Poëzieweek 2022
Op de laatste donderdag van januari start – zoals elk jaar – de Poëzieweek.
Het thema van dit jaar: NATUUR.
Tijdens deze Poëzieweek laten we ons verrassen door lieveheersbeestjeswoorden, door slingerplantzinnen en varenverzen.
poëzieweek.com
Mooi hè. Varenverzen. Slingerplantzinnen. Met dat soort woorden wordt de verbeelding direct geprikkeld! Het is dan ook een prachtig thema voor het onderwijs, ook al is de Poëzieweek een leesbevorderingscampagne die niet speciaal voor scholen is georganiseerd. Toch is deze week natuurlijk een heel mooie aanleiding om ook in de klas extra aandacht te besteden aan poëzie. Hieronder zie je een overzichtje van de vele mogelijkheden!
Lestips
Op de website www.poezieweek.com kun je gratis lessuggesties aanvragen, die speciaal voor de Poëzieweek geschreven zijn. Er zijn 3 lesideeën, voor elke bouw één.
Maar bekijk ook zeker even de animatie die voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs is gemaakt! Daarin wordt ingegaan op de vraag: Wat is nou eigenlijk een natuurgedicht? Gaat het over planten en dieren of misschien juist over de mens in relatie tot de natuur? Het kan allemaal! Het filmpje geeft meteen goede ideeën om met gedichten aan de slag te gaan. Misschien kunnen de kinderen een gedicht schrijven om de natuur te bejubelen? Of lukt het ze om een klimaatgedicht te schrijven als protest?
Het boek de eik was hier van Bibi Dumon Tak, dat zij voor de Maand van de filosofie 2021 schreef, sluit hier naadloos bij aan. Het fictieve en tegelijkertijd waargebeurde verhaal over de zomereik bij Ulvenhout wordt regelmatig onderbroken door gedichten van ‘het wortelkoor’ van de boom. Daar schreef ik al over:
Werkelijk waar, als je deze gedichten voorleest, word je bijna automatisch een spoken word-artiest. De gedichten lijken misschien op het eerste gezicht niet te rijmen, maar staan vol binnenrijm, alliteraties en ‘verstopte’ rijmwoorden, midden in een zin. Ze hebben een heerlijk ritme en vormen een ongelooflijk interessante afwisseling met de rest van de tekst.
Fantastisch dus om daarmee aan de slag te gaan!
Dichtbundels en bloemlezingen
Maar er is nog veel meer inspiratie te vinden – wat dat betreft is ‘natuur’ een erg gemakkelijk thema voor in de klas: kinderen kunnen zich er veel bij voorstellen, er zijn ontzettend veel boeken bij te vinden en het sluit nog mooi aan bij je natuuronderwijs ook. Zo kun je poëzie makkelijk integreren in je rooster.
In het artikel over de Poëzieweek 2021 stond ook al een aantal boeken genoemd, die je ook dit jaar weer heel goed kunt gebruiken: Verloren woorden, Een stukje van de regenboog of Eén gedicht is nooit genoeg, bijvoorbeeld.
Hieronder vind je nog een paar mooie boekentips:
Beter dan dit wordt het niet: in de indrukwekkende bloemlezing Ik wou dat ik een vogel was vind je 366 natuurgedichten – voor elke dag van het jaar één. Klaar. In deze prachtige bloemlezing vind je niet alleen een berg aan inspiratie, maar ook prachtige illustraties die de natuur in beeld brengen.
Vooruit, heb je nog niet genoeg? Pak dan ook de opvolger Een wonderprachtig dier erbij: nog eens 366 mooie gedichten, maar dan nu over dieren. Vanzelfsprekend horen die ook bij de natuur. En de wonderschone prenten van Britta Teckentrup laten de natuur in al haar pracht zien.
Dit boek prikkelt de creativiteit ook op een leuke manier. Toen rups een vlinder werd bestaat zowel uit een doorlopend verhaal als uit gedichten en vertelt over allerlei beestjes in de tuin, zoals mieren, processierupsen en bladluizen. Het gedicht naast de titelpagina zet direct de juiste toon! (Het wiebelt, het vlindert | het kriebelt, en het zindert). Hoewel het boek al geschikt is voor jonge kinderen, kan het door de humoristische toon (Bette Westera… dat zegt denk ik al genoeg) prima gebruikt worden in de bovenbouw.
Deze al wat oudere bloemlezing (2018) is een ware ode aan de natuur! Geniet van gedichten over de seizoenen, de zee, de bergen, het bos, kriebelbeestjes en heel veel andere dieren. Riet Wille wilde met deze bloemlezing een soort tegenhanger geven tegen alle nare berichten over de natuur. Kinderen krijgen al zoveel berichten over de opwarming van de aarde, kwaliteit van lucht, gezonde voeding enzovoort; dit boek gaat daarentegen puur en alleen over de schoonheid van de natuur. Dat sluit dus mooi aan bij natuurgedichten die de natuur bejubelen.
Gedichten schrijven in de klas
Krijgen je leerlingen de smaak van het gedichten schrijven te pakken, laat ze dan hun gedichten insturen voor de wedstrijd Kinderen en poëzie! Alle kinderen van 6 t/m 12 jaar uit Nederland en België mogen meedoen. De deadline van insturen is 5 februari a.s! Op de website van het Poëziepaleis vind je alle informatie die je nodig hebt.
Kinderen die meedoen aan de wedstrijd maken kans op een plekje in een echte dichtbundel! In de webshop van het Poëziepaleis kun je de dichtbundels van de afgelopen jaren kopen. Vanwege de scholensluiting vorig jaar is er in 2021 geen winnaar uitgeroepen – alle ingezonden gedichten van toen dingen nu ook nog steeds mee naar de prijs.
Op de website van het Poëziepaleis vind je bovendien 10 tips om te leren schrijven. En is dat nog niet voldoende? Dan vind je er ook nog heel veel gratis lesbrieven en de Poëziegids PO.