De verdwenen steden 2: Ballingschap - Leesbevordering in de klas

De verdwenen steden 2: Ballingschap Sophie raakt al aardig gewend aan haar nieuwe leven in de wereld van de Verdwenen Steden. Het helpt dat ze door haar verblijf op Havenveld met zeldzame, bijzondere diersoorten mag werken. Als ze samen met haar adoptievader Grady en beste vriend Dex op zoek gaat naar een sasquatch, vinden ze onverwacht een alihoorn: een zeer zeldzame vliegende eenhoorn.

Sophie is de enige die contact kan leggen met het dier. Ze krijgt de taak om het magische dier te trainen, zodat de alihoorn als een teken van hoop aan de inwoners van de Verdwenen Steden kan worden gepresenteerd. Ook Sophie wil heel graag geloven dat alles weer goed is en dat ze nergens meer bang voor hoeft te zijn.

Maar diep in Sophies geheugen zitten nog altijd geheimen verstopt. Voor ze het weet, is ze opnieuw in groot gevaar. Ze moet alles op alles zetten om de antwoorden te vinden op vragen die niet alleen haar leven kunnen redden, maar ook dat van een van haar dierbaren…

Vertaald door Maria Postema.

Deel 2 van de serie De Verdwenen Steden. Het is belangrijk dat je eerst deel 1 leest voor je aan deel 2 begint.

Recensie

Als je deel 1 alweer een tijdje geleden hebt gelezen, is het best even lastig om je weer thuis te voelen in de elfenwereld van Sophie. In het eerste deel betreed je, net als Sophie, stapje voor stapje deze magische wereld, maar in dit boek val je er meteen middenin. Gelukkig volgen er al snel wat terugblikken naar deel 1, waardoor je al snel weer weet wat de Zwarte Zwaan is en welke talenten Sophie allemaal heeft.

Sophie is een Telepaat en kan dus telepathisch communiceren met mensen en dieren. Daardoor kan zij contact leggen met een alihoorn die zij samen met Dex en Grady vindt. Omdat de zeldzame alihoorn alleen Sophie vertrouwt, moet zij hem trainen. Er ontstaat een innige band tussen de twee en hun omgang zorgt af en toe voor een luchtige, humoristische noot in het verhaal.

Vriend? stuurde Sophie. Ze voelde het woord gonzend door Silveny’s hoofd wervelen, waar het nog meer eenzaamheid verjoeg.
Vriend, herhaalde Silveny. Rustig.
Het woord klonk gebiedend, alsof Silveny haar opdroeg om te ontspannen, en Sophie moest een beetje glimlachen bij het idee dat ze bemoederd werd door een vliegend glitterpaard. (blz. 372)

Niet iedereen is echter blij dat Sophie deze grote verantwoordelijkheid krijgt en dat slaat behoorlijk op Sophies gemoed. Haar twijfels, schuldgevoelens en stress maken een nieuwe opdracht die ze krijgt extra gevaarlijk. Sophie moet mee naar Ballingschap: ‘de enige plek waarvan ze had gezworen dat ze er nooit heen zou gaan.’

Het eerste wat Sophie opviel was de geur. Het was geen verrotting, bederf of uitwerpselen, zoals ze van een gevangenis zou verwachten. Het was ook geen zwavel of magma, zoals het binnenste van de aarde zou moeten ruiken. Het enige woord dat ze kon bedenken was ‘grauw’. Als wanhoop een geur zou hebben, zou het naar Ballingschap ruiken. Wrang, bedompt en bitter. (blz. 247)

In Ballingschap moet Sophie op zoek in andermans herinneringen, waardoor ze in bizarre droomwerelden terechtkomt. Het graven in de geest van een ander is echter heel gevaarlijk! Lukt het haar nog wel om daar weer uit te komen?

De versplinterde herinneringen waren deze keer nog scherper. Dolken en naalden en ijspegels die door een donkere draaikolk wervelden; flarden van gezichten en plekken die zich al botsend samenvoegden tot net zo’n nachtmerrieachtige wereld als in het hoofd van Prentice. Ze probeerde zich er een weg doorheen te banen, maar toen ze verder kwam, voelde ze dat het donker haar als koude handen knijpend en trekkend vastgreep en naar beneden sleurde. (blz. 357)

Het verhaal is behoorlijk duister en bijzonder raadselachtig. Er is een continue spanning voelbaar, al is er – zeker in het begin – niet veel actie. Gedurende het verhaal kom je steeds meer over Sophie te weten. Het is fascinerend welke krachten ze allemaal blijkt te bezitten. Toch vraagt dit boek van maar liefst 650 pagina’s wel iets meer doorzettingsvermogen van de lezer, want het tempo van het verhaal ligt wat lager dan in het eerste deel. Gelukkig zijn de bladzijden niet zo breed en de bladspiegel niet zo vol, dus je leest het boek toch nog redelijk snel door. Welke geheimen zullen we in de rest van de serie nog gaan ontdekken?

Lestips

Het heeft eigenlijk geen zin om dit deel los te promoten, want het is echt een chronologische opvolger van deel 1. De boeken zijn niet los van elkaar te lezen.

Op de website van Shannon Messenger kun je echter fantastische lesbrieven voor het onderwijs vinden bij al haar boeken – echt geweldig voor literatuuronderwijs. Zo staat er als suggestie bij dit boek om vóór het lezen onderstaande vragen over vertrouwen te stellen:

Waarom is vertrouwen belangrijk in een relatie?
Welke rol speelt vertrouwen in onze maatschappij als je denkt aan ons bestuur (de regering) of de manier waarop we met elkaar omgaan?
Wat betekent ‘vertrouwen in jezelf’ eigenlijk?

Als je deze vragen in een les stelt, kun je vervolgens dit boek (of beter: deze serie) aanraden. Vertrouwen is namelijk een belangrijk, terugkerend thema in dit boek.

Literatuuronderwijs

Verder kun je kinderen die deze serie lezen, prachtige verdieping bieden aan de hand van diezelfde lesbrief. Hij is wel in het Engels, maar je kunt prima enkele vragen naar het Nederlands vertalen. Je kunt hierover met de leerling in gesprek, maar je kunt er ook mooie schrijfopdrachten van maken.

Een voorbeeld uit de lesbrief:

Tiergan zegt op blz. 355:

‘Laat je geest niet door wroeging vertroebelen’

Wat bedoelt hij daarmee?

Over welke dingen voelt Sophie zich allemaal schuldig? En welke rol speelt schuldgevoel in het leven van Alden en Grady? Hoe helpt Sophie hen om dit schuldgevoel te verminderen?

Wat ik ook een heel mooie opdracht vind, is de schrijfopdracht over Ballingschap (Exile in de Engelse versie). En dan vooral deze vragen:

Hoe past Ballingschap in het beeld dat je inmiddels had van De Verdwenen Steden? Had je verwacht dat De Verdwenen Steden zo’n plek zou hebben?

Door dit soort vragen worden kinderen niet alleen uitgedaagd om inhoudelijk diep over het verhaal na te denken, maar wordt ook heel mooi de link gelegd naar hun eigen beleving. Een heel mooie manier om te werken aan de competentie reflectie en evaluatie!