Boekpromotie: hoe doe je dat?
Onder boekpromotie vallen alle activiteiten die boeken in het algemeen in de belangstelling brengen (Coillie, 2014).
Dat is dus nogal een ruim begrip en er zijn dan ook tal van mogelijkheden om aan boekpromotie te doen. Een aantal mogelijkheden zal ik hieronder toelichten.
Boekenhoek
De simpelste manier van boekpromotie is het inrichten van een thematafel/boekenhoek in de klas. Je kunt de boeken aan laten sluiten bij het thema van een lopend project, kiezen voor boeken van een bepaalde auteur of bijvoorbeeld de nieuwste kinderboeken neerleggen. Zorg voor een aantrekkelijke presentatie en je zult zien dat kinderen vanzelf in de boeken gaan bladeren.
Boekpresentatie 
Dit is misschien wel mijn favoriete manier van boekpromotie: het presenteren van een boek aan de klas. Je hebt hier slechts een kwartiertje voor nodig en dit kan dus heel gemakkelijk tijdens het eten en drinken gedaan worden. Je laat hierbij het boek zien, vertelt er kort iets over en leest een fragment voor, waarbij je ervoor zorgt dat dit fragment nieuwsgierig maakt en/of eindigt met een cliffhanger. Je zult zien dat er altijd wel een kind in de klas is dat het boek wil lezen. Je hoeft als leerkracht het boek niet eens gelezen te hebben, want je kunt ook ‘samen met de klas het boek ontdekken’. Als je het boek gelezen hebt en je bent er enthousiast over, dan laat je dit natuurlijk zo goed mogelijk merken! Maar zelfs als je het boek gelezen hebt en je vond er zelf niet zoveel aan, dan nog kan het wel een leuk boek zijn voor bepaalde kinderen in je klas. Het spreekt dan enorm aan als je tegen zo’n kind zegt: “Ik las dit boek en moest meteen aan jou denken. Ik denk dat het echt iets voor jou is!”. Vanzelfsprekend moet dit wel een oprechte uitspraak zijn en het is dan ook belangrijk dat je de juiste boeken kiest voor de boekpresentaties. Meer over het kiezen van een boek lees je hier. Op deze website is bij elk boek een fragment te vinden dat je kunt gebruiken voor boekpresentatie. Boekpresentatie is de uitgelezen manier om veel verschillende boeken onder de aandacht te brengen.
Voorlezen
Het lijkt een schot voor open doel, maar voorlezen is een van de krachtigste vormen van boekpromotie. Het gaat nog net een stapje verder dan boekpresentatie: bij voorlezen maak je tijd om een heel boek voor te lezen. Dit boek kun je gekozen hebben, omdat je het zelf helemaal fantastisch vindt, maar ook omdat het bijvoorbeeld uitstekend bij een onderwerp uit de les past. Kinderen die technisch nog niet zo goed kunnen lezen, komen op deze manier toch in aanraking met mooie verhalen of interessante woordenschat. Ik heb meerdere keren meegemaakt dat een boek dat ik heb voorgelezen nogmaals zelfstandig door een kind wordt gelezen.
Boekenmap en/of boekenschriftje
Laat kinderen bijhouden wat ze van een gelezen boek vonden. Maak dit zo laagdrempelig mogelijk. Dus geen ellenlange boekverslagen, waardoor de leesmotivatie alleen maar afneemt (“Gatver, nu heb ik mijn boek uit – moet ik weer zo’n heel verslag invullen…”). Kort maar krachtig: titel, auteur, korte samenvatting (laat desnoods de tekst op de achterkant overschrijven), genre en een mening. Je kunt hier een formuliertje voor maken, waarbij kinderen alleen maar kruisjes hoeven te zetten om hun mening te uiten (spannend, mooi, ontroerend, droevig, grappig etc.). Op die manier voorkom je dat kinderen niet verder komen dan “stom” of “leuk”. Je kunt elk kind een eigen boekje laten maken, maar je kunt er ook voor kiezen om de formulieren te verzamelen in een grote map. Op die manier kunnen de kinderen door de map bladeren om ideeën op te doen. Als leerkracht kun je deze map aantrekkelijker maken door de boekcovers uit te printen en bij de ‘recensies’ te plakken. Ook kun je ruimte open laten voor reacties van andere kinderen. Mochten zij dus ook het boek hebben gelezen, dan kunnen zij hun mening erbij schrijven. Ik noemde dat in mijn klas het “boekenboek”.
Kinderboek koppelen aan schoolvak
Aangezien je in onderwijs altijd tijd tekort komt, is dit een heel interessante manier van boekpromotie: je kunt een kinderboek inzetten als onderdeel van de les. Eigenlijk promoot je het boek indirect, aangezien je het niet hebt over het boek, de auteur of het (fictieve) verhaal, maar ‘slechts’ de inhoud gebruikt van het boek. Je leest bijvoorbeeld een fragment voor als ‘pakkende binnenkomer’ of je draagt kennis over door een stuk voor te lezen uit een kinderboek. Vanzelfsprekend laat je (evt. pas na afloop van de les) het boek zien waaruit je hebt voorgelezen en het is ook een goed idee om te vragen of iemand het boek misschien wil lezen. Wat ik echter ook wel eens heb gedaan – makkelijker kan het bijna niet – is na afloop van een geschiedenisles de kinderen een papiertje geven met daarop een aantal titels van boeken die ze zouden kunnen lezen over het onderwerp van die les. Ik heb erbij gezet welk niveau de boeken hadden en er kort iets over verteld, maar ik had de boeken zelf niet gelezen en de boeken waren ook niet in de klas aanwezig. Toch vertelde een aantal kinderen me later dat ze naar de bibliotheek waren geweest om een van de boeken te halen. Boekpromotie geslaagd!
Leesbevordering in de klas
Deze website is in eerste instantie gemaakt om je te helpen bij boekpresentaties en het gebruiken van kinderboeken bij de schoolvakken. Op de site zijn boeken te vinden die te koppelen zijn aan aardrijkskunde- en geschiedenislessen, projecten en aan sociaal-emotionele lessen.
Meer weten
Er is veel literatuur te vinden over leesbevordering en boekpromotie. Een boek waar ik heel veel aan heb gehad is Leesbeesten en boekenfeesten. Je kunt hiermee nog veel meer ideeën voor boekpromotie en leesbevorderingsactiviteiten opdoen.
Bekijk bij bol:
J. van Coillie, 2014
