Een stukje van de regenboog - Leesbevordering in de klas

De mooiste kindergedichten uit het afgelopen decennium

Door in dit boek te duiken, kun je genieten van de mooiste gedichten voor kinderen uit Vlaanderen en Nederland, die verschenen tussen 2010 en 2020. Stuk voor stuk zijn de gedichten origineel en authentiek, en spreken ze jong en oud aan door de magische spanning die eigen is aan goede poëzie.

Geniet mee van de grappige, ontroerende of wonderlijke poëzie van Bette Westera, Edward van de Vendel, Bart Moeyaert, Kate Schlingemann, Jaap Robben, Ted van Lieshout, Hans & Monique Hagen, Joke van Leeuwen, Geert De Kockere en vele anderen.

Met vele surrealistische prenten van Sassafras De Bruyn.

Recensie

Dit jaar – 2020 – werd de dichtbundel Uit elkaar van Bette Westera en Sylvia Weve bekroond met de Gouden Griffel. Vanzelfsprekend staat er een gedicht uit die bundel in deze prachtige bloemlezing met ‘de mooiste kindergedichten van het afgelopen decennium.’ Maar Bette Westera is niet de enige dichteres die prachtig kan dichten. Er waren de afgelopen tien jaar ook Zilveren Griffels voor Bibi Dumon Tak, Edward van de Vendel, Hans & Monique Hagen en Ted van Lieshout. En Bart Moeyaert won zelfs de ALMA.

En wat een feest is het dan ook om de gedichten in deze bloemlezing te lezen! Stuk voor stuk ontroeren ze, maken ze je aan het lachen, zetten ze je aan het denken, verwonderen ze je of kun je ze bewonderen om hun creatieve dichtkunst. Jan van Coillie heeft 100 gedichten geselecteerd en licht zijn keuze in het voorwoord voor de volledigheid nog even toe.

Een stukje van de regenboog

Maar blader je door deze bloemlezing heen, dan wordt snel duidelijk dat hij een fantastische selectie heeft gemaakt – welke verantwoording daar dan ook bij hoort. Enkele dichters komen veelvuldig voorbij: Ted van Lieshout, Bette Westera, Kate Schlingemann, Edward van de Vendel en Joke van Leeuwen; zij hebben dan ook heel wat moois geschreven de afgelopen jaren. Ook komen er opvallend veel gedichten uit het tijdschrift DICHTER. van Plint. Er staat zelfs een volledig sprookje op rijm in, van Martine Bijl. Achterin het boek kun je precies opzoeken van welke dichters er een gedicht in de bloemlezing is opgenomen (helaas zonder paginanummer; met de inhoudsopgave voorin het boek kun je de gedichten makkelijker opzoeken).

Een stukje van de regenboog

Dit is de vijfde (!) bloemlezing die Van Coillie heeft samengesteld. Hij heeft de gedichten net als in de voorgaande decennia geordend in categorieën: gevoelens en gedachten, familie, school, natuur, dieren, straffe verhalen en slapengaan en dromen. Opvallend is dat de wijde wereld en Letters, woorden, boeken daarbij zijn gekomen. Zoals hij zelf aangeeft:

Er verschenen meer gedichten over wat taal en lezen bijzonder maakt én de wereld in de kinderpoëzie werd ruimer en meer divers, net als onze scholen. De kinderpoëzie is van ouds een seismograaf van wat er in de maatschappij beweegt. Dat wordt niet alleen duidelijk in de gedichten over diversiteit, maar ook in die over thema’s als milieu en dementie. (blz. 6)

Een stukje van de regenboog Het boek is geïllustreerd door Sassafras De Bruyn, in haar zeer kenmerkende, surrealistische tekenstijl met gekke verhoudingen en bizarre elementen. Je ziet wolken met benen, dieren op hakken, een wezen dat tafeltennist met letters, een vliegend konijn… De illustraties werken ontzettend bevreemdend, maar krijgen vanzelf meer betekenis als je de gedichten leest. Een glansrol is weggelegd voor ‘this varkentje’ (Edward van de Vendel, blz. 107), dat door het gehele boek terug te vinden is.

Elk hoofdstuk begint met een grote tekening, die past bij een dichtregel die is uitgekozen om de categorie in te leiden. Dat maakt heel nieuwsgierig! Het is dan ook een bloemlezing waarin je als vanzelf wilt blijven bladeren, lezen en kijken. Dit is zo’n boek dat in elke schoolbibliotheek een plek verdient!

Lestips

Deze bloemlezing is niet alleen heel fijn om zelfstandig door te lezen, je kunt hem ook heel goed gebruiken voor allerlei lessen! Doordat de gedichten zijn ingedeeld op categorieën kun je ook heel gemakkelijk gedichten vinden die bij bepaalde lessen passen. Nóg handiger: achterin het boek staat een complete trefwoordenlijst, waardoor je nog gemakkelijker gedichten op onderwerp kunt vinden.

Begin een taalles bijv. eens met een gedicht over letters, woorden, boeken.
Of ontroer de kinderen in je klas met een gedicht over De jonge olifant van Daniel Billiet (blz. 75) als je het hebt over bedreigde diersoorten en stropers.
Zet je klas aan het denken met het fantastische gedicht van Bette Westera over de kip of het ei (blz. 113)
Of lees de grappige gedichten van Erik van Os en Elle van Lieshout voor als je het gaat hebben over voortplanting en geboorte (Antwoord van papa / Antwoord van mama, blz. 44).
Ben je bezig met een project over dino’s? In de trefwoordenlijst zie je dat daar het gedicht De daedodon, spreek uit dejodon van Bibi Dumon Tak bij past. Dat was geen dino, maar wel een dier uit de prehistorie! Kijk, zo zie je dat dit boek je zelfs op creatieve ideeën brengt!
Ook kun je gedichten natuurlijk heel mooi gebruiken om sociaal-emotionele onderwerpen te bespreken: pesten bijvoorbeeld (Span er een koord overheen en Het woord) of de dood (daar passen maar liefst 9 gedichten bij!).