Kinderboekenweek 2020: En toen?
Over een maand is het weer zover: Kinderboekenweek! Hoewel het dit jaar ongetwijfeld allemaal een beetje anders gaat dan anders, wordt het vast nog steeds een feestje!
Het thema van dit jaar: geschiedenis, met als motto: En toen?
Een fantastisch breed thema, waarbij vele geweldige kinderboeken de geschiedenis tot leven zullen brengen. In de eerste week van oktober gaan we terug in de tijd…
Kinderboeken centraal
Het thema geschiedenis leent zich natuurlijk heel mooi voor het maken van allerlei toneelstukjes, knutsels, werkstukken enz. Maar laten we vooral niet vergeten dat het in de Kinderboekenweek hoort te draaien om kinderboeken! Deze week is dé leesbevorderingscampagne van het jaar en met de boekentips die je tijdens deze periode geeft, kunnen de kinderen als het goed is nog maanden vooruit! Extra reden om dus goed in te zetten op veel boekpromotie en het geven van hulp bij het kiezen van boeken.
Klik hier voor een overzicht van de nieuwste boeken over het thema geschiedenis!
Ook kun je deze periode uitermate goed ervaren hoe gemakkelijk het is om kinderboeken te koppelen aan projecten of het vak geschiedenis! Met kinderboeken breng je de lesstof extra tot leven en zul je waarschijnlijk dingen (voor)lezen die zelfs jij nog niet wist. Vele kinderboekenauteurs hebben zich helemaal ondergedompeld in een bepaalde periode en de boeken die daaruit voortkomen zijn vaak ontzettend leerzaam en interessant. En natuurlijk kun je de boeken ook als uitgangspunt nemen voor actieve, creatieve opdrachten!
Op deze site vind je heel veel kinderboeken over geschiedenis. Ze zijn allemaal gekoppeld aan het tijdvak of canonvenster waar ze bij horen, maar je vindt ze ook allemaal bij elkaar in de lijst Kinderboekenweek 2020. Wist je trouwens dat de Nederlandse geschiedeniscanon onlangs is vernieuwd? Er zijn 10 nieuwe canonvensters bij gekomen. Je kunt de Kinderboekenweek ook goed gebruiken om dit bij kinderen onder de aandacht te brengen! Je leest er hier meer over.
Thematitels Kinderboekenweek 2020
Bij het thema van de Kinderboekenweek worden elk jaar ‘kerntitels’ geselecteerd: kinderboeken die het thema op een zo divers mogelijke manier aansnijden. Dit jaar heten deze boeken thematitels! Er zijn er in totaal twintig uitgekozen, over 4 verschillende niveaus (groep 1/2, groep 3/4, groep 5/6 en groep 7/8). Je vindt het overzicht op de website kinderboekenweek.nl, maar hieronder staan de titels voor groep 5 t/m 8 op een rijtje, met daarbij ook het betreffende tijdvak genoemd en wat je van het boek kunt verwachten of ermee zou kunnen doen! Een aantal boeken vind je ook op deze site; klik hiervoor op de cover van het boek. Als je op de titel klikt, word je doorgestuurd naar bol.com, waar je vaak een inkijkexemplaar kunt vinden of het boek kunt bestellen. Natuurlijk vind je de boeken ook in de boekhandels of via hun websites, of in de bibliotheek!
Thematitels groep 5/6
Alle hens – stoere marineverhalen
auteurs: Marcel van Driel, Peter Smit, Lida Dijkstra, Annemarie Bon, Harmen van Straaten, Bies van Ede en Harry de Bles (directeur Marinemuseum)
illustraties: Harmen van Straaten
Kluitman, 2016
Tijdvakken: Tijd van ontdekkers en hervormers, Tijd van regenten en vorsten, Tijd van burgers en stoommachines, Tijd van wereldoorlogen, Tijd van televisie en computers.
