Banksy ontmaskerd

door Manon Berns

Storm en zijn beste vrienden Jimi, Juul en Lara vormen samen de Blockbusters: een geheime club die altijd op ontdekking is. Storms moeder is restaurator van schilderijen en in haar atelier aan huis, onderzoekt zij wereldberoemde meesterwerken.

Storms moeder werkt aan een heel bijzonder schilderij: een muurschildering van Banksy. De complete muur is uit een garage in Engeland gesloopt en naar haar toegebracht, zodat hij daarna voor veel geld kan worden verkocht. De Blockbusters vinden het maar gek. Banksy maakt zijn streetart toch niet voor niets op straat? Hij wil er iets mee zeggen! Weet hij hier wel van?

Storm en zijn vrienden besluiten hem te waarschuwen, maar er is één probleem… niemand weet wie de mysterieuze kunstenaar is. Ze bedenken een plan om met Banksy in contact te komen, maar al snel zit er ook iemand achter hén aan…

Zesde, onafhankelijk te lezen deel in de serie Blockbusters. Eerdere delen gingen over de schilders Picasso, Monet, Dalí, Kandinsky en Rembrandt.

Recensie

Het zesde deel van de Blockbusters begint opvallend: Storm en Jimi zijn net opgepakt door de politie! Ze hebben blijkbaar graffiti gespoten en ja… dat mag niet. Het vormt een mooi bruggetje naar de muurschilderingen van straatkunstenaar Banksy: hij maakt zijn werk ook illegaal. Is dat de reden dat hij anoniem wil blijven? Of is het een manier om meer aandacht te trekken? Precies die mysterieuze kant van deze kunstenaar zorgt voor een spannende verhaallijn in dit boek: lukt het de Blockbusters om Banksy te ontmaskeren?

Daarnaast legt schrijfster Manon Berns een mooie link met activisme in dit boek: Banksy wil immers altijd iets vertellen of aan de kaak stellen met zijn werk. Tegelijkertijd laat ze de lezer net als de Blockbusters nadenken: is Banksy’s kunst door zijn boodschap geoorloofd of is het vandalisme, en dus crimineel gedrag?

Lara, de tweelingzus van Jimi, ziet in ieder geval duidelijk verschil tussen graffiti spuiten zoals de jongens dat doen (‘Het gáát nergens over. Ja, over jullie zelf.’) en het werk van Banksy. Zelf is ze, net als Banksy, meer bezig met de maatschappij. Ze wil graag meelopen met de klimaatmars, net als vriendin Juul in Parijs, maar dat mag niet van haar ouders. Dan brengt ze Storm onbedoeld op een idee:

‘Ik weet hoe we toch kunnen demonstreren zonder aan de klimaatmars mee te doen!’ (blz. 24)

Dat Storms moeder op dat moment werkt aan de restauratie van een muurschildering van Banksy, komt goed uit. De Blockbusters onderzoeken hoe zij net als Banksy via graffiti hun boodschap het beste kunnen overbrengen. Tegelijkertijd proberen ze contact met de kunstenaar te leggen om hem te vertellen dat zijn werk verkocht gaat worden in een galerie. Dat zet een reeks interessante gebeurtenissen in gang: er duikt een Banksy op in het dorp van Storm, Lara en Jimi, ze krijgen op mysterieuze wijze tickets voor een streetart-tour in Londen én ze worden achtervolgd door een fanatieke journaliste, die ook wel wil weten wie Banksy is.

En hoewel de Blockbusters voor hun leeftijd af en toe wel héél zelfstandig te werk gaan en je de ontknoping ook wel een beetje kunt zien aankomen, zit het verhaal verder zeer kunstig in elkaar. Manon Berns heeft weer een ontzettend boeiende combinatie weten te maken van een actueel spannend verhaal en informatie over een bijzondere kunstenaar!

Lestips

Wil je dit boek kort promoten, dan kun je een deel van de achterkant van het boek voorlezen en daarna een kort fragment uit het boek. De laatste drie regels van de tekst op de achterkant kun je weglaten – deze tekst klopt helemaal niet met het verhaal! De Blockbusters zoeken contact met Banksy via zijn website en in onderstaand fragment lees je hoe hij daarop reageert:

In de bermen (…) mee krijgt. (blz. 76 t/m 78)

Als je iets langer de tijd hebt, en gelijk in wilt gaan op de thema’s van dit boek – graffiti, straatkunst, Banksy en activisme –, dan kun je een langer fragment voorlezen en daarover in gesprek gaan met de klas.

Je kunt het fragment introduceren door te vertellen dat Storm en Jimi straf hebben gekregen, omdat ze graffiti hebben gespoten in hun dorp. Storm zit nu met Lara – de zus van Jimi – in hun Blockbusters-clubhuis.

‘Waren jouw ouders (…) mee te doen!’ (blz. 16 t/m 24)

Vragen die je naar aanleiding van dit fragment kunt stellen zijn o.a:

• Wat vinden jullie van het spuiten van graffiti?
• Lara mag van haar ouders niet meelopen in de klimaatmars. Wat vinden jullie van hun argumenten? Vinden jullie – net als Storm – dat haar ouders zeurpieten zijn of hebben ze een punt?
• Zou jij mee willen lopen in een klimaatmars? Waarom? Of zie jij, net als Storm, andere manieren om te demonstreren?

Banksy

Verder geeft bovenstaand fragment mooi aanleiding om meer te vertellen over Banksy.

Een mooie aanvullende leestip: het tijdschrift DADA over Banksy. Daarin leer je ontzettend veel over deze kunstenaar! Behalve wie hij is natuurlijk…

In het boek Banksy ontmaskerd wordt ook regelmatig gespeculeerd wie Banksy zou kunnen zijn. Er worden verschillende mogelijkheden genoemd. Manon Berns heeft achter in het boek bovendien nog een apart hoofdstuk geschreven Wie is Banksy?

In het boek zelf staan geen afbeeldingen van het werk van Banksy. Je kunt echter heel gemakkelijk een kijkje nemen op zijn website – daar vind je ook al zijn streetart.

Heel mooi en verduidelijkend is ook dit filmpje van het NOS Jeugdjournaal:

Moco Museum

Storm en Lara gaan in het boek naar het Moco Museum in Amsterdam om daar onderzoek te doen naar Banksy. Op de website van het Moco Museum kun je inderdaad zien dat er een tentoonstelling is van zijn werk.

Storms vader wil niet mee:

‘Naar dat nepmuseum? Ik ga daar geen entree voor betalen.’ (blz. 67)

Waarom zou Storms vader dat zeggen? Wat bedoelt hij daarmee? Lees verder op blz. 67 om zijn uitleg te horen. Wat vinden de kinderen van zijn argumenten?

Klimaatmars

In het boek speelt de klimaatmars in zowel Parijs als Amsterdam een cruciale rol. Er wordt veel over gesproken en verwezen naar Greta Thunberg als spreker tijdens de klimaatmars in Parijs.

Weet je wie (…) al jaren vol.’ (blz. 138 t/m 139)

In onderstaand filmpje kun je zien hoe de klimaatmars in 2021 eruit zag. Greta Thunberg komt er ook in voor – ze spreekt tijdens de klimaatmars in Glasgow.

Kinderen die meer willen weten over Greta Thunberg, kun je het boek Onze toekomst is nu! aanraden.

Uitgeverij Kluitman, 2021