Twitch en de vlucht van de ijsvogel

door M.G. Leonard

Twitch heeft een passie voor vogels kijken. Hij heeft daarnaast drie kippen als huisdier, zwaluwen die in zijn slaapkamer wonen en vier duiven die hij wil trainen tot postduif.

Hij verheugt zich al op een zomervakantie vol vogelspotten, maar dan hoort hij dat er een veroordeelde overvaller is ontsnapt uit de gevangenis, die zich zou verstoppen in het Avesbos. In het Avesbos wemelt het al snel van de politie, dus van vogels kijken komt het niet meer zoveel. In plaats daarvan moet hij zijn ogen vooral goed openhouden om de mensen in het bos in de gaten te houden…

Twitch weet niet goed wie hij wel en niet kan vertrouwen. Kan hij zijn talent voor vogelspotten gebruiken om de gevaarlijke crimineel te vinden?

Vertaald door Maria Postema.

Recensie

De 12-jarige Twitch is een bijzondere jongen, die enorm veel van vogels houdt. Zóveel dat hij het opneemt tegen Jack en zijn vrienden als die een duif willen vermoorden. Dat hij vanaf dat moment een gezworen vijand heeft, kan hem niets schelen. Hij neemt de duif mee naar huis en verzorgt hem zo goed dat er zelfs een nestje komt. Als het zomervakantie wordt, wil hij de duiven gaan trainen, maar zijn plannen vallen compleet in het water als hij hoort dat er een gevangene is ontsnapt. Overvaller Owen zou zich verstopt hebben in het Avesbos – Twitch’ absolute lievelingsplek en precies waar hij een geheime hut heeft…

Toch speelt Overvaller Owen in eerste instantie een minder grote rol in het verhaal dan je misschien verwacht. Twitch houdt zich vooral bezig met de natuur, de vogels en de geluiden om zich heen, en schrijfster M.G. Leonard en vertaalster Maria Postema nemen jou als lezer daar heel mooi in mee.

Hij deed zijn ogen dicht en overal begonnen in boomtoppen en struiken verstopte vogels te twiettwieten en te koeren, te tjieptjiepen en te roepen. Hij hoorde de karakteristieke triller van een winterkoninkje en daarna een nachtegaal. (blz. 67)

Twitch is helemaal niet bezig met de verstopte buit waarvan gezegd wordt dat de gevangene hem in het bos heeft verstopt. Andere jongens zijn dat echter wel, en zo komt hij erachter dat zijn aartsvijand Jack zelf gepest wordt! In plaats van weg te rennen, redt Twitch Jack twee keer op een zeer stoere manier van zijn belagers.

Jack staarde Twitch met open mond aan. Zijn gezicht was nat van de tranen en er bubbelde een snottebel uit een van zijn neusgaten. Hij keek verward om zich heen, alsof hij zijn ogen niet kon geloven. ‘Waarom help je me de hele tijd?’ fluisterde hij overstuur.
‘Omdat je de hele tijd hulp nodig hebt’, antwoordde Twitch schouderophalend. (blz. 85)

Twitch blijkt echter nóg stoerder, want hij gaat ook nog eens het gesprek aan met zijn pestkop. Wat is Twitch een waanzinnig stoer rolmodel voor de lezer: hij is zo ongelooflijk lekker zichzelf; hij maakt zich niet druk wat anderen van hem denken en vindt oprecht dat mensen altijd aardig zouden moeten zijn voor elkaar. Er is moed voor nodig is om voet bij stuk te houden. Niet voor niets voelt Jack veel bewondering voor hem en daar ontstaat een heel geloofwaardige vriendschap uit.

De schrijfster zegt het zelf ook heel mooi in het nawoord: dit boek moest een avontuur worden over vriendschap, de genialiteit en schoonheid van vogels en alle dingen die je terugkrijgt als je een band met de natuur hebt. Dat het boek daarnaast ook nog een spannende detective is, merk je vooral als Twitch steeds meer geheimzinnige mensen rondom het Avesbos ontmoet. Zijn opmerkzaamheid zorgt ervoor dat hij heel goed in de gaten heeft dat er bepaalde dingen niet kloppen. Ook als lezer zit je dan op het puntje van je stoel, zeker als je doorkrijgt hoe fantastisch dubbelzinnig de titel is!