Alle verhalen in dit boek gaan over de geschiedenis van de Nederlandse marine, van 1522 tot (bijna) nu. Daar horen natuurlijk bekende zeehelden bij, zoals Michiel de Ruyter en Piet Hein, maar ze vertellen ook over kinderen die in die tijd leefden. Een boek dat je goed kunt koppelen aan projecten over de Gouden Eeuw (VOC). Maar er zijn ook opvallend veel verhalen die zich in de 19e eeuw afspelen – net als het boek Anna’s grote reis, van Inez van Loon. Dat boek won in 2018 de Jonge Beckmanprijs en is geschikt voor groep 7/8. Handig als je in de hele bouw hetzelfde onderwerp wilt behandelen!
Buiten is het oorlog – Anne Frank en haar wereld
auteur: Janny van der Molen
illustraties: Martijn van der Linden
Ploegsma, 2013
Tijdvak: Tijd van wereldoorlogen; venster: Anne Frank
Het Achterhuis, ofwel, het dagboek van Anne Frank, is voor kinderen vaak een te taai boek – zeker voor groep 5/6. In dit boek beschrijft Janny van der Molen het verhaal van Anne Frank aan de hand van 10 thema’s en daarmee is het verhaal van Anne Frank ook toegankelijk voor kinderen op de basisschool. Heel geschikt om voor te lezen. Het spreekt voor zich dat dit boek goed te koppelen is aan een project over de Tweede Wereldoorlog. Voor deze leeftijd is het niet gemakkelijk om geschikte boeken te vinden, maar de boeken Anne Frank, van Maria Isabel Sánchez Vegara en Sveta Dorosheva, en Hoe fel de zon ook scheen, van Arend van Dam, kun je ook heel goed gebruiken.
De zee kwam door de brievenbus
auteur: Selma Noort
illustraties: Martijn van der Linden
Leopold, 2015
Tijdvak: Tijd van televisie en computers; venster: Watersnood
Als je kinderen wilt laten voelen hoe heftig de Watersnoodramp in 1953 was, is dit het perfecte boek om voor te lezen. Beangstigend en heel echt. Precies zoals het was. Het boek is geschreven in heel simpele zinnen, zoals een achtjarige het ook echt zou vertellen. Daardoor is het zeer geschikt voor kinderen in groep 5 en 6. Voor oudere kinderen zou je ook het boek Overal water van Ineke Mahieu kunnen voorlezen.
Kasteel in zicht!
auteur: Ida Schuurman
illustraties: Irene Goede
Fontaine, 2017
Tijdvak: Tijd van steden en staten
Dit prachtig geïllustreerde boek vertelt je echt alles over kastelen in de middeleeuwen: hoe ze gebouwd werden, waarvoor ze gebruikt werden, hoe het leven op zo’n kasteel was… Al die informatie wordt afgewisseld met informatie over verschillende kastelen in Nederland en Vlaanderen. Het Muiderslot, Kasteel Doorwerth, Kasteel Hoensbroek, Slot Loevestein… Niet alleen de tekst is ontzettend interessant, maar ook de vele geweldige illustraties brengen deze tijd helemaal tot leven!
Wonderlijke weetjes en fascinerende feiten over de Romeinen
auteur: Sarah Devos
illustraties: Heleen Brulot
Lannoo, 2016
Tijdvak: Tijd van Grieken en Romeinen
Sarah Devos kan zo heerlijk smeuïg schrijven! In dit boek vind je dan ook heel veel humor, maar daarnaast ook heel veel interessante informatie en veel tekeningen. Het boek gaat alleen over de Romeinen in het oude Rome. Ben je op zoek naar een soortgelijk boek (humor, veel tekeningen) over Romeinen in Nederland (canonvenster: Romeinse limes), dan is Nurdius Maximus in de Lage Landen van Tim Collins een aanrader!
Thematitels groep 7/8
Brons
auteur: Linda Dielemans
illustraties: Sanne te Loo
Fontaine, 2019
Tijdvak: Tijd van jagers en boeren
Dit boek heeft niet voor niets net een Vlag en Wimpel gewonnen! Het is héél bijzonder! Linda Dielemans vertelt als archeologe ontzettend enthousiast over de bronstijd en de opgravingen die zijn gedaan, maar ze laat ook het brons zelf aan het woord in dit boek… Informatie en verhalen wisselen elkaar af en het hele boek is prachtig geïllustreerd! Er is een uitgebreide lesbrief bij het boek beschikbaar; je leest er meer over in de recensie op deze site.
