Een stormachtig jaar voor Olle en Lena

door Maria Parr

De 12-jarige Olle en Lena wonen in het Noorse dorpje Knal-Mathilde, aan de rand van een grote fjord. Ze zijn buren en beste vrienden. Samen beleven ze allerlei spannende en hilarische avonturen. Maar dan komt er een nieuw meisje in de klas. Ze heet Birgitte, komt uit Nederland is zo mooi als een engel. Olle doet zijn uiterste best om indruk op haar te maken. Maar net nu krijgt Lena het zwaar te verduren in het voetbalteam en heeft ze Olle meer nodig dan ooit.

Het wordt een woelig jaar voor Olle en Lena. Zal hun vriendschap de storm overleven?

Vertaald door Bernadette Custers.

Zelfstandig te lezen vervolg op het het boek De wonderlijke lotgevallen van Olle en Lena (winnaar Zilveren Griffel 2008).

Recensie

Lena knalt dit verhaal in als een wervelwind – het stormachtige jaar is begonnen.

Onze buitendeur knalde dicht zodat het hele huis trilde, gevolgd door een helse klap en geschreeuw.
‘O nee, takke-tering!’
(…)
‘Wat wás dat?’ vroeg Magnus, mijn grote broer.
‘Of het is een natuurramp,’ zei mama, óf Lena Lid is teruggekomen van vakantie.’ (blz. 8)

Als je het eerste boek over Olle en Lena (De wonderlijke lotgevallen van Olle en Lena) niet hebt gelezen, is het even wennen aan de drukke, impulsieve Lena en haar vrij botte taalgebruik. Misschien is het in de Scandinavische talen normaler om zo te praten of misschien ligt het aan de stijl van vertaalster Bernadette Custers, want net als in het door haar vertaalde Superdetective Blomkwist vliegen de scheldwoorden je vrij snel om de oren (lamzak, domme gans). Het taalgebruik past echter wel bij de hoofdpersonen en het ruige leven in de Noorse fjord. Met dit boek betreed je een volledig andere wereld: Olle en Lena wonen in het slaperige dorpje Knal-Mathilde, waar het ’s winters stervenskoud is en waar naast varen, voetballen en in de haven hangen weinig te beleven is.

Naarmate het verhaal vordert, wordt duidelijk dat Lena zo’n meisje is van het type ‘grote-mond-klein-hartje’. Of misschien zouden we het eigenlijk juist ‘grote-mond-groot-hart’ moeten noemen, want Lena is juist superloyaal en de beste vriendin dit Olle zich kan wensen. Olle weet dat ook wel, maar hij vindt hun vriendschap zo vanzelfsprekend dat hij er geen aandacht meer aan besteedt als er een nieuw meisje in Knal-Mathilde komt wonen. Een Nederlands meisje zelfs (leuk – zo wordt het verhaal meteen ‘dichterbij’ gebracht) en hij wil haar dolgraag wegwijs maken. Hij helpt haar met haar huiswerk en de Noorse taal en vergeet dat Lena en zijn opa ook nog steeds aandacht verdienen. En zo groeien ze langzaam uit elkaar…

Het verhaal volgt het hele jaar, wat wordt aangegeven door mooie allitererende titels: zomer en zout water, herfst en heibel, winter en wachten en voorjaar en verlossing. Gedurende het jaar beleven Olle en Lena spannende avonturen, maar naar het einde toe draait het verhaal steeds meer om hun vriendschap die niet meer is, zoals hij was. Het mooie is dat het verhaal vanuit het perspectief van Olle verteld wordt en hij heeft zelf totaal niet in de gaten welk aandeel hij heeft in hun veranderende vriendschap. Het verhaal werkt toe naar een prachtig en ontroerend slot, waarbij het onvermijdelijk is dat je Olle en vooral Lena in je hart zal sluiten.

Lestips

Een goed fragment om de verhoudingen tussen de hoofdpersonen (Olle, Lena en het Nederlandse meisje Birgitte) duidelijk te maken, is het hoofdstuk Een engel in het botenhuis.
Voordat je begint met voorlezen, moet je wel even de samenvatting voorlezen en/of de hoofdpersonen en locatie introduceren.

Voor we de (…) ze heel praktisch. (blz. 31 t/m 34)

Het is ook interessant om het naar aanleiding van dit fragment te hebben over alle gevoelens die in dit hoofdstuk naar voren komen.
– Waarom reageert Lena zo stug aan het eind? (Jaloezie?)
– Waarom zou Olle trots zijn dat hij Brigitte heeft ‘gevonden’?
– Zouden Lena en Brigitte vrienden kunnen worden, denk je?
– Waarom zou Olle zo onzeker worden over zichzelf en Lena? Waarom is hij bang dat Brigitte hen raar vindt?

Mocht je nog meer tijd hebben, dan kun je aansluitend ook nog het hoofdstuk Moeten veerboten geen voorrang geven? voorlezen – dat is een hoofdstuk dat zowel erg spannend als grappig (verteld) is. In dit hoofdstuk gaan Olle, Lena en Birgitte op het vlot varen dat ze in het vorige fragment aan het bouwen waren. Je kunt natuurlijk ook alleen dit fragment als boekpromotie voorlezen, want kinderen zullen het erg leuk vinden! Het sluit bovendien perfect aan bij de cover van het boek!

De wind kwam (…) terug met haar. (blz. 41 t/m 45)

Noorwegen / Scandinavië

Dit hoofdstuk is ook leuk om voor te lezen in een les of project over Noorwegen / Scandinavië. Olle, Lena en Brigitte gaan immers een fjord op – beseffen kinderen dat dit echt een zee is, ook al ligt het omringd door land? Je kunt ook het plattegrondje op de schutbladen laten zien en toelichten dat Noren heel veel gebruik maken van veerboten: om een fjord heenrijden kost veel meer tijd en is soms zelfs onmogelijk. Laat ook zeker een paar foto’s op Google zien van fjorden! (Google bijv. op veerboot fjord)

Het is sowieso slim om een foto van een fjord te laten zien als je dit boek promoot – kinderen kunnen zich dan veel beter voorstellen waar dit verhaal zich afspeelt. Google bijv. op Eidfjord of Balestrand). Overigens bestaat het eiland Kobbholmen uit het verhaal echt (bij de stad Stavanger) – ook daar kun je dus foto’s van laten zien. Een Noors rotseiland is voor kinderen ook lastig voor te stellen als je het nog nooit eerder hebt gezien.

Uitgeverij Lannoo, 2018