Dit is geen cobra

door Bette Westera, Sylvia Weve

Marie kleurt niet binnen de lijntjes. Daarom wordt ze naar de Ambassade voor Kinderen met Waarnemingsproblemen en Aanpassingsmoeilijkheden in Amsterdam gestuurd. Daar moet ze leren om gele kanaries met roze snaveltje te leren tekenen.

Maar dan neemt Kris – een meisje dat liever in het jongenshuis had willen wonen – haar op een avond mee naar een zolder vol schilderijen. Vanaf dat moment krijgt Marie in het geheim schilderlessen, waarbij zij niet langer binnen de lijntjes hoeft te schilderen. Waar haar dieren wilde kleuren mogen hebben en waar haar tekeningen mogen sprankelen van speelsheid!

Bette Westera en Sylvia Weve wonnen in 2020 beide een Zilveren Griffel voor dit bijzondere boek.

Recensie

Bette Westera en Sylvia Weve hebben zich geweldig kunnen uitleven in dit sprankelende boek! Niet alleen resulteerde dat in een geweldig verhaal over fantastische mensen die niet binnen het ‘normale’ kader passen, maar het boek staat ook nog eens bomvol zwierige illustraties, boeiende weetjes en een explosie aan kleuren. De pagina’s zijn eigenlijk verdeeld in twee delen: aan de bovenzijde wordt het doorlopende verhaal over Marie verteld; onderaan de pagina lees je allerlei grappige feitjes. Soms moet je het boek kantelen om het verhaal en te weetjes te lezen.

Westera en Weve schrijven in hun verhaal niet alleen over hoe mooi het is om anders naar de werkelijkheid te kijken; ze laten de lezer óók anders kijken. Klein voorbeeld: ze vertellen niet over verschillende soorten verf, maar over verschillende soorten verfvlekken. En daar vertellen ze dan bij dat het eigenlijk maar een vervelende en tijdrovende klus is om die vlekken te verwijderen en dat je er dus maar beter gewoon niet aan kunt beginnen. ‘Wel zo kleurrijk’.

©2019 Samsara, illustratie van Sylvia Weve uit Dit is geen cobra

En wat een heerlijk kleurrijk verhaal ook… Nadat Marie heeft lopen ‘kliederen’ op haar gewone school, kreeg ze haar vierde 2 op haar rapport. Toen moest ze van school. (‘Voor haar eigen bestwil.’) Op de Ambassade voor Kinderen met Waarnemingsproblemen en Aanpassingsmoeilijkheden wordt vervolgens geprobeerd Marie in een keurslijf te stoppen, maar gelukkig zijn daar meer mensen zoals zij. Eén daarvan – Kris – neemt haar mee naar een geheim atelier, waar ze helemaal mag zijn wie ze is. Sterker nog: ze wordt juist gestimuleerd nóg creatiever te worden.

‘Is dat een kanarie?’ vroeg Bram na een half uur.
Marie knikte.
Ze vond het heel knap van Bram dat hij dat zag.
‘En verder?’
‘Verder niks.’
‘Natuurlijk wel,’ zei Bram. ‘Niks is wat het lijkt en dit is een kanarie van niks. Hoe ziet jouw eigen kanarie eruit, Marie?’

©2019 Samsara, illustratie van Sylvia Weve uit Dit is geen cobra

Westera en Weve hebben dit boek gezamenlijk geschreven en de illustraties zijn overduidelijk van de hand van Sylvia Weve. Haar krachtige, zwierige en kleurrijke stijl herken je direct. Maar ook de speelse woordkunst van Bette Westera pik je er zo uit. De humor van Weve zie je weer terug in de vele weetjes – net als in haar boek Logboek van tot nu toe onbekende dieren. Door haar hilarische, droge opmerkingen wordt vrijwel elk weetje grappig. Zo blijft dit boek continu verrassen, prikkelen en is het geheel ontzettend speels.

In de schilderkunst worden soms dingen afgebeeld omdat ze een betekenis hebben. Zo staat de peer symbool voor goedheid. De appel staat voor vruchtbaarheid én voor onsterfelijkheid. De fazant staat ook voor vruchtbaarheid, maar niet voor onsterfelijkheid. Zeker niet als hij dood is.

Dit verhaal is werkelijk een ode aan de creativiteit, speelsheid en het denken buiten kaders. Er wordt in het boek regelmatig verwezen naar de Cobra-beweging, omdat de Cobra-schilders net als Marie experimenteerden met materialen en technieken. Het is een boek waar je bijna niet op uitgekeken raakt, want er valt zoveel in te ontdekken! Er zijn allerlei verbanden tussen de tekst en de weetjes te leggen en de illustraties vertellen ook nog eens een eigen verhaal. Dit boek is een kunstwerk op zich!

Lestips

Wat moet het geweldig zijn om dit boek voor te lezen in de klas! En dan heb ik het eigenlijk alleen over het verhaal; de kinderen kunnen vervolgens zelf alle weetjes, illustraties en grapjes in het boek zelf gaan ontdekken. Maar het verhaal heeft zo’n mooie, waardevolle boodschap, dat het absoluut de moeite waard is om deze te delen.

Het feit dat je het boek moet draaien om het te kunnen voorlezen, zal kinderen waarschijnlijk al enorm intrigeren en als je af en toe ook nog even een paar prenten laat zien, worden ze ongetwijfeld ook erg nieuwsgierig naar het boek.

Experimenteel schilderen

Het is natuurlijk logisch om na het voorlezen van dit boek een schilderles in te plannen. Laat kinderen maar eens lekker hun gang gaan! Wat ze moeten maken?

‘Wat je wilt,’ antwoordde Kris. ‘Alles mag.’

Inspiratie kun je nog opdoen door met de klas naar schilderijen van de Cobra-beweging te kijken. Op internet vind je genoeg. Je kunt daarvoor ook een kijkje nemen op de website van het Cobra-museum.

Uitgeverij Samsara, 2019