te maken met verwarring en het werk van Dalí. Dat hierdoor minder ruimte voor spanning lijkt te zijn, is opvallend. Dit boek wijkt hierin namelijk flink af van de eerdere twee delen. Waren dat nog echte jeugddetectives, waarin kunst ter sprake kwam; in dit deel slaat de balans door naar de kunst. Zeker, de Blockbusters gaan weer op onderzoek uit en beleven daardoor ook weer (nachtelijke) avonturen, maar het duurt erg lang voor er echte spanning in het verhaal komt.

Ook de verhaallijn over het pesten van Storm leidt af van het detectiveverhaal. Klasgenoten van Storm plaatsen een bewerkte foto op Instagram, waarop het lijkt dat hij met een meisje zoent. Hij zit hier vreselijk mee in zijn maag, want hij is bang voor de reactie van zijn vriendinnetje. En hoewel zij er niet zo mee lijkt te zitten, blijft Storm erg bezig met de reacties op Instagram. Naarmate het verhaal vordert, wordt goed duidelijk wat het verband is tussen de zoenfoto en het surrealisme, maar wederom verwijst dit naar de kunst – niet naar een spannend onderzoek.

Kortom, als leesboek over Dalí en het surrealisme is dit een interessant en goed in elkaar gezet verhaal, maar als spannende detective is het boek iets minder geslaagd. En dat is jammer, want de kans bestaat dat liefhebbers van de eerste twee delen uit de serie bij dit deel afhaken. Voor kinderen die geïnteresseerd zijn in kunst is dit zomerse vakantieverhaal echter wel een aanrader. Op de bijbehorende website www.deblockbusters.nl vinden zij nog extra informatie.

Lestips

Kunst & surrealisme

Heb je een project over kunst? Dan is dit hét boek om het surrealisme tot leven te brengen. Door het hele boek zul je aspecten tegenkomen, die je kunt laten zien met beeldmateriaal op het digibord. Hiervoor kun je o.a. gebruik maken van de bijbehorende website, waar je ‘in het schrift van de Blockbusters’ allerlei dingen kunt lezen over Dalí en zijn schilderijen.

In het boek staat een afbeelding van het schilderij Impressies uit Afrika, dat een belangrijke rol in het verhaal speelt (blz. 231). Helaas is het schilderij erg donker afgedrukt en heel moeilijk te zien. Je kunt het op de website van Museum Boijmans Van Beuningen goed bekijken. Met behulp van deze afbeelding kun je een interessante kunstbeschouwingsles geven! Lees hier hoe je dat doet. Gaat het schilderij in de klas net zo leven als in het boek?

In het Museum Boijmans Van Beuningen is van 11 februari t/m 28 mei 2017 de tentoonstelling Gek van surrealisme te zien. Maar ook in de vaste collectie heeft het museum surrealistische topstukken. Je kunt hier meer informatie vinden (inclusief filmpje) en er is ook een museumles voor groep 5-8 over het surrealisme! De link tussen deze les en dit boek is erg groot: het museum heeft niet voor niets samengewerkt met de auteur. Het museum heeft ook nog een leuk surrealistisch spel ontwikkeld!

De verborgen dromen van Dalí speelt zich voor het grootste gedeelte in Spanje af: de Blockbusters verblijven in Port Lligat, de woonplaats van Dalí, en bezoeken o.a. het Dalí museum in Figueres. Op de website van dit museum kun je een virtuele tour maken door het museum – erg leuk natuurlijk! Gebruik dit ook tijdens je boekpromotie. Lees eerst onderstaand fragment voor en bekijk vervolgens de tour op het digibord! Zo gaat het verhaal direct leven en zullen de kinderen zeker geïnteresseerd raken.

‘Nog heel even (…) de trappen af. (blz. 78 t/m 83)

De eerste keer dat ik de ‘gezicht-kamer’ uit het Dalí museum zag, was trouwens in het boek Duizend dingen achter deuren van Joke van Leeuwen. Een geweldig boekje, waarin heel veel leuke, grappige dingen te zien zijn. Het boek is al vrij oud, maar tweedehands nog wel te vinden. Aanrader!!

Fotografie & science

‘Een piepklein stukje (…) foto,’ zegt Storm. (blz. 105 t/m 107)

Lukt het de kinderen in de klas om – net als de Blockbusters – een surrealistische foto te maken? Een ontzettend leuke foto-opdracht die veel vraagt van het ruimtelijk inzicht van de kinderen! Eigenlijk dus ook direct een science-opdracht. Stuur kinderen in groepjes met een fotocamera of telefoon de school in en het schoolplein op en bekijk samen de resultaten. Je kunt er zelfs een wedstrijdje van maken: wie maakt de beste nep-foto?

Mediawijsheid en sociale media

Lees het volgende fragment voor om een gesprek te beginnen over nepnieuws en het gevaar van sociale media:

Nog even kijken (…) Ook dat nog. (blz. 23/24)

In het fragment heeft iemand een bewerkte foto geplaatst op Instagram met de bedoeling Storm te plagen/pesten.
Hoe reageer je hierop?
Hoe bewijs je dat nep-nieuws nep is?
Welke rol speelt sociale media in het verspreiden van nep-nieuws?

Veel mogelijkheden om over te praten!