Wat is leesbevordering?

Het woord leesbevordering zegt eigenlijk al wat het is: het bevorderen van lezen. Jos Walta verfijnt deze definitie in zijn handboek Leesbevordering Open Boek (Walta, 2011):

Leesbevordering is het stimuleren van lezen door het aanbieden van en werken met kinderboeken.

Waarom je aan leesbevordering in de klas zou moeten doen, lijkt mij voor elke leerkracht inmiddels wel duidelijk. Al in 1997 was in De wereld van het kinderboek (Troelstra, 1997) te lezen waarom leesbevordering belangrijk is:

• Lezen is bevorderlijk voor de taalvaardigheid (op alle gebieden: woordenschat, spelling, schriftelijke en mondelinge uitdrukkingsvaardigheid).
• Lezen is stimulerend voor het inlevingsvermogen en ontwikkelt de fantasie.
• Lezen ontwikkelt het esthetisch gevoel, door o.a. het bekijken van mooie illustraties en het lezen van poëtische, beeldende taal.
• Lezen ontwikkelt de kennis en het inzicht omtrent jezelf, de medemens en de omringende wereld.
• Lezen laat je deelnemen en kennisnemen aan ‘cultuur’.
• Lezen biedt spanning en/of ontspanning en daarmee dus veel plezier!

Men is er inmiddels wel van overtuigd dat leesplezier de basis is van lezen. Immers, vanuit dit plezier kun je verder bouwen naar het tweede doel: de leesvoorkeur en leescompetentie van kinderen ontwikkelen (Kemmeren, 2010). Je zou misschien denken dat technisch lezen juist de eerste stap is, maar niet voor niets is het landelijke programma BoekStart gelanceerd: daarin worden baby’s en peuters al gemotiveerd om te gaan lezen. Bovendien zul je merken dat kinderen veel moeilijkere teksten aankunnen, als ze maar gemotiveerd zijn om deze te lezen.

Doe je aan leesbevordering in de klas, dan voldoe je meteen aan kerndoel 9 van het SLO:

De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten.

Als kinderen het lezen eenmaal leuk vinden, zullen ze het ook meer gaan doen en daardoor dus ook technisch beter gaan lezen. Kilometers maken, noemen we dat in het onderwijs.

Kortom: zorg in je klas voor een aantrekkelijke leesomgeving en zorg ervoor dat kinderen met zoveel mogelijk boeken in aanraking (kunnen) komen. Organiseer bovendien motiverende leesactiviteiten in de klas en zorg dat je meedoet met landelijke leesbevorderingsprogramma’s zoals de Kinderjury en de Kinderboekenweek.

Meer weten?

J. Walta, 2011

C. Kemmeren e.a., 2010

Open Boek, handboek leesbevordering van Jos Walta is onlangs in een nieuwe druk uitgegeven bij De Boekenberg en via de website van kinderboekhandel De Boekenberg te bestellen. Het andere boek is helaas alleen nog maar tweedehands te koop. Beide boeken zijn ook in de bibliotheek te vinden.

Daarnaast zijn er op de website van Stichting Lezen nog heel veel recente publicaties te vinden over leesbevordering, leesmotivatie en leesonderwijs.

Onderstaande boeken zijn ook een zeer interessante naslagwerken over lezen en leesbevordering: