Leesbevordering thuis
Het is allemaal wat met dat coronavirus! De scholen zijn dicht, dus leesbevordering in de klas lukt even niet!
Kinderboekenambassadeur Manon Sikkel kwam echter met een idee. Zij schreef op haar Facebookpagina:
het [zou] fijn zijn als kinderen thuis massaal aan het lezen slaan. En omdat heel veel kinderen in de bovenbouw social media gebruiken, zouden ze tijdens een eventuele lockdown/quarantaine of ‘gewoon’ thuis hun boek kunnen posten met de hashtag #ikleesthuis.
Zou het niet geweldig zijn als er later, in de post-covid19-tijd (dat klinkt al als een spannend boek) een heleboel enthousiaste lezers bij zijn gekomen?
#ikleesthuis
#ikleesthuis dus. Gelukkig kunnen ouders boekentips vinden via de tiplijsten op deze website! Maar… leesbevordering thuis is wel een uitdaging zonder (bibliotheek)boeken. Vanzelfsprekend kunnen ouders boeken aanschaffen in de boekwinkels, maar dat kun je natuurlijk niet verwáchten. Toch wil je dat kinderen blijven lezen, want anders is de kans groot dat de leesontwikkeling stagneert of zelfs achteruit gaat. Hoe kun je je leerlingen dus helpen aan leuke boeken?
Digitaal fictie lezen
Gelukkig zijn er allemaal mogelijkheden om thuis te lezen, want er zijn heel veel digitale mogelijkheden!
De belangrijkste: de online bibliotheek! Ieder kind met een bibliotheekpas kan daarmee gratis e-books lenen via onlinebibliotheek.nl
Superhandig! Je kunt een boek namelijk niet alleen downloaden op een e-reader, maar ook op je smartphone, tablet of laptop. Natuurlijk leest dat heel anders dan uit een fysiek boek, maar het biedt ook voordelen… lekker lezen onder de dekens bijvoorbeeld! Geen zaklamp nodig!
Het zou ook zonde zijn als er niet meer wordt gelezen voor de Kinderjury 2020! Veel boeken die op de tiplijst staan, zijn helaas niet online beschikbaar (sommige ook wél!), maar je kunt het ook als een kans zien om boeken te ontdekken die je anders misschien niet gelezen zou hebben. Als je tussen de e-books zoekt op 2019, vind je veel boeken waarop gestemd kan worden.
Hieronder bijvoorbeeld drie boeken uit 2019, die ook nog eens deel uit maken van een serie – extra leesbevordering dus, want deze series zijn behoorlijk verslavend! Klik op de titel om naar het e-book te gaan; klik op de cover voor informatie over de serie.
De veer van de valk
Trudy Trueit
Deel 2 uit de serie Explorer Academy.
Superspannende serie! Het eerste deel, Het Nebula-mysterie, kun je ook in de online bibliotheek vinden – en wel hier.
Piramide van Verderf
Kate Wiseman
Deel 3 uit de serie Gangsterschool.
Deel 1 stond in mijn lijst met topboeken voor in de klas 2018, en dat is niet voor niets! Ook deel 2 vind je op deze website. Hoe het derde deel is? Dat kun je dus mooi zelf beoordelen via de online bibliotheek! De eerste twee delen kun je er trouwens ook lezen -> hier!
De beesten van Grimhart
Kieran Larwood
Deel 3 uit de trilogie Podkin Eenoor.
Deze fantasy-trilogie is betoverend, maar tegelijk behoorlijk grimmig. En dan die illustraties!! Toen ik het eerste deel las, was ik wel bang dat het boek niet direct zou aanspreken door de nietszeggende titel. Zonde, want het is echt een heel bijzondere trilogie. Spannend! Begin vooral bij het begin – ook dat kan online! En let op: het e-book komt uit 2020, maar het boek is in 2019 verschenen!
Let op: je ziet dus dat de verschijningsdatum van het e-book en het fysieke boek kunnen afwijken. De verschijningsdatum van het fysieke boek telt voor de Kinderjury (even checken dus!). Ook op een boek als Onweer/Tien dagen in een gestolen auto van Anna Woltz mag niet worden gestemd; het is weliswaar verschenen in 2019, maar een bundeling van twee boeken die al eerder zijn verschenen. Je kunt het hier wél digitaal lezen 🙂
Digitaal non-fictie lezen
Er zijn trouwens niet alleen fictieboeken beschikbaar via de online bibliotheek, maar ook non-fictieboeken. Wat denk je bijvoorbeeld van Dromen van succes, van Barbara Barend en Marlies van Cleeff, over Nederlandse topsporters? Of het indrukwekkende boek De reis van Syntax Bosselman van Arend van Dam, over ons slavernijverleden? Boeken die niet alleen interessant zijn om te lezen, maar ook nog eens goed passen bij interessante thema’s zoals de Olympische Spelen of kolonisatie. Misschien sluiten ze goed aan bij een vak of project waar je mee bezig was?