Het boek blijft tot het einde spannend en eindigt met een spectaculair plan om de misdadiger te pakken. Het is een raadselachtig en knap geconstrueerd verhaal, maar vooral zul je na het lezen van dit boek beseffen dat vogelspotten eigenlijk behoorlijk cool is!

Lestips

Als je dit boek promoot, is het goed om duidelijk te maken dat de nadruk in dit verhaal niet ligt op ‘de jacht naar de overvaller’ – zoals de flaptekst van het boek suggereert. Het is meer een soort toevallige bijkomstigheid, doordat Twitch als vogelspotter zo ongelooflijk opmerkzaam is en ineens allemaal mensen in plaats van vogels spot in het Avesbos.

Je kunt beginnen met het voorlezen van onderstaand fragment (waar overigens het moeilijke woord alkalisch in voorkomt… wellicht handig om even toe te lichten):

Natuurreservaat het Avesbos (…) wilde weten wat. (blz. 29 t/m 34)

Vervolgens kun je vertellen dat Twitch er al snel achter komt dat er een gevaarlijke gevangene is ontsnapt en de politie denkt dat deze zich in het Avesbos heeft verstopt. Twitch probeert zich er niet al te veel mee bezig te houden; hij wil lekker vogels kijken en zijn duiven trainen tot postduif. Maar door allerlei ontmoetingen in het bos, verandert zijn zomervakantie toch wel in een heel spannend avontuur!

Vogels

De liefde voor vogels wordt in dit boek zo oprecht en enthousiast beschreven, dat je als vanzelf ook met andere ogen gaat kijken – en vooral luisteren – naar vogels!

Een mooi fragment is als Twitch voor dag en dauw opstaat en gaat luisteren naar het ‘ochtendconcert’:

In de keuken (…) van kleur veranderen. (blz. 67)

Het is een mooie aanleiding om met kinderen over vogelgeluiden te gaan praten. Herkennen zij de verschillende vogels?

Twitch gaat zelfs nog een stapje verder: hij kan ook heel goed vogelgeluiden nadoen, en dat komt hem later in het verhaal goed van pas… Hij doet dan het geluid van een slechtvalk na. Weten jouw leerlingen hoe dat klinkt? Kunnen zij het zelf ook eens proberen na te doen?

Verder spelen ijsvogels een belangrijke rol in het verhaal – dat zie je al aan de titel. Weten kinderen hoe deze eruit zien? Laat evt. een filmpje van SchoolTV zien.

Het is ook een mooie aanleiding om het boek Walvissen in de wind onder de aandacht te brengen – daarin wordt heel mooi beschreven waarom een ijsvogel zo bijzonder is!

Vogelaar worden

Aan het einde van het verhaal wordt een vogelspotclub opgericht. Vogels spotten klinkt misschien een beetje suf, maar na het lezen van dit boek denken kinderen daar vast heel anders over! Het helpt misschien ook als je vertelt dat ook Jochem Myjer (cabaretier en schrijver van De Gorgels) een zeer enthousiaste vogelaar is!

Ook in een ander spannend boek komt de vogelaar weer terug! Echt een aanrader voor kinderen die nog wel een tandje spannender aankunnen – in Wereldspionnen 2 onderzoekt een stel kinderen de moord op een spion, die tevens een enthousiaste vogelspotter was. Zo zie je maar… vogelspotten is allesbehalve saai!

Van dit filmpje, van het Klokhuis, krijgen de kinderen ook een goed beeld.

Waanzinnige podcast

Luister naar de Waanzinnige Podcast en hoor wat Liselotte (11) van dit boek vindt!

Er is ook een lesbrief bij de podcast-aflevering gemaakt. In deze lesbrief vind je een luisteropdracht, ga je met de klas in gesprek over het boek en het thema dat aan bod komt in de aflevering en sluit je de les af met een creatieve verwerking.

Lees ook:

Lannoo, 2022