Ans & Wilma verdwaald - Leesbevordering in de klas

Ans en Wilma zijn vriendinnen. Ze zien elkaar elke dag. Dat vinden ze leuk. Ze houden van babbelen. Ze babbelen werkelijk over alles. Noem ze gerust ‘babbelkonten’.
Normaal babbelen ze aan de keukentafel, maar vanmorgen had Wilma een plan. Het plan om samen een wandeling te maken in het bos.
Zo gezegd, zo gedaan. Maar van wandelen word je moe en na een tijdje wil je dan naar huis…

Op basis van de kindervoorstelling ‘Ans en Wilma’ door HETPALEIS. Bij het boek hoort een cd met 4 nummers, waarvan 3 originele liedjes uit de voorstelling.

Recensie

Dit boek is op heel veel manieren héél bijzonder. Allereerst valt het afwijkende formaat al op: hoog en smal, waardoor er, als je het boek openslaat, vrijwel vierkante spreads ontstaan. Práchtig gekleurde spreads, van een weelderig, groen, ondoordringbaar woud met daarin twee dames: Ans en Wilma.

Maar ook het verhaal is anders dan gebruikelijk. Afgezien van een korte intro (dezelfde als achterop het boek) is namelijk vrijwel het gehele boek uitgeschreven in dialoog: een toneeltekst! En dat is niet zo heel gek, want dat was het oorspronkelijk ook al. Dit boek is namelijk gebaseerd op een kindervoorstelling, waarin Alice Reijs en Ariane van Vliet twee welgestelde dames (inclusief handtasjes) vertolken, die samen een wandelingetje gaan maken in het bos. Dat bos is echter – zoals je op de weelderige prenten van Kaartje Vermeire kunt zien – geen aangeplant beukenbos, zoals we in onze contreien wel gewend zijn, en Ans en Wilma zijn dan ook al snel verdwaald. Ze moeten zelfs een nacht in het bos overnachten…

De prenten vertellen in dit boek gedeeltelijk het verhaal: Ans en Wilma zien een soort verlaten pretpark tussen de bomen schemeren en besluiten een ‘kortere route’ te nemen. Dat levert direct de eerste hilarische dialoog op, waarin de dames lekker kibbelend zich een weg door de struiken banen.

Ans: Nou Wilma, ik vraag me af of dit wel een kortere route is.
Wilma: Dit ís een kortere route.
Ans: Het vóelt niet korter.
Wilma: Het ís korter.
Ans: Korter in afstand of korter in tijd? Wilma?

De tekst in dit boek bestaat dus alleen maar uit dit soort geweldige dialogen: terwijl Ans en Wilma zich een weg zoeken door het bos, babbelen en kibbelen ze lekker voort. Op zichzelf is dat al ontzettend grappig, maar de prenten van Vermeire maken dit boek echt een genot om te lezen. Zij beeldt Ans en Wilma zo expressief en onverbloemd af, dat je ze helemaal voor je ziet: lekker hysterisch! Je kunt je helemaal voorstellen hoe Ans en Wilma op hun hakjes zich een weg door modder ploegen. Of zoals ook kunstig verwoord in het tweede liedje op de bijbehorende cd:

Haren vol met modder en maar modderen door de bagger…

De verschillen tussen de dames komen ook mooi tot uiting: Ans is snel bang, Wilma is een stuk stoerder. Anderzijds voelt Ans zich weer veel vrijer om zich te uiten en dat levert ook weer grappige gesprekken op. Én bijzondere prenten, van – jawel – blote borsten, want Ans besluit te gaan skinny dippen omdat ze een ‘zweetreet’ heeft. Maar ook de wanhoop en angst komen heel goed (lekker overdreven) over, evenals de liefdevolle vriendschap tussen de twee dames.

De grote vraag is natuurlijk: weten Ans en Wilma weer terug naar huis te komen? De dialogen en de prenten vertellen samen het verhaal. Het is een boek dat je in zeer korte tijd kunt uitlezen, maar eigenlijk zou je er juist goed de tijd voor moet nemen, omdat er zoveel details, grapjes en uitleg in de beelden verwerkt zitten. Een zeer kunstig en grappig boek!

Lestips

Een bijzonder boek als dit heeft waarschijnlijk wel wat begeleiding nodig. Niet ieder kind zal direct de humor van het verhaal snappen, want ze moeten zich de dialogen wel voor kunnen stellen. Het kan helpen om deze dus voor te lezen!

Ook kun je kinderen wijzen op de grappige details, zoals de handtasjes en de hakschoentjes – is dit kleding om een boswandeling te gaan maken? En… let op: waar blijven de handtasjes? Kunnen de kinderen dit ontdekken?

Ook kun je het met de kinderen hebben over de omgeving: waar speelt dit verhaal zich eigenlijk af? Waarom nemen de dames een kortere route? Wijs de kinderen op het feit dat er heel veel te ontdekken valt in de prenten en ze zullen het boek met veel meer aandacht gaan bekijken en lezen. Dát zorgt ervoor dat je veel plezier aan dit boek kunt beleven!

Inhoudelijk kun je het met kinderen naar aanleiding van dit verhaal ook over talloze dingen hebben: over verdwalen bijvoorbeeld – is jou dat wel eens overkomen? Of wat zou jij doen als je Ans en Wilma was? Ontzettend leuk in dit boek is de verwijzing naar Hans & Grietje (in zowel tekst als beeld!), die immers ook verdwaalden in het bos. De dialoog over hoe Hans er met zijn stoere-jongensgedrag voor zorgde dat ze verdwaalden is werkelijk hilarisch en ook meteen weer aanleiding voor gesprek: wat vinden de kinderen van de opmerkingen van Wilma?

Ans & Wilma verdwaald

Maar ook de dialogen van Ans en Wilma bieden genoeg gespreksstof. Zo praten de twee dames over verliefd zijn (Wat is dat eigenlijk en waarom zou Wilma er niet over willen praten?), over de angst voor de dood en eenzaamheid (Denk jij hier wel eens over na?), maken ze complimenten aan elkaar (Hoe maak je een goed compliment en hoe neem je dat in ontvangst?) en hebben ze het over preuts zijn (Wat is dat en is dit iets verkeerds?).

Door het boek te bespreken, zal het verhaal al wel tot leven komen! Je kunt ook nog een stukje uit de voorstelling bekijken én natuurlijk de liedjes van de cd samen met de kinderen beluisteren of zingen!

Drama / toneelspelen

Vanzelfsprekend is het verhaal ook heel goed uit te spelen en te lezen als een theatertekst! Eén iemand is Wilma en de ander speelt Ans. Op elke bladzijde kan iemand anders weer de rol op zich nemen; zo is hardop lezen ineens ontzettend leuk.

Laat kinderen van tevoren lekker oefenen en bespreek hoeveel intonatie en overdrijving kan betekenen in toneelspel. Dit is nu typisch een tekst die pas echt goed tot zijn recht komt als je je hem lekker overdreven uitspeelt. Leuk als voorbereiding op de musical!

De Eenhoorn, 2018