Voor veel kinderen kan het heel motiverend werken om informatieve boeken te lezen, zeker als ze zelf het onderwerp kunnen bepalen. Je kunt daar ook nog eens gemakkelijk een leuke thuisopdracht aan koppelen: maak een werkstuk/presentatie/quiz/les voor je ouders bij het boek dat je net gelezen hebt. Voor DC Online zette ik een aantal ideeën op een rij, die je hier terug kunt vinden.
Je kent deze informatieboekjes van het Documentatiecentrum vast wel? Die dunne boekjes van vroeger, die nu overigens in hardcover en volledig herziene look worden uitgegeven.
En goed nieuws: vanwege deze coronacrisis heeft élke school tijdelijk gratis toegang tot álle digitale boeken van het Documentatiecentrum! Dat zijn dus meer dan 450 informatieboeken, die kinderen online via Basispoort kunnen lezen! Heeft jouw school al een licentie? Dan kun je sowieso een thuistoegang regelen. Heb je geen abonnement? Dan kun je je hier aanmelden voor deze tijdelijke actie
Leerlingen kunnen bovendien meedoen met de challenge Docukit Werkstukken Estafette, waarbij ze een werkstuk maken en daarmee fysieke boeken van het Documentatiecentrum voor de school kunnen winnen. Leesbevordering in de klas dus, voor als de scholen weer opengaan! En, helemaal handig, je vindt in de Tips voor thuis ook nog eens kant-en-klare handleidingen voor het schrijven van een (goed) werkstuk.
Je kunt met deze enorme hoeveel boeken ongetwijfeld aansluiten bij projecten of zaakvakken. Je kunt zelf boeken selecteren om leerlingen thematisch te laten lezen.
Ook is het gemakkelijk om aan te sluiten bij de actualiteit en te zorgen voor verdiepend lezen bij bijvoorbeeld de lessen van Nieuwsbegrip of Kidsweek in de klas. Wat denk je bijvoorbeeld van de volgende actuele onderwerpen? Vooral Pasen kan ik je aanraden, maar ja… ik ben als auteur van dat boek natuurlijk wel erg bevooroordeeld 😉
Luisterboeken online
In januari plaatste ik een uitgebreid artikel over het belang van voorlezen in de bovenbouw. Maar dat wordt lastig als je leerlingen thuis zitten. Nu heb ik al berichten voorbij zien komen van leerkrachten die via skype hun leerlingen op afstand voorlezen (FAN-TAS-TISCH!), maar dat is natuurlijk behoorlijk bewerkelijk. Ouders moeten zelf ook nog zien te werken, dus van hen kun je ook geen wonderen verwachten (en je hoopt natuurlijk dat ze sowieso al elke dag voorlezen). Gelukkig zijn ook hiervoor allerlei oplossingen!
Allereerst: de LuisterBieb! Hiervoor moet je een app downloaden via onlinebibliotheek.nl/luisterbieb en dan krijg je toegang tot heel veel – 3600!!! – mooie luisterboeken. Tenminste, als je lid bent van de bibliotheek. En eerlijk is eerlijk – niet alle 3600 luisterboeken zijn geschikt voor kinderen. Maar, het goede nieuws is dat er tot 6 april gratis extra titels zijn toegevoegd om te luisteren, die je ook kunt luisteren als je geen lid bent van de bieb. Hier vind je de complete lijst met titels. Daar kunnen je leerlingen wel even mee vooruit!
Toch kan het een uitdaging zijn voor kinderen om te luisteren naar een app (en intussen stil te zitten). Dan werkt een filmpje kijken wellicht beter. Het is echter niet gemakkelijk om filmpjes te vinden waarbij complete boeken worden voorgelezen (hier rust namelijk auteursrecht op!). Een organisatie die dit goed geregeld heeft, is De Voorleeshoek. En vanwege het coronavirus is deze service tijdelijk gratis beschikbaar voor iedereen! (en na deze periode blijft het gratis met een bibliotheekpas!) Grootste nadeel is echter dat deze website zich vooral op jongere kinderen richt en het is dus flink zoeken naar boeken die voor oudere kinderen geschikt zijn.
Gelukkig is er dan ook nog Jacques Vriens! Deze kinderboekenschrijver leest op dit YouTube-kanaal voor uit zijn eigen boek Meester Jaap!
Lezen en luisteren
Een andere manier om kinderen ‘bezig te houden’ tijdens het luisteren, is door hen mee te laten lezen tijdens het luisteren. ‘Ja maar, ze hadden toch juist geen boeken?’ Geen probleem met Yoleo! Je kunt lezen op de site (of in de app) van Yoleo zien als ‘karaoke-lezen’: je leest mee op het scherm terwijl je luistert. Op die manier wordt lezen ook voor zwakke lezers heel gemakkelijk! Daarnaast worden je leerlingen gestimuleerd om te lezen, doordat ze punten verdienen met het lezen!
Ook fijn: ook al is het lezen heel gemakkelijk; de boeken zijn niet per se gemakkelijk. Je kunt hier het totale titeloverzicht zien en het programma meteen uittesten. Deze topboeken kan ik sowieso al aanraden:
Voorheen was Yoleo betaald, maar sinds een tijdje is het gratis met een bibliotheekpas (hoeveel redenen wil je hebben om lid te worden van de bibliotheek?!)!