De duik
auteur: Sjoerd Kuyper
illustraties: Sanne te Loo
Lemniscaat, 2014
Tijdvakken: Tijd van wereldoorlogen; venster: Slavernij
Dit boek is heel complex, maar (daardoor) echt fantastisch. Het bestaat uit allemaal verschillende tekstsoorten, die samen het verhaal vertellen over de familiegeschiedenis van Roly en Mila en over de verhouding tussen de Nederlanders en Antillianen. Het boek is echt waanzinnig mooi geïllustreerd, met prenten die je doen verlangen naar Curaçao. Bijzonder is dat het verhaal zich afspeelt in het heden én in de tijd van de Eerste Wereldoorlog, maar dat het vertelt over de tijd van de slavernij. Bij de recensie vind je heel veel lestips! Het boek is in 2015 ook bekroond met een Vlag en Wimpel.
Nu is later vroeger
auteur: Joke van Leeuwen
illustraties: Joke van Leeuwen
Querido, 2018
Tijdvakken: Tijd van Grieken en Romeinen, Tijd van pruiken en revoluties; venster: Eise Eisinga; maar vooral: een boek over de tijd
Als je het over geschiedenis hebt, heb je het automatisch over vroeger, het verleden en het verstrijken van tijd. Daar gaat dit boek over: de tijd. En het is nogal wat, wat er in dit boek aan bod komt: de geschiedenis van de kalender, hoe men de tijd van oudsher heeft bijgehouden, hoe klokken werken, tijdzones, de biologische klok, beleving van tijd en zelfs dieren en hun geheugen. Het eerste gedeelte van het boek is vooral informatief (geschiedenis); de tweede helft is filosofischer, met veel prikkelende gedachten. Een boek waar je dus heel veel mee kunt in de klas! Hier vind je veel ideeën!
Piratenzoon
auteur: Rob Ruggenberg
Querido, 2017
Tijdvakken: Tijd van ontdekkers en hervormers, Tijd van regenten en vorsten; vensters: Johan van Oldenbarnevelt (nieuw!), Slavernij
Dat er een boek van Rob Ruggenberg bij de thematitels zit, kon eigenlijk niet missen. Deze boeken zijn wat de boeken van Thea Beckman, Jan Terlouw en Evert Hartman waren in de jaren ’80: spannende, rauwe verhalen, die voor sommige basisschoolkinderen waarschijnlijk net iets té heftig zijn, maar die ook heel mooi vertellen hoe het was in een bepaalde tijd. En dit boek, dat zich afspeelt tijdens de Tachtigjarige Oorlog, was nu eenmaal een heftige periode… Bijzonder is ook dat dit boek niet vanuit Nederlands standpunt wordt verteld, maar door een Marokkaans-Nederlandse jongen die als slaaf moet gaan werken op een Spaans galeischip. Met dat schip varen ze naar Nederland, waar ze te maken krijgen met het beleg van Sluis door prins Maurits (1604). Ook bij dit boek vind je hier allerlei lestips. En let op: het is een 12+ boek, dus zeker in een groep 7 moet je goed nadenken of je dit boek wilt gaan voorlezen.
Alleen Beer mocht mee
auteur: Vivian den Hollander
Van Holkema & Warendorf, 2012 / 2019 (herziene uitgave)
Tijdvak: Tijd van wereldoorlogen; vensters: De Tweede Wereldoorlog, Indonesië
Dit boek vertelt het zeer indrukwekkende verhaal van Trudi, die tijdens WO II wordt opgesloten in een ‘jappenkamp‘ in Nederlands-Indië. Het boek speelt zich vooral in de jaren 1942-1945 af en hoort in dat opzicht dus niet bij het venster Indonesië, maar toch is het goed om een boek als dit te lezen als je het over de koloniale oorlog hebt, want daardoor begrijp je veel beter hoe de verhoudingen waren in dat land.
