Van bij ons - Leesbevordering in de klas

Van bij ons Van de zeemeermin uit Zeeland tot een spookhuis in Friesland, een hoofdloze juffrouw in Limburg tot de witte wieven uit Gelderland: dit boek bundelt de mooiste volksverhalen uit de twaalf Nederlandse provincies. Gebaseerd op oude sagen, mythen en sprookjes, maar ook op nieuwe feiten, laten deze verhalen je het land van vandaag opnieuw ontdekken. De geheimzinnige gebeurtenissen zijn van alle tijden en loeren om de hoek…

Met illustraties van Margot Senden en bijdragen van Christien Boomsma, Suzanne Buis, Femke Dekker, Joke Eikenaar, Gonneke Huizing, Hein Klompmaker, Li Lefébure, Joke Reijnders, Marion van der Kleij, Marcel van Driel, Pimm van Hest, Anneriek van Heugten en Chris Vegter.

Recensie

Maak je klaar voor een spannende reis door Nederland! In dit bijzondere boek vind je twaalf mystieke volksverhalen, uit elke provincie één.

Van bij ons 4

De verhalen zijn sagen, of verhalen gebaseerd op sagen – zoals het verhaal van Pimm van Hest dat zich grotendeels in het heden afspeelt. Zijn intrigerende verhaal is een combinatie van elementen uit een oud volksverhaal uit Helmond, eigentijdse toevoegingen uit zijn eigen gezin (een geadopteerd meisje met twee vaders) en een setting in zijn eigen woonplaats Eindhoven. Dit vertelt hij zelf in ‘het verhaal achter het verhaal’, waar elk volksverhaal in deze bundel mee afsluit. Deze toevoeging maakt het boek extra interessant, want er wordt uiteengezet wat feit en fictie is, je leest een persoonlijke noot van de schrijver én je komt meer over de auteur te weten.

De twaalf verhalen zijn namelijk geschreven door twaalf verschillende auteurs, die allemaal een binding hebben met de betreffende provincie: ze wonen er of zijn er geboren. Door de persoonlijke noten zijn de verhalen echt ‘van bij hen’; ze nemen je mee naar hun omgeving en laten je mijmeren over vervlogen tijden.

De meeste verhalen spelen zich namelijk in het verleden af – de ene keer geschreven in de verleden tijd, de andere keer in de tegenwoordige tijd. Zo neemt Marcel van Driel je mee naar mistige zandgronden waar de witte wieven rondspookten, vertelt Chris Vegter over de ondergang van de mysterieuze Drentse stad Hunsow, leer je van Marion van der Kleij over de erbarmelijke omstandigheden op het eiland Schokland, vertelt Anneriek van Heugten je over het leven van ketellappers Neelke en Bram en lees je in het verhaal van Joke Reijnders over een enge basilisk in de Utrechtse werfkelders. De volksverhalen zijn stuk voor stuk behoorlijk griezelig, want het spookt er wat in af!

Li Lefébure en Suzanne Buis leggen net als Van Hest een link met het heden, wat hun verhalen extra spannend maakt! Zo komen Storm en Thobias uit Limburg oog in oog te staan met een onthoofde vrouw die haar eigen hoofd vasthoudt en belandt Tim na een val van zijn fiets in een heftige strijd tussen boeren en monniken vlakbij het Noord-Hollandse Bakkum. Zou het jou ook kunnen overkomen als je in die contreien rondwandelt?

Kenmerkend aan sagen is dat ze gebonden zijn aan een bepaalde plaats en dat maakt de verhalen dan ook extra boeiend: de verhalen nemen je niet alleen mee door het hele land; je kunt de plaatsen ook zelf bezoeken. Achterin het boek staan per provincie allerlei tips om meer te weten te komen over de locaties van het verhaal.

Het boek is prachtig verzorgd, met mooi versierde titelbladen en paginagrote illustraties van Margot Senden. Zij was ook de initiator van dit mooie project! Het is zo’n goed idee geweest om sagen te laten (her)schrijven door kinderboekenschrijvers. Door haar wens om dit boek te maken, kunnen kinderen namelijk nu eindelijk op hun eigen niveau genieten van de prachtige en spannende verhalen die ons land rijk is. Wat ongelooflijk fijn dat dit boek er is gekomen!

Lestips

Wat had ik dit boek graag willen hebben toen ik nog voor de klas stond! Tijdens een project over volksverhalen kun je hier namelijk prachtig uit voorlezen, maar het is ook erg leuk om een verhaal uit dit boek voor te lezen als je het over een bepaalde provincie hebt. Juist het feit dat sagen gebonden zijn aan een bestaande plaats, maakt ze ontzettend boeiend.

Eigenlijk is het sowieso leuk om uit dit boek voor te lezen, want het geeft kinderen iets mee over de geschiedenis van ons land. Het bijzondere van deze verhalen is immers dat ze lezen als een griezelverhaal of sprookje, maar dat er altijd de vraag sluimert: is het echt gebeurd? Zou het echt kunnen gebeuren?

De bezoektips achterin het boek zijn echt een waardevolle toevoeging! Een van de beste tips is de website sagenjager.nl, waarmee je wandel- en fietsroutes kunt uitstippelen langs verschillende plaatsen waar volksverhalen zich afspreken. Ontzéttend leuk voor een excursie of een wandeling met de klas! Er staan ook al kant-en-klare routes op.

Clavis Uitgeverij, 2020