Gemene berichtjes op WhatsApp, grappen die eigenlijk helemaal niet leuk zijn… Xinia wordt gepest en ze begrijpt niet waarom. Dan laat zelfs haar beste vriendin Brit haar in de steek, op de dag van het schoolreisje. Als tijdens een storm het pretpark leegloopt, besluit Xinia achter te blijven. Tegelijk met de storm laat Xinia haar gedachten vrij – waarom wordt ze gepest? Als ze wordt opgevangen door twee meisjes, worden haar ogen langzaam geopend.
Dit verhaal is geschreven naar het idee van Jezennia Boateng, een meisje van 10 jaar. Lydia Rood werkte als ‘schoolschrijver’ in haar klas. Schoolschrijvers zijn bekende Nederlandse schrijvers die lesgeven op taalzwakke scholen om kinderen de liefde voor verhalen en boeken bij te brengen. Lydia Rood vond het verhaal van Jezennia zo inspirerend dat ze hier in samenwerking met haar een boek van heeft gemaakt.
Meer informatie over het traject De Schoolschrijver vind je op www.deschoolschrijver.nl.
Recensie
Wat is het toch misselijkmakend om te merken wat mensen doen voor macht. Om zich beter te voelen dan een ander. Om zelf geen slachtoffer te worden. En hoe? Door zelf een slachtoffer uit te kiezen. Iemand die dik is. Iemand met de verkeerde houding. Iemand die verlegen is. Iemand met een ander geloof. Iemand met een andere huidskleur…
En zo wordt Xinia in dit verhaal uitgekozen als slachtoffer. Ze is dik en ze is bruin. Een ‘Bossche bol’ wordt ze genoemd. En ze wordt genegeerd door haar klasgenoten. Volkomen genegeerd. Lydia Rood weet goed duidelijk te maken dat dit ook een vorm is van pesten.
De verhaallijn zit vrij ingewikkeld in elkaar: het verhaal begint in het pretpark en via flashbacks, dagboekfragmenten en WhatsApp-conversaties kom je er langzaam achter wat er allemaal aan de hand is. Toch is het niet al te moeilijk om het verhaal te begrijpen: Xinia wordt gepest en het begint behoorlijk uit de hand te lopen.
Xinia wordt in het verhaal niet alleen als zielig slachtoffer neergezet. Er wordt ook duidelijk gemaakt dat zij zelf invloed heeft op de situatie.
‘Word je gepest?’ vraagt Turine. (…) ‘Ja dus.’ Xinia kijkt Turine aan. ‘Hoe weet jij dat?’ ‘Je ziet er een beetje zo uit, zegt Turine. (blz. 39)
Later in het verhaal krijgt ze een tip waar ze wat mee kan:
‘Rechtop staan, kin omhoog en boos kijken. Dan durft niemand je te pesten.’ (…) Zo ja. Laat zien dat je er bent. (…) Als je vierkant staat, val je niet om. En dan ga je je vanzelf ook vierkant voelen.’ (blz. 64)
En daarmee is dit boek eigenlijk een oproep voor kinderen die zelf gepest worden: kom voor jezelf op! En tevens hoopt de auteur pesters inzicht te geven in de gevoelens van kinderen die gepest worden en draagt ze (in het nawoord) de boodschap uit:
Draai je leven om! (blz. 97)
Het is een boek dat iedereen flink wakker zal schudden. Pesters en gepesten, maar ook ouders en leerkrachten die hiermee te maken krijgen. De invloed van sociale media in dit verhaal is zeer duidelijk aanwezig en het is schokkend en confronterend om te lezen hoe ver kinderen online durven te gaan.
De wraak van Xinia is gelukkig niet dat ze iets ergs terug doet (dat zou geen sterk verhaal op hebben geleverd…), maar dat ze de pesters de gevolgen van hun daden laat voelen en iedereen laat zien dat ze sterk is en er mag zijn. En dat is natuurlijk de beste wraak die er is.
Lestips
Dit boek is op meerdere manieren waardevol.
Pesten
Allereerst natuurlijk om de inhoud: pesten en in dit geval zelfs racisme en discriminatie is een onderwerp dat niet genoeg besproken kan worden op school. Dit boek is een prachtig handvat om een gesprek hierover aan te gaan.
Het boek leent zich minder om klassikaal voor te lezen, door de vele WhatsApp conversaties. Het leest niet lekker voor om steeds voor te moeten lezen wie wat zegt en dit is natuurlijk wel belangrijk voor het verhaal. Ik zou zelf dus kiezen voor het bespreken van fragmenten en de kinderen kunnen dan vervolgens het verhaal zelf in zijn geheel lezen.
Een pijnlijk fragment is het volgende. Xinia is met haar klas op schoolreisje. In dit fragment wordt heel duidelijk hoe er gepest wordt.
Je kunt het (…) een. Sneu. Klopt. (blz. 52 t/m 57)
Je kunt dit fragment bespreken door de simpele vraag: “Wat vind je hiervan?” Er komen ongetwijfeld reacties los.
Vervolgens kun je het volgende hoofdstuk voorlezen:
‘Niet zo chill,’ (…) hekel aan haar. (blz. 58 t/m 63)
In bovenstaand fragment wordt langzaam duidelijk welk gedrag van Xinia zorgt voor het pestgedrag van anderen. Is dit voor de kinderen duidelijk? Wat denken zij daarvan? Kunnen ze zich voorstellen dat Xinia gepest wordt? Hebben zij zelf ook wel eens iemand gepest?
Schrijven / De Schoolschrijver
Ten tweede is dit boek een geweldig voorbeeld van wat verhalen kunnen opleveren! Dat dit verhaal is bedacht door een leeftijdsgenootje, is natuurlijk erg inspirerend. Het kan kinderen enorm motiveren om ook te gaan schrijven – hun verhalen op papier te zetten.
De Schoolschrijver heeft op haar website tal van geweldige ideeën voor schrijflessen – gratis te downloaden! Wie weet zit er een nieuwe auteur bij jou in de klas!
Meer informatie vind je in het artikel De Schoolschrijver: leesbevordering PLUS.
Uitgeverij Leopold, 2016
Bekijk bij bol:
Onderwerpen: 2016, Creatief schrijven, Discriminatie, Jezelf presenteren, Jezelf zijn, Mediawijsheid, Pesten, Racisme, School, Schoolreis, Schoolschrijver, Social media, Sociale media, Stellen, Tip van Lisa
