Een slijmzoen voor je oma

door Matthijs Meeuwsen, Paco Vink

De tofste zeedieren die niemand kent

De meeste diersoorten in de oceaan zijn nog niet door wetenschappers ontdekt. En degene die we wel kennen, proberen we vaak zo snel mogelijk weer te vergeten. Omdat ze te glibberig zijn. Niet knuffelachtig genoeg. Lelijk ook vaak. Daarom heb jij waarschijnlijk nog nooit gehoord van de klapmuts, de kerstboomworm of de koekjessnijder. Zonde! Je moet eens weten dat die beesten allemaal kunnen…

Recensie

©2023 Querido, illustratie van Paco Vink uit Een slijmzoen voor je oma

Bij ’toffe dieren’ denk je waarschijnlijk niet direct aan de dekenoctopus, een spons of de zeekoet. En je denkt ongetwijfeld zéker niet aan de kegelslak of aan plankton. Maar Matthijs Meeuwsen laat in dit boek zien dat dat heel erg zonde is.

Joh, je moest eens weten wat voor waanzinnige dingen die beesten allemaal kunnen. […]
Een kleine waarschuwing is wel nodig: na het lezen van dit boek vind je het op het droge maar een saaie bedoening. Dan vraag je je ineens af waarom leeuwen eigenlijk geen licht geven. Waarom koeien hun kop niet opblazen. Waarom er geen stokstaartjes wonen in de kont van een giraffe.
Sorry daarvoor. (blz. 9)

©2023 Querido, illustratie van Paco Vink uit Een slijmzoen voor je oma

Meeuwsen spreekt jou als lezer in dit boek continu aan en hij doet dat op een zeer humoristische manier. Op smakelijke wijze vertelt hij over de slijmprik, een zeekomkommer, kerstboomwormen en kaakvissen. Hij laat je verbaasd staan over de waanzinnige eigenschappen van de pistoolgarnaal of het Portugese Oorlogsschip en hij laat je hardop lachen in zijn hoofdstukken over de pissebed of de grootbekaal – wie had ooit gedacht dat lezen over pissebedden zo leuk kon zijn?!

De schrijver laat ruim 35 dieren de revue passeren en vertelt daar niet alleen over, maar laat de dieren soms ook zelf aan het woord in een interview. Dat levert ontzettend grappige, maar tegelijk ook zeer boeiende en leerzame conversaties op, bijvoorbeeld tussen de hengelvis en de dekenoctopus die beide lid zijn van de VMFV, de Vereniging voor Mannen met een Flinke Vrouw.

Mooi hè? Dat is toch ronduit schitterend? Dat ik met mijn formaat zo’n moordwijf aan de haak kan slaan. Tenminste, dat is de bedoeling. Als ze me kan vinden.
En dan bijt je je aan haar vast?
Sorry? Nee, wat is dat nou weer voor rare vraag?
O, dat doen wij hengelvissen. Als ik eindelijk een vrouwtje vind – tien keer zo groot in mijn geval – bijt ik me gewoon aan haar vast. Mijn huid versmelt dan letterlijk met de hare. Waarna ik de rest van mijn levensdagen slijt als een soort rugzakje met spermazaadjes. 
Getverderrie. En je vrijheid dan? Wat zit jij onder de plak, gast!
Jij hebt een beter plan?
Ik geef haar gewoon mijn piemel cadeau.
Pardon. Je doet wát?
(blz. 45)

Door zijn manier van vertellen neemt de schrijver je volledig mee in zijn verwondering en béwondering voor deze ’toffe’ zeedieren. Wat daar zeker aan bijdraagt, zijn de prachtige, kleurige tekeningen van Paco Vink. Hij laat de dieren op zeer levensechte wijze zien, ook al zijn ze soms zo bizar dat je zou denken dat hij ze zelf verzonnen heeft (echt niet).

Zodra je het boek openslaat, word je al met een sfeervolle prent op de schutbladen de diepte van de zee ingetrokken. En als je vervolgens begint te lezen, is het bijna onmogelijk om daarmee te stoppen. Dit is zo’n boek waaruit je wilt blijven voorlezen, een boek waar je ontzettend veel van leert, maar waar je vooral ook heel erg blij van wordt. Zo wordt lezen en leren gewoon héél erg leuk!

Lestips

Om dit boek te promoten, kun je prima beginnen met het voorlezen van de eerste alinea uit de inleiding – die is namelijk zo verrassend dat je kinderen, zodra je begint te lezen, direct wakker schudt.

Waarschijnlijk is dit nieuw voor je (…) daar woon je op. (blz. 8)

Vervolgens lees je verder op de volgende bladzijde. Daarmee legt Matthijs Meeuwsen namelijk direct uit waar dit boek over gaat. Handig.

Er zijn meer soorten (…) Sorry daarvoor. (blz. 9)

En wil je kinderen daarna een nog beter beeld geven van de humor in dit boek en de mate waarin dit boek je continu verbaast, lees dan verder over de pistoolgarnaal (zonder de naam van het dier te verklappen!). Je zult merken dat Matthijs Meeuwsen precíes weet hoe kinderen reageren! Dit is echt perfect om voor te lezen.

In de oceaan (…) in het water. (blz. 11 t/m 13)

Ik durf te wedden dat er na deze promotie heel wat kinderen dit boek willen lezen!

Extra lessuggesties

Omdat dit boek genomineerd was voor de Woutertje Pieterse Prijs 2024 zijn er lessuggesties bij geschreven door LEES met LOES. Deze kun je ook heel goed gebruiken voor een iets uitgebreidere boekpromotie. Je hebt hiervoor voor ieder kind een kopie van de inhoudsopgave nodig. De lessuggesties zijn bedoeld voor kinderen in groep 5 en 6. Een PDF met de lestips vind je hier.

Voorafgaand aan de uitreiking van de Woutertje Pieterse Prijs werden Matthijs Meeuwsen en Paco Vink in het radioprogramma De KinderTaalstaat geïnterviewd door Frits Spits. Via de website van de schrijver kun je dit interview terugluisteren (en kijken!). Aanrader! Ook dit fragment kun je prima gebruiken tijdens een boekpromotie.

Foto’s van zeedieren

©2023 Querido, illustratie van Paco Vink uit Een slijmzoen voor je oma

Wat voor mij persoonlijk ook een enorme trigger was om dit boek te gaan lezen, was een foto van het blaadjesschaap. Toen werd me namelijk pas echt goed duidelijk hoe realistisch de tekeningen van Paco Vink in dit boek zijn! In dit blog, dat ik een jaar geleden schreef, zie je precies wat ik bedoel!

Em. Querido’s uitgeverij, 2023