Opgesloten!

door Lizette de Koning

Na een schoolbezoek aan het Mauritshuis in Den Haag wordt Joris door een klasgenoot opgesloten in de wc. Gelukkig wordt hij ook weer bevrijd – door iemand uit een schilderij! Joris ontdekt dat de figuren elke nacht uit hun schilderijen stappen. Wanneer ze er weer in moeten, gaat hij mee. Zo komt hij in het zeventiende-eeuwse Delft terecht. Maar als het tijd is om terug te keren, gaat er iets mis… Joris is opgesloten in de geschiedenis! Zal hij ooit nog thuiskomen?

Recensie

Een leuk kinderboek, waar veel feitjes en wetenswaardigheden in zijn verwerkt. Echter, een en ander moet wel met een korreltje zout worden genomen. Geschiedkundig gaan bepaalde zaken wel heel gemakkelijk: zo vindt Anthonie van Leeuwenhoek de microscoop uit en weet de dokter direct wat hij ermee moet doen om medicijnen te kunnen maken! En Anthonie van Leeuwenhoek komt op het idee van de microscoop door de bril van Joris. Hoe die bril dan ooit zo gemaakt is, daar hoor je niemand in het verhaal over. Kortom: dat is niet heel geloofwaardig.

Afgezien daarvan is het een vermakelijk verhaal, met de nodige dosis spanning. Ook krijg je een goed beeld van het leven in de zeventiende eeuw, waarin uitgebreid op de rol van de schout wordt ingegaan. Wat verder interessant is, is dat het boek vol zit met verwijzingen naar kunstwerken uit het Mauritshuis, onder andere van Johannes Vermeer en Rembrandt. Voorin en achterin het boek staan de schilderijen ook afgedrukt. Alles bij elkaar maakt dit een heel levendig historisch verhaal, dat veel kinderen zal aanspreken. Ook de link naar het heden – doordat Joris immers uit de tegenwoordige tijd komt – maakt het verhaal heel aantrekkelijk.

Lestips

In lessen over de zeventiende (Gouden) eeuw kan dit boek natuurlijk volledig worden voorgelezen in de klas!

Heb je daar echter geen tijd voor, dan kan het volgende fragment worden gebruikt voor boekpromotie.

‘Wat doe jij (…) sneller en sneller… (blz. 11 t/m 17)

Hierin komen ook alle schilderijen uit het Mauritshuis aan bod én wordt er verteld over de uitvinding van de microscoop door Anthonie van Leeuwenhoek.

Kunstbeschouwing

Het fragment is dus ook geschikt als uitgangspunt voor kunstbeschouwing of als voorbereiding van een excursie naar het Mauritshuis. Je zou bijvoorbeeld alle schilderijen uit het boek op het digibord kunnen laten zien en tijdens het voorlezen samen met de kinderen kunnen bekijken welke figuren uit welk schilderij komen. De schilderijen kun je naderhand natuurlijk ook nog beter bestuderen.

Of je doet het juist andersom: je bekijkt eerst samen met de kinderen de schilderijen (start altijd met de vraag: “Wat zie je?” – dan zul je zien dat kinderen steeds beter gaan kijken. Laat ze hierbij op elkaar reageren en geef als stelregel: luister naar elkaar en respecteer wat de ander zegt) en leest daarna het fragment uit het boek. De schilderijen komen dan als het ware tot leven! Ik weet zeker dat kinderen daarna heel nieuwsgierig zullen worden naar de echte schilderijen!

Op blz. 158/159 staat nog een lijst van alle titels van de schilderijen, met de schilder, het jaartal en de afmetingen erbij vermeld.

Gouden Eeuw

Wil je bij het voorlezen meer insteken op het leven in de zeventiende eeuw, dan is het volgende fragment geschikter. Joris stapt dan voor het eerst de straat op en is natuurlijk volledig in shock over alles wat hij ziet. In het fragment wordt ook verteld over een terechtstelling (maar nog wel geschikt voor jonge lezers!):

‘Au!’ Joris wreef (…) ding even binnen.’ (blz. 20 t/m 24)

Lees ook:

Kinderboeken en kunst

Uitgeverij Leopold, 2009