De GVR

door Roald Dahl

Je ligt in je bed. Je kunt niet slapen en kijkt naar buiten. Je ziet een persoon die wel vier keer zo groot is als de grootste mens. En dan ziet die persoon JOU. Snel duik je in bed, maar zijn grote hand reikt naar binnen en graait je uit je bed. Het overkomt Sofie, die op deze manier kennismaakt met de GVR, de Grote Vriendelijke Reus. Hij is geen menspeuzelende kanibal zoals Bottenkraker reus, die elke avond twee hupse flupsige mensbaksels kraakt voor zijn avondeten. De GVR spreekt eigenaardig en gebruikt de raarste woorden. Wat hij Sofie vertelt over de andere reuzen is zo vreselijk, dat Sofie vindt dat de Koningin van Engeland het snel moet weten. Sofie en de GVR bedenken een slim plan, waardoor alle kinderen van de wereld weer veilig in hun bed kunnen liggen.

Ter gelegenheid van het jubileumjaar van Roald Dahl (100 jaar geleden geboren) is er een nieuwe editie van dit boek uitgegeven.

Recensie

Dit geniale verhaal van Roald Dahl is zo ontzettend grappig en origineel dat ieder kind ervan zal smullen. Het begin is weliswaar vrij eng, maar al snel verdwijnt de spanning grotendeels uit het verhaal en wordt het vooral een feest om alle verkeerde woordspelingen en verhaspelde woorden van de GVR (voor) te lezen. Kinderen vinden het geweldig om te bedenken wat de GVR eigenlijk bedoelt en alle knotsgekke woorden werken ongetwijfeld op je lachspieren.

Een hoogtepunt uit het boek is het hoofdstuk over de dromen die de GVR heeft verzameld. Deze dromen blaast de GVR bij kinderen naar binnen en hij verzamelt ze in potten in zijn grot. Niet alleen zijn de beschrijvingen een feest om te lezen; de dromen spelen ook een cruciale rol in het verloop van het verhaal.

Als de GVR en Sofie aan hun plan beginnen om een einde te maken aan de mensenetende reuzen, komt er flinke vaart in het verhaal en neemt de spanning weer toe. Kortom: een heerlijk veelzijdig verhaal van misschien wel de beste kinderboekenschrijver ooit.

Lestips

Doordat de GVR moeite heeft met taal en spelling en allerlei creatieve woorden bedenkt:

(…) dan zalt de jongen wakker worden en denken: wat was dat een vervelijke sloompomper van een droom.’ (blz. 104*)

leest het verhaal wellicht wat lastig voor kinderen met leesproblemen. Dit probleem is echter simpel op te lossen: lekker voorlezen, dit verhaal! Je zult er zelf ook ontzettend veel plezier aan beleven.

Anderzijds kunnen kinderen met spellings- en leesproblemen zichzelf juist herkennen in de GVR. Ook hij heeft moeite met taal, net als zij! De GVR is een ontzettend leuk boek om te gebruiken voor RALFI-lezen. Zie hiervoor ook mijn artikel over boeken voor dyslectische kinderen.

Je kunt daarnaast het verhaal ook nog gaan bekijken: het verhaal is al een keer in animatievorm verfilmd (1989), maar draait vanaf 20 juli 2016 ook in de bioscoop (The BFG: The Big Friendly Giant) als speelfilm (geregisseerd door Steven Spielberg):

Mocht je geen tijd hebben om het boek voor te lezen, of is dit al gedaan door een leerkracht voor je, dan kun je voorafgaand aan het bekijken van de trailer nog een stukje uit het boek voorlezen. Het hoofdstuk De GVR (5e hoofdstuk) is hiervoor heel geschikt. Het uitkomen van de film is in ieder geval zeker weer een mooie aanleiding om het boek te promoten!

* Dit bladzijdenummer is van een boek uit 1990 (13e druk). Er zijn inmiddels al talloze varianten van het boek in omloop, dus dit kan afwijken van nieuwere versies.

Uitgeverij De Fontein Jeugd, 2016