Alles over wie ik ben

door Stine Jensen

Hoi, wie ben jij?

Deze vraag beantwoord je waarschijnlijk met je naam. Maar is je naam dan wie je bent? Of gaat het om je karakter of je hobby’s, om waar je vandaan komt, om wie je ouders zijn? En kun je eigenlijk wel ooit écht weten wie je bent of verandert dat steeds?

Aan de hand van diverse thema’s, zoals uiterlijk, familie, afkomst en karakter, bespreekt Stine Jensen op een toegankelijke manier de verschillende kanten van identiteit.

Recensie

Misschien is het wel de belangrijkste vraag in je leven: wie ben je en wie wil je zijn? Maar dit boek maakt heel mooi duidelijk: het is ook een heel moeilijke vraag, want:

Het verhaal over jou is niet alleen je persoonlijke verhaal, maar ook het verhaal van jouw familie, van het land waarin je woont en van de tijd waarin je leeft. (blz. 11)

Stine Jensen laat zien hoe complex je identiteit in elkaar zit. Dat begint al met je naam: in hoeverre bén je je naam? Het lijkt simpel, want je bent natuurlijk geen naam – het is iets wat je ouders voor je hebben gekozen. Maar toch legt Jensen heel duidelijk uit dat het allemaal niet zo simpel ligt.

Dat betekent dat je naam ook invloed uitoefent op hoe jij jezelf voelt en ziet. Je naam heeft een psychologisch effect. Hoewel je dus niet je naam bént, kun je wel je naam ‘worden’. (blz. 22)

[No pressure, aanstaande ouders…] Deze filosofische insteek kenmerkt het hele boek – niet zo gek natuurlijk, want Stine Jensen is een bekende filosofe. Ze geeft in dit boek veel voorbeelden uit haar eigen leven, want ze is een levend voorbeeld van hoe complex een identiteit in elkaar kan zitten: met haar Deense achtergrond zit haar naam bijv. heel anders in elkaar dan bij Nederlanders. Daarnaast is ze de helft van een eeneiige tweeling – in hoeverre ben je dan uniek? (En grappig weetje: illustrator Marijke Klompmaker is óók deel van een tweeling!)

Ook de actuele onderwerp genderidentiteit en afkomst en racisme komen op een heel mooie manier in dit boek aan de orde. Stine Jensen spreekt heel respectvol en schijnbaar makkelijk over deze gevoelige onderwerpen. Ze confronteert lezers met opvallende feiten, maar spreekt geen oordelen uit. Het past heel goed bij de filosofische insteek: ze laat veel ruimte om kinderen zelf een mening te laten vormen.

Die filosofische insteek zie je ook terug in de afwisseling van het boek: de lopende tekst wordt steeds onderbroken door prikkelende vragen, ervaringen van kinderen (8-14 jaar), interessante weetjes over o.a. de situatie in andere landen en informatieve illustraties van Marijke Klompmaker. Ook geeft Jensen heel veel kinderboekenleestips en kijktips voor films over diverse onderwerpen (wel opvallend dat drie van de ‘kijktips’ boekverfilmingen zijn…). Al die informatie geeft een heel compleet beeld van hoe identiteit gevormd wordt en hoe verschillend dat bij iedereen kan zijn. Jensen laat kinderen goed nadenken!

Het boek past zowel qua vormgeving als qua opzet mooi in de serie filosofische boeken die Stine Jensen eerder maakte (o.a. Vriendschap is alles en Alles wat was). De kunstzinnige illustraties van Marijke Klompmaker passen er ook (weer) erg mooi bij. De vele grote prenten, het grote lettertype, de ruime bladspiegel en de vaak gekleurde bladzijden maken dit een indrukwekkend en kleurig boek, dat geschikt is voor vele leeftijden.

©2021 Kluitman, illustratie van Marijke Klompmaker uit Alles over wie ik ben

Boeiend zijn ook de hoofdstukken over het uiterlijk (en de grappige tegenstrijdigheid van mode), anders zijn (is dat nou fijn of juist niet?), je online identiteit (wat laat je van jezelf zien?) en groepsdenken. Je kunt merken dat er echt goed over dit boek en het thema is nagedacht. Het geeft heel veel waardevolle informatie aan kinderen om na te kunnen denken over die ene belangrijke vraag die tot slot wordt gesteld: Jezelf zijn, hoe doe je dat? Weer een prachtig boek voor in de klas!

Lestips

Omdat Stine Jensen de lezer continu heel persoonlijk aanspreekt, zullen kinderen dit boek met veel plezier zelfstandig lezen. Sommige vragen zijn ook erg persoonlijk en zijn vooral bedoeld om zelf over na te denken. Je hoeft immers niet alles met anderen te delen!

Toch is dit boek ook ontzéttend mooi om klassikaal te gebruiken. Je kunt er uit voorlezen en de vragen die gesteld worden, kunnen boeiende klassengesprekken opleveren. Eigenlijk spreekt dat voor zich als je het boek leest, maar er is ook nog een uitgebreide lesbrief bij het boek gemaakt, waardoor het nóg makkelijker wordt om met dit boek aan de slag te gaan!

Lees- en kijktips

Het is ook leuk om de kinderboeken die in het boek genoemd worden in de klas te halen. Het opvallendste boek in de lijst is het boek Kikker is kikker – een prentenboek, dat qua leeftijd op het eerste gezicht niet aansluit bij de doelgroep van dit boek. Maar, zo maakt Stine Jensen duidelijk: de boodschap van dit prentenboek is voor alle leeftijden. Gelijk een wijze leeseducatie-les!

Als een bepaald onderwerp erg boeit, is het natuurlijk ook leuk om een film over dit onderwerp te kijken met je klas. Kinderen leren op deze manier tevens dat boeken en films niet alleen leuk zijn ter vermaak, maar dat je er ook iets van kunt leren. Boeken en films zijn niet alleen geschikt om meer begrip voor anderen te kweken (zie ook de handleiding van Iedereen Leest: Wij begrijpen elkaar), maar ook om jezelf beter te leren kennen!

Uitgeverij Kluitman, 2021