Edison - Leesbevordering in de klas

Edison Op zoek naar een verloren schat gaan twee muizen op een avontuurlijke reis naar de bodem van de oceaan.
Maar om daar te komen, is nog niet zo gemakkelijk…

Vertaald door Joukje Akveld.

Recensie

Dat prentenboeken ook voor oudere kinderen zijn, bewijst de Duitse illustrator Torben Kuhlmann keer op keer. Hij maakt dikke prentenboeken met werkelijk fantastische tekeningen over bekende mensen uit de geschiedenis: Lindbergh, Armstrong en nu dus Edison. Zijn boek Armstrong won in 2018 de Prijs van de Vlaamse Kinderjury in de categorie 8 t/m 10 jaar.

Edison is qua tekenkunst misschien wel nóg mooier dan Armstrong. Kinderen (en volwassenen) die dit boek doorbladeren, zullen ongetwijfeld meermaals verzuchten: ‘Als je toch zó zou kunnen tekenen…’ Mensen en dieren lijken zo weg te kunnen wandelen van het papier; kranten lijk je zo op te kunnen pakken uit het boek… Dat het mogelijk is om zoiets te creëren met potlood en papier, blijft fascineren.

Maar behalve dat is het verhaal ook interessant. Bij een boek over Edison zou je verwachten dat het boek over de uitvinding van de gloeilamp zou gaan. Deze verwachting wordt bevestigd door de gloeilamp op de cover van het boek. Maar wie verder kijkt, ziet op de cover nog veel meer: vissen en een duikboot! Ook het schutblad laat schetsen van duikboten zien. En juist die onderwaterwereld heeft alles te maken met het verhaal in dit boek. Een avonturenverhaal, dat terug te vinden is in de ondertitel van het boek: ‘Het mysterie van de muizenschat’.

Het verhaal gaat namelijk over een kleine muis, die op zoek wil gaan naar een gezonken schat, waar een van zijn voorvaderen over heeft geschreven. Daarvoor moet hij naar de bodem van de oceaan. Hij vraagt hulp van een professor-muis – de muis uit het boek Armstrong! – en samen gaan ze aan de slag om een duikklok, een duikpak en een duikboot te ontwerpen. Hoe de muizen dit aanpakken, wordt uitgebreid en boeiend beschreven – en vooral laten zien. Het uitvindingsproces in het boek is zeer realistisch, inclusief de mislukkingen en moeilijkheden die je tegen kunt komen. Als de muizen het uiteindelijk voor elkaar krijgen om de oceaan in te duiken, wordt pas duidelijk wat dit verhaal met Thomas Edison te maken heeft. En om eerlijk te zijn: vrij weinig eigenlijk.

Op enkele pagina’s aan het einde van het boek vertelt Kuhlmann toch nog over de uitvinding van de gloeilamp en Thomas A. Edison. Daarin vertelt hij dat Edison eigenlijk helemaal niet de uitvinder van de gloeilamp was, maar dat hij deze vooral heeft verbeterd en er een product van heeft gemaakt.

Wie de gloeilamp echt heeft uitgevonden, daarover zijn de meningen verdeeld. Het was misschien geen muis, maar in de negentiende eeuw waren er veel uitvinders en ingenieurs die bijdroegen aan de ontwikkeling van de gloeilamp.

En dan wordt duidelijk wat Kuhlmann in dit boek misschien eigenlijk heeft willen laten zien: net als in voorgaande boeken beschrijft hij het waanzinnige proces van uitvinden, maar behalve dat laat hij zien dat het nogal complex is hoe een uitvinding uiteindelijk bekendheid krijgt. Waar dit boek dus vooral om gaat, is het spannende avontuur om van een idee iets te maken waar je wat aan hebt. Wederom een prachtig prentenboek voor in de bovenbouw dus!

Lestips

Als je kinderen wilt vertellen over de uitvinding van de gloeilamp en over het leven van Thomas A. Edison, dan kún je dit boek erbij pakken en de laatste bladzijden van het boek voorlezen, maar aan het verhaal zelf heb je dan niet zoveel. Maar in een project over uitvindingen is dit boek natuurlijk fantastisch!

Grappig is ook dat er nog veel meer uitvinders in dit boek ‘verstopt’ zitten. Neem bijvoorbeeld deze illustratie. Weet jij wie dit allemaal zijn? (Tip: Da Vinci is er sowieso op te vinden!)

Behalve nuttig voor je projecten is dit boek natuurlijk ook gewoon héél erg mooi en het avontuur is ook nog eens boeiend om te lezen. Gaat het de muizen lukken om de schat te vinden? Een prima boek voor vrij lezen dus, waar kinderen heel veel plezier aan kunnen beleven.

Tekenen

Tot slot zijn de prachtige illustraties enórm inspirerend: dit kun je dus bereiken met tekenen! Vanzelfsprekend is het niet voor iedereen weggelegd om zó realistisch en gedetailleerd te kunnen tekenen, maar het laat wel zien hoeveel er mogelijk is met potlood en papier. Kinderen die van tekenen houden, zullen hier zeker door geprikkeld worden om meer te tekenen. Stimuleer ze hier zeker in en laat ze ook eens realistisch dingen natekenen. Oefening baart kunst